Etiket: yerelle?tirme

Kategoriler
LibreOffice

Yerelleştirme süreklilik ister

Yazmayalı epey olmuş. En son Eylül sonunda LibreOffice Bağış Kampanyası ile ilgili yazmışım. Neden yazmamışım diye sorduğumda kendime, yazacak şeyim olmadığından değil, zamanım olmadığından diyorum. Ama en çok iş de en yoğun zamanlarda yapılır değil mi?

Neyse, kısa bir ısınma yazısı yazmak, yeniden düzenli yazmak için en iyi başlangıç.

***

Yakında LibreOffice yerelleştirmeleriyle ilgili çok güzel haberler duyuracağız. Daha doğrusu duyurmaya fırsat bulacağız diye umuyorum. (Muz orta)

Ayrıca Büyük Kamu kurumlarından da LibreOffice ile ilgili bilgi/göç talepleri almak mutluluk verici.

Topluluğumuzu biraz daha büyüterek aktif kullanıcı sayımızı artırarak daha güzel işler yapmak istiyoruz.

Forumumuz ne yazık ki çok aktif değil. Biraz ilgi ve şefkatinizi bekler özellikle Calc ve Basic bileşenlerine hakim arkadaşlar ara ara forumumuza bir göz atabilirse çok güzel olur.

Forumun RSS adresi: http://forum.libreoffice.org.tr/feed.php

Bir de yeni başlıkları daha kolay takip edebileceğiniz bir Twitter hesabımız var LibreOffice Türkiye Twitter hesabı(http://twitter.com/LibreOfficeTurk) takipçisi olun gözünüzü eksik etmeyin 🙂

***

Neyse konuya dönersek, yerelleştirme çok önemlidir, yerelleştirmenin sürekliliği ise yazılımın gelişmesi ile paralel olmalıdır ki her yeni sürümde aynı kullanılabilirlik yakalansın.

Elbette yerelleştirme süreçlerinde hata olabilir, bunlar çeviri kontrolü ve  sürümlerin testinde göze çarpabilir. Hadi yine çarpmadı olur ya, bu durumda hatalı çeviri daimi mi kalacak. Hayır tabi, düzeltilen çeviriler bir sonraki güncellemede düzeltilmeli. Bizim köyde öyle oluyor, insanız hata yapıyoruz, ama hatamızı düzeltebilme şansına da sahibiz.

Fakat Microsoft köyünde bu iş sanırım böyle olmuyor.

Bir kaç ay önce iş yerinde Microsoft Office 2007’den Microsoft Office 2010’a geçtik. Excel’de karşılaştığım ekran:

Microsoft Office 2010'daki çevrilmemiş alanlar: PivotTable(Özet Tablo) PivotChart(Özet Tablo Çizelgesi)
Microsoft Office 2010’daki çevrilmemiş alanlar: PivotTable(Özet Tablo) PivotChart(Özet Tablo Çizelgesi)

Kimse demesin, onların adı terimleşti Pivot Table’ın ve Pivot Chart’ın arasındaki boşluğu sildik, terim yaptık.  Yemezler, arkadaşım Türkçesi varken daha fazla dayama bize! Ki bu meretin İngilizcesi de muamma, Pilot Table, Pivot Table… O zaman chart diyelim, table diyelim onlar da terim. Geç.

Hadi hata oldu, olur o kadar da kalite sürecinden geçirdiniz, profesyoneller baktı. Bu kadar çok kullanılan bu menünün 1.sekmesi de gözden kaçtı. Düzeltebilirsiniz. Ama gelin görün ki iyileştieme süreci Microsoft ve ürünlerinde her zaman sorun olmuştur. Microsoft Office 2013 arifesinde 2012’nin sonunda Office 2010’da maznara malesef bu.

Neden buna taktım derseniz, özet tablo çok kullanılan bir araç, ve bu dilimize PivotTable olarak girmesin. Bu doğru bir yerelleştirme değil, yerelleştirme olmadığı gibi dayatma.

Nereye gidiyoruz. Yani hepimiz Plaza Ağzı* mı konuşacağız?

Olmaz arkadaş!

Aynı hatayı LibreOffice için biz yapsaydık, muhtemelen bir ay içinde çıkacak takip eden sürümde düzeltilmiş olurdu.

Eğer şayet böyle çeviri hataları görürseniz lütfen forumdaki  Yerelleştirme başlığına (http://forum.libreoffice.org.tr/viewforum.php?f=15) yazın

Bu arada henüz Office 2010’a geçmemiş, Office 2007 kullanan birimler ile Word dosyalarında uyuşmazlık yaşamaktayız. Şu an fırsatım olmadığından belge içeriklerini buğulayıp veremiyorum fakat, şöyle ki kelimeler iç içe geçmiş garip bir halde açılıyor. İki sürüm arasında biçim değişikliği(.doc – .docx) de yok üstelik. Enteresan..

Mutlu günler.

*Bizzat bana söylenmiştir: “Sizin mailinizde spot ettğiniz bazı issue’lar vardı, biz onlarla ilgili commentlerimizi size mail ile göndereceğiz”  

Kategoriler
LibreOffice

Teşekkürler Necdet Hocam!

Geçtiğimiz 1,5 yıldır uğraştığımız LibreOffice çevirilerinde bugün arayüzde %100 seviyesindeyiz ve yardım içeriğinde ise %70 seviyesindeyiz.

Başladığımız yerden çok ama çok ilerideyiz. Yalnız unutmamak gerek ki Yardım İçeriği çevirileri hem toplam kelime sahyısı hem de nitelik olarak çok daha ağır ilerleyen zor çeviriler…

Şu ana kadarki en büyül Türkçe yerelleştirme çalışması LibreOffice, ve bu projenin başarılabilir hale gelmesinde en büyük pay kuşkusuz sevgili Necdet Yücel hocamıza ait.

Dün twitter’dan dile getirdiklerini okuyunca bu yazıyı yazmaya karar vermiştim. Aynı zamanda da kendisinin de yazmayı seven bir insan olduğunu bildiğimden, bir günlük yazısı yazacağını da tahmin ediyordum. Yanılmadım da, günlüğüne bugün düşen “Libreoffice çevirilerinde benden bu kadar” başlıklı yazısında durumu özetlemiş ve kendi adına “Yeteri kadar oldu” demiş. Tabi insanın kendi yaptıklarıyla övünmesi ve ön plana çıkarması alçakgönüllülük engeline takılmakta. O nedenle müsadeleriyle Necdet Hocanın yaptıklarını ben yazayım kısa kısa.

  • Necdet Hoca 5 aylık çeviri maratonunda 7.500‘ü aşkın sunuşla Türkiye ekibinin en çok sunuş yapan katkıcısı oldu. Fikir vermek gerekirse, 1 sunuş 1 dizi kelime, bu dizi 2 kelimeden de oluşabilir 242 kelimeden de. Ortalama kaç kelime olduğunu bilmiyorum ama çok olduğu kesin. Ayrıca en yakın takipçisi olan bendenizin 5050 kelimelik bir sunuş sayısı var. Şöyle ki 1,5 yıldır uğraştım bu. Yaşam süresi dolan sürümlerdeki çevirilerimi de sayarsak 7-8 civarı kelime eder. Benim 1,5 yılda toplam eforumu 5 ayda sergilemiş olmasıyla Necdet Hoca, bu 5 ayını dolu dolu katkı vermeye harcamış.
  • Necdet Hoca’nın sunuş yaptığı saatlere epeydir dikkat etmekteydim. Günün her saati desem abartmamış olurum. Yaz tatili mesaisi ve akşam aile mesaisinden büyük zamanını Hoca bu işe ayırdı. Umarım evden yana sıkıntı olmamıştır 🙂
  • Necdet Hoca sadece çeviri göndermekte değil, yapılmış çeviri önerilerini incelemekte de büyük bir çaba sarfederek, 763 incelemeyle Türkiye ekibinde 1. Dünya genelindeki isimler arasında da ilk 5’e girmeyi başardı. bakınız şu sayfanın en sonu: https://translations.documentfoundation.org/
  • Necdet Hoca, aşağıdaki bağlantı listesindeki yazılarda okuyabileceğiniz çeviri hareketiyle Türkçe Çeviri Ekibi’nin 2 kat daha büyümesini sağladı. http://wiki.documentfoundation.org/Language/%C3%87evirmenler/tr listesinin çoğu Necdet Hocanın çabalarıyla aramıza katıldı.
  • Çeviri Akşamları Necdet Hoca’nın girişimiydi. Bu akşamlar sayesinde çok önemli yol katettik. Çevirmenler olarak birbirimizle tecrübelerimizi aktardık, fikir paylaştık ve en önemlisi birliktelik hissiyle bu işi daha çok sahiplendik.
  • Necdet Hoca, Matematik alanında yüksek lisans yapmış olduğundan kelli Math bileşeniyle ilgili çevirilerin büyük kısmını tek başına halletti. Sağolsun olmasaydı bilen ve hevesli bulmak zor olacaktı.
  • Teknik terimler konusunda kendisine çok danıştık.
  • Kendi adıma söylemem gerekirse; harcağıdı yoğun mesai ve sonuç odaklı kararlı çalışması ile hem bana şevk verdi hem de örnek oldu. Önceden dağınık dağınık yaptığım çevirilerde oranların %1, %1 arttığını görmek büyük bir mutluluk yarattı bende.
  • Necdet Hoca’nın başladığında %40 seviyelerinde olan yardım içeriği çevirisi bugün %70 olmuşsa bunun en büyük payı kendsinindir, şayet bu değerli çabalar olmasaydı bugün en iyi ihtimalle %50’ye anca yaklaşırdık. Öyle yüzde rakamlar hafif gelmesin, %1 demek acı dolu 4.400 kelime demek!
  • Yine kendi adıma ve en önemlisi varlığıyla bana çok fazla destek oldu. Kendimi hiç yalnız hissetmedim, gerek çeviri gerekse LibreOffice alakalı diğer bütün konularda sağolsun beni hiçbir zaman yanıtsız bırakmadı, kendiyle alakalı olmayan konularda bile(LibreOffice Öykü Yarışması fikri gibi alakasızlıkta uç noktalarda) sağolsun destek olacağını söyledi. Diğer bir çok sayamayacağım konuda yol gösterici oldu.

Tabi her şey böyle güzel devam edemiyor. Hoca’nın yazdığı yazıda da belirttiği üzere sıkılmamak içten bile değil:

  • Ofis yazılımı doğası gereği sıkıcı
  • Çeviri yapmak diyet gibi, ara ara sık sık bakmak gerek, hele yapılacak iş çoksa ve tünelin sonu görülmüyorsa bir ızdırap. Aşama kaydetmek güzel ama takılıp kalmak motivasyon düşürücü
  • İlgi alanı dışındaki bileşenlerde çeviri yapmak zorlayıcı

gibi sıkıcı nedenler var elbette, ama ben özgür yazılıma katkı vermenin bir bayrak yarışı olduğunu düşünmekteyim. Necdet Hoca’da LibreOffice’e katkı vermenin yollarından sadece biri olan çeviri konusunda, bayrak yarışının en güzel 100 metresini koştu. Gerçekten verdiği emek çok büyük. Bu nedenle yazısına kısa bir yorum yazmak yerine biraz daha uzun bir teşekkür yazısı yazmayı yeğledim.

Necdet Hoca ve Ben
Necdet Hoca ve Ben

Tabi, elbette Necdet hocam fazlasıyla katkıda bulunduğu çeviri işi dışında kalan işlerde yanımızda olacaktır, eminim. Yeni dönemde yeni öğrencilerine özgür yazılımı sevdirecek onları şimdi katkı veren diğer öğrencilerine katacaktır. LibreOffice ile ilgili yazılımsal konularda daha çok iş yapacağımızı düşünüyorum.

Biz ne yapacağız derseniz, çeviri yapmaya devam edeceğiz. Çok işi geride bıraktık, ama yapılacak iş de çok, bunca emeği en kullanılabilir hale getirmek ve de mümkünse çevirileri tamamlamak için uğraşmayı düşünüyorum. Zaten şu an yapabileceğim en iyi şey çeviri yapmak…

Tek ihtiyacımız olan zaman, birazcık boş zaman 🙂 Tüm çeviri ekibinin de aynı temenniyi taşıdığına eminim. Umuyorum ki uzun kış gecelerinde bu işi tamamlayacağız.

Bu bir bayrak yarışı, herkes gönüllü etabını koşuyor, ne mutlu Necdet Hoca gibi güzel koşanlara, darısı bize 🙂

Teşekkürler hocam!

Mutlu günler,

PS: Görünen o ki Necdet Hoca son turu ile genel listede ilk 5’e girmek niyetinde… ben bu yazıyı yazarken dahi çeviriyor. 7.586… 407 sunuş daha yaparsa Dünya genelinde en çok sunuş yapan 5. kişi olacak!

Necdet Hoca’nın çeviriyle ilgili yazılarını da derleyelim
 
Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice’de Geçen Hafta(larda) Ne yaptık – 2

LibreOffice ile ilgili gerek münferit, gerekse ortaklaşa çalışmaları derlemeye çalıştığım serimin ikinci yazısıyla devam edelim. Bu yazıda paylaşacağım gelişmeler nihai olmasa da çok önemli işler.

Zor bir uğraşa giren Anıl, gördüğüm kadarıyla tek başına epeyce iş kotarmış, kelime sözlüğüne epeyce kelime eklemiş. Anıl’ın başlattığı Bu proje, özgür ofis yazılımlarında diğer birçok dilin sahip olduğu fakat Türkçemizin şimdiye kadar sahip olamadığı bir sözlük kazandıracak. Anıl’ın başlattığı bu güzel projeye kelime veya kod katkısı verilebileceği gibi proje gönüllülerine kitap hediye ederek de katkıda bulunabilirsiniz. Kitap listesindeki kitaplardan paylaşabileceklerinizin olduğunu düşünüyorum. Proje sayfası:  https://github.com/maidis/mythes-tr/wiki
  • LibreOffice’in çeviri çalışmalarında, yardım içeriğinde biraz hızımız kesilse de %69 seviyesine çıktık.
  • Sevgili Sabri, gerek forum gerekse diğer işlerde elimiz ayağımız olmaya devam ediyor, çalışkanlığı için kendisini kutluyorum.
  • Transfer sezonunun bombası olarak, eski OpenOffice.org Türkiye ekibinin çalışkan belgelendiricilerinden Mehmet Pekgenç‘i aramıza kattık :). Kendisinin Calc ve Base bileşenlerindeki bilgisi bu alandaki eksikliğimizi giderecektir. Ama bu bileşenlerde yapılacak çok işimiz olduğundan, iyi bilen herkese ihtiyacımız var. Ayrıca Mehmet Pekgenç’in Özgürlükİçin E-Dergi’sinde OpenOffice.org ile ilgili harika belgeler yazdığını da söyleyeyim. Bu belgeleri de aranabilir ve ulaşılabilir birer başvuru belgesi olarak LibreOffice wikisine aktarmayı düşünüyoruz.
  • Bu haftaki Çeviri Akşamını ve 30 Ağustos tatilinin gündüz bölümünü feda ederek, çok önemli gördüğüm bir işe giriştim. LibreOffice Calc’ın fonksiyonlarını derledim… Biraz daha açmak gerekirse; LibreOffice çalışma sayfalarında hücrelerde kullandığımız fonksiyonların elimizde tam bir Türkçe listesi yoktu. Bu fonksiyonlar Türkçe’ye çevrilmişti fakat nasıl çevrildiği ve nasıl kulalnılabileceğiyle ilgili bir fikrimiz yoktu. LibreOffice Calc Rehberinin Ek B kitabı, İngilizce fonksiyonları anlatan bir ek. Bu ek üzerinden yola çıkarak Calc formüllerinin Türkçe karşılıklarını:
    • Arayüz çevirilerinden
    • Yardım içeriği çevirilerinden
    • İngilizce özgün fonskiyonlardan
tek tek bakarak karşılaştırdım, farklı çevirileri yeknesak hale getirdim, hatalı olduğunu düşündüğüm çevirileri düzelttim, ayrıca LibreOffice genelinde özgün fonskiyonların bazılarının yerelleşmiş arayüzlerde olmadığını fark ettim, bunları da derleyip hata kaydı girmek için hazırladım. Bu sayede Calc fonksiyonlarını ile ilgili tam bir belgemiz oldu. Bütün formüller ve yardım içeriğindeki anlatımları bir oldu.

Calc’ın neler yapabileceğini çok iyi gösteren bu belgenin, fonksiyonlarını derlemem 1 tam günümü aldı. Bu belgeyi LibreOffice wikisine koydum:  LibreOffice Türkiye  Vikisi Fonskiyonların tanımı maddesi. Ne yazık ki henüz Türkçe tanım kısımlarını ekleyemedim. Ama merak etmeyin, bu fonksiyonların tanımlarının neredeyse tamamı gömülü Yardım Rehberinde çevrilmiş durumda. Tek yapmanız gereken, LibreOffice gömülü yardım içeriğini açıp(Araç çubuğu – Yardım -> LibreOffice Yardım veya F1 tuşuna bastığınızda açılır) arama çubuğuna fonksiyonu yapıştırdığınızda Türkçe tanımı, nasıl çalıştığı ve örnek kullanımı karşınıza çıkacaktır. Kısa zaman içerisinde bu mevcut içeriği belgeye ve vikiye eklemeyi düşünüyorum. Kopyala yapıştır ağırlıklı bu iş sanırım, çeviri kalitesi ve güncellemesiyle birlikte sanırım 1 haftamı alır. Haftaya kadar uğraşıp bitirmeyi planlıyorum. O kadar çeviriyi yapmış olanların buradan ellerine sağlık diyorum 🙂

Bu belgenin Calc kullanıcıları için eşsiz ve kesinlikle olması gereken bir kaynak olacağını düşünüyorum. Bu sayede Calc üzerindeki hakimiyet ve Nasıl yaparım soruları da epeyce cevap bulmuş olacaktır.

Aklıma gelenler şimdilik bu kadar. Yapılacak çok fazla iş var. Benim çeviri ve belgeleme işi dışında unutmayayım diye yazdığım listem şu: http://wiki.libreoffice.org.tr/Kullan%C4%B1c%C4%B1:Kobzeci. Bu liste dışında yapılması gereken çok daha önemli işler var elbette. Sayımız da çok değil haliyle, çoğu zaman kendimizi yalnız hissediyoruz. Hatta şöyle ki:

“Çoğu zaman o kadar yalnız ve cahiliz ki cesur ve çalışkan olmaktan başka şansımız yok!”

Özgür yazılıma katkı vermekten geri durmayın.

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice’de Geçen Hafta Ne yaptık – 1

LibreOffice ile ilgili en son yazdığım yazıda, geçtiğimiz yıl boyu LibreOffice ile ilgili neler yaptığımızı derlemeye çalışmıştım.

Bu hafta yine yazacak şeyler birikti bu liste üzerine. Ben de bundan böyle fırsat buldukça kısa kısa son gelişmeleri not etmek istiyorum.

Başlayalım…:

  • Önceki yazıda eski OpenOffice.org.tr forumlarını arşiv yayınına almak istediğimizi söylemiştim. İşte bu işlem için hazırlık yaparken, talihsiz bir şekilde LibreOffice Türkiye Forumları’nın veritabanını kaybedilmesine sebep oldum. Hani olur ya, aksilikler ve talihsizlikler peş peşe gelir ve geri dönülemez nokta için mükemmel bir düğüm oluştururlar. İşte tam da böyle oldu. Veritabanı yedekler, geri getirmek için gerekli dosyalar, forum yazılımı ve dosya izni aksilikleri vs. hepsi birleşince maalesef eski veritabınımızı geri getiremedik. Şahsen son zamanlardaki en büyük başarım buydu… http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=2
  • Sevgili Sabri Ünal, sağolsun, Forum için yeniden bir kurulum yaptı, fakat ne yazık ki, eski içerik ve üyelik bilgilerini geri getiremedik. Bu olaydan dolayı çok özür dilerim. Tek tesellim şu ki, hali hazırda çok az bir içeriğe ve nispeten az bir üye sayısındayken böyle bir kaybı yaşadık. Ders oldu. Artık düzenli yedeklerimiz alınmakta. Sizi mahcubiyetle forumumuza tekrar üye olmaya davet ediyorum: http://forum.libreoffice.org.tr
  • LibreOffice çevirilerinde, yardım içeriğinde %68 seviyesine çıktık. Yolun üçte ikisi geride kaldı. Geride kalan kelime sayısı 142.000 seviyesine kadar indi. Yolumuz azalsa da daha çok işimiz var. Başlamaktan zor olan şey çoğu zaman bitirmektir.
  • Haftanın en güzel haberlerinde biri ise, LibreOffice’de YTL zamanlarından kalma varsayılan para biriminin TL ile değiştirilmesi oldu. Açtığım hata kayda kayıtsız kalmayan sevgili Efe Gürkan Yalaman, bu hatayı çözerek LibreOffice’in kod tabanına ilk katkısını da yapmış oldu. Kendisini, kendisi için küçük ama topluluğumuz için büyük bu commit’i yaptığı için kutluyorum. Sevgili Gökçen Eraslan’dan sonra LibreOffice’e Türkiye’den kod katkısı veren gencimize daha nice katkılar diyoruz. https://bugs.freedesktop.org/show_bug.cgi?id=53002
  • Sevgili Sabri, LibreOffice’in mevcut simgelerinden sıkılan, hatta gına gelenler için LibreOffice için Faenza simgelerinin kurulumunu paylaştı: http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=6 bir göz atın derim.
  • Özgür Yazılım A.Ş., bir topluluk sayfası açtı: http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/ Bu adreste bir çok araç, belge vs. yanı sıra LibreOffice ile ilgili sunum ve eğitim müfredatlarından seminer notları bulunmakta. http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/sunumlar Adresinde, internet tarayıcınız ile görüntüleyebileceğiniz LibreOffice Eğitim Sunumları’na göz atmanızı şiddetle öneririm. Bir çok temel ihtiyacı güzel şekilde anlatan özenle hazırlanmış belgeleler. Benim de 75. Yıl Cumhuriyet Ticaret Meslek Lisesi LibreOffice semineri için hazırladığım LibreOffice sunumunu şu sayfadan edinebilirsiniz.
  • Bir Bakanlığımız LibreOffice ile ilgili eğitim seminer vb konularda bilgi istedi. Farkındalık bile insanı motive ediyor doğrusu.
  • Eğitim ve seminer demişken. Henüz çok taze bit topluluk olduğumuzdan, seminer ekibimiz yok. Gönüllü bir seminer ekibimiz olursa eminim bu gibi taleplere çok daha hızlı döneceğiz. Ben İstanbul’da ve hafta sonu olacak etkinliklere katılabilirim mesela.
  • Eğer, LibreOffice konusunda seminer vermek için gönüllü olmaya niyetlenirseniz, bilgi[at]libreoffice.org.tr adresine kendinizi tanıtan bir e-posta atarsanız memnun oluruz. Özellikle Ankara’da ve hafta içi müsait olan arkadaşlar gönüllü olursa, Kamu konusunda çok faydalı işlere imza atabiliriz diye düşünüyorum. Seminer konusunda gözünüz korkmasın 🙂 Profesyonel hizmet vermiyoruz, gönüllü işler bunlar. Temel ve orta düzey bilgilerle, LibreOffice’in bütün bileşenleriyle ilgili bilgi sahibi olmak ve özgür yazılımın faydalarını iyi şekilde aktarabilmek kafidir diye düşünüyorum. Mevcut sunum ve seminer notlarıyla başlamak da hiç zor olmayacaktır. Ekip büyüdükçe daha iyi belgeler ve bilgilerle donanacağımızdan eminim. Katılımınızı bekliyoruz.

Evet, bu kadar diyelim. Önümüzdeki hafta yıllık izinde olacağımdan bilgisayar başında olamayacağım. Çarşamba Akşamı VIII. Çeviri Akşamı yapılacak, maalesef bu hafta bay geçeceğim. Umarım tatilden sonra, dinç kafayla daha verimli olurum.

Mutlu günler.

Sonnot: Masaüstünde önemsiz bir dosyayı bile silerken çöp kutusu diye bir olaya gerek duyulmuş. Altın değerindeki veri tabanlarını silerken neden böyle bir araç yok çok şaşırdım. Buradan MySQL, phpmyadmin ve DTC yetkililerine sesleniyorum: Arkadaşım, Sil komutunda veritabanını sıkıştırıp atın çöpe, adam dönüp alabilsin yani, zor mu olur, gerek mi yok anlamadım…

Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice ile İlgili Neler Yaptık, Neler Yapıyoruz – 1

LibreOffice Türkiye
LibreOffice Türkiye

Özgür ofis yazılımı LibreOffice için geçtiğimiz yıldan bu güne yaptığımız ve aklımda kalan çalışmaları ve hali hazırda yürüttüğümüz çalışmaları buraya not etmenin iyi olacağını düşünüyorum.

LibreOffice’in gelişmesi ve ülkemizde kullanımının artması için elbette yapacak çok işimiz var… Hatta bugüne kadar yaptıklarımız yapamamız gerekenlerin çeyreği bile değildi…

Madde madde sayalım:

  • 11 Mayıs 2011 tarihinde Ümraniye 75. Yıl Ticaret Meslek Lisesindeki LibreOffice seminerine konuşmacı olarak katıldım. LKD sayesinde ilk seminer tecrübemi yaşamış oldum. Zorluydu doğrusu…  https://blog.bluzz.net/75-yil-cumhuriyet-ticaret-meslek-lisesi-libreoffice-semineri/
  • LibreOffice Türkçe çeviri ekibini oluşturduk. Kısa sürede LibreOffice arayüz çevirilerini %100 seviyesine çıkardık. O zamanki kısıtlı yardım içeriğini de %100’e çıkardıktan sonra, diğer dillerin sahip olduğu genişletilmiş yardım içeriğinin çeviri çalışmalarına başladık.
  • LibreOffice çevirileriyle başladığımız süreçte daha önce OpenOffice.org Türkiye topluluğunun yaptığı işler gibi güzel şeyler yapabilmek ve bilgi paylaşımını artırmak için LibreOffice Türkiye Forumu, Vikisi vb bir yapı oluşturmaya karar verdik.
  • Bu yapı için alan adı ve barınma hizmeti için LKD ile görüşmeye başladık.
  • LibreOffice’in arayüz ve yardım içeriğinin yanında LibreOffice’in küresel belgelendirme ekibi tarafından hazırlanan LibreOffice rehber kitaplarının çevirisine başladık. Sağolsun sevgili Ayhan Yalçınsoy bu işe öncülük etti.
  • TDF Vikisinde Türkçe yerelleştirme çalışmalarıyla ilgili belgeler hazırladık: http://wiki.documentfoundation.org/Language/tr
  • LibreOffice’in Türkiye resmi sitesini yayına aldık ve içerik oluşturmaya başladık: http://tr.libreoffice.org/
  • LKD’nin çabalarıyla -Nic.tr’nin bütün saçmalıklarına rağmen- faaliyetlerimizi hızlandırmak ve OpenOffice.org.tr Forumlarının ve Vikisi’nin yayınlarının durmasıyla insanların yardım alabilecekleri bir platforumun da kalmamasının itkisiyle, “libreoffice.org.tr” alan adının tahsisi sağlandı.
  • Alan adı alındıktan sonra Forum, Wiki gibi hizmetlerin ayarlanması yapıldı. Bu konuda destek veren sevgili Doruk Fişek ve Erdem Artan’a teşekkürü borç bilirim.
  • Forum ve Wiki kurduk. Sevgili Sabri Ünal sağolsun, -emekelri olmasaydı bu forum bu halde olmazdı- forumumuzu yapılandırdı, şekle şemale soktu, eklentileri yükledi… Wiki için ise hala konuya hakim bir teknik yönetici eksikliği yaşamaktaydık…
  • Sevgili Necdet Hoca’nın çeviri çalışmalarına dahil olmasıyla, daha doğrusu çeviri çalışmalarını adeta sahiplenmesiyle çeviri çalışmalarında hızlı bir ivme yakaladık.
  • Necdet Hoca’nın üniversitelerde Microsoft’un yaptığı baskılara karşı(http://nyucel.blogspot.com/2012/04/microsoftun-universitelerle-savas.html) LibreOffice gibi bir alternatifin olduğu üzere, akademisyenleri LibreOffice çeviri çalışmalarına kazandırmasıyla çeviri ekibimiz iki katına çıktı. http://wiki.documentfoundation.org/Language/%C3%87evirmenler/tr
  • Çeviri çalışmalarını hızlandırmak için Çeviri Akşamları düzenlemeye başladık. Dün 6. Çeviri Akşamını gerçekleştirdik. https://plus.google.com/events/c60nn9s4gd98dq4nldl33mbjbj0/115269212643703188386
  • Yardım içeriğini Çevirmeye başladığımızda %38 seviyesindeydik. Çeviri Akşamlarına başladığımızda ise %50 seviyesindeydik. Bugün ise %65 seviyesine çıktık. LibreOffice yardım içeriğinin 440.000 küsür kelime olduğu göz önüne aldığında 120.000’den fazla kelime çevirmişiz. Geçen haftadan bu yana ise %58’den %65′ e çıktık… Bu artıştaki en önemli etken Necdet Hoca’nın bireysel çabası oldu. Kendisi 5.000’den fazla çeviri sunuşu yaptı…
  • OpenOffice.org’un yayın dışı kalan forum ve wikisi’nin kaybolmaması için, bu yapılara ait dosyaları ve veritabanlarını Rail Aliyev Doruk Fişek aracılığıyla bize ulaştırdı.  Sağolsun Erdem Artan OpenOffice vikisini yayına soktu: http://eskiwiki.libreoffice.org.tr OOo-tr forumları ise en son veritabanı arızası yaşamıştı, E-posta işleri konusunda da Erdem’i darladığım için henüz forumu salt okunur yayına sokabilmek için ricada bulunmaya yüzüm yok.
  • Bir yandan gömülü yardım içeriğini çevirirken bir yandan da LibreOffice kitaplarının çeviri çalışmalarını yürütmek için sevgili Ayhan Yalçınsoy, Yasin Özdemir ve Emel Aktaş gönüllü oldu: http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=17&t=29
  • LibreOffice Türkiye wikisi için, PardusWiki canavarlarından sevgili Adem Özcan(sadri) bizi kırmayarak aramıza katıldı.
  • Pardus projesinden tanıdığımız sevgili Gökçen Eraslan, Google Summer Of Code 2012 dahilinde LibreOffice için çok önemli bir özellik olan PDF’lere sayıl  sayısal imza desteği üzerinde çalışamaya başladı:https://blog.bluzz.net/libreofficede-pdf-imzalamak-basarilar-gokcen-hocam/
  • Zemberek eklentisiniyle ilgili geliştiricilerinden Ahmet A. Akın ve Serkan Kaba’nın başlarına ekşimeye başladım. Sağ olsunlar Zemberek3’ün üzerinde çalışıldığını ve yıl sonu gibi hazır olacağını belirttiler. http://zembereknlp.blogspot.com/
  • LibreOffice Türkiye’nin daha etkin bir topluluk olması için sevgili Merve Yalçın İletişim Sorumlusu olamayı ve sevgili Sezai Yeniay ise Tanıtım ve Pazarlama sorumlusu olmayı kabul ettiler.
  • Son dönemde adını haberlerde bolca duyduğunuz bir Kurum’un LibreOffice’e geçmek için çalışmalara başladığını öğrendik.
  • Gökçen Eraslan PDF imzalama desteği için yolu yarıladı: http://blog.yeredusuncedernegi.com/category/english/2012-07-21/pdf-half-way/
  • LibreOffice’e kod katkısı vermek için yeni gençler kazanmak adına Efe Gürkan Yalaman‘ı EasyHack‘lerele işe başlaması ve ödül olarak Şanzelize Kafe‘ye götürmeyi vaat ederek teşvik etmeye başladım.
  •  Sevgili Anıl Özbek, LibreOffice için Türkçe Eş anlamlılar sözlüğü ve Zemberek eklentisinin Java tabanlı olduğundan kurulum paketine girememesi vb sebeplerden dolayı sahip olmadığı dil bilgisi denetimi için Lightproof ve diğer sözlükler üzerine deneysel çalışmalar yapmaya başladı: http://anilozbek.blogspot.com/ adresindeki son altı yazısından detaylı bilgi alabilirsiniz. Eğer siz de bu alanlarda destek verebiliyorsanız lütfen geri durmayın.
  • Türkiye’de LibreOffice Kullanan Kurumlarla ilgili bir liste çalışmasına başladık http://wiki.libreoffice.org.tr/index.php?title=Kullanan_Kurumlar. Bir de Başarı Hikayeleri maddesi oluşturduk http://wiki.libreoffice.org.tr/index.php?title=Ba%C5%9Far%C4%B1_Hikayeleri.
  • LibreOffice’e hata kaydı bildirmeye başladık. Impress 16:10 ekran desteği bu sayede geldi https://bugs.freedesktop.org/show_bug.cgi?id=51285. Diğer bildirdiğimiz hata/istekler ise yapım aşamasında diyelim…http://forum.libreoffice.org.tr/viewforum.php?f=20
  • Şu an işlerinden çok fazla zaman ayıramasa da sevgili Hakan Hamurcu LibreOffice Türkiye Facebook sayfasını ayağa kaldırdı: http://www.facebook.com/LibreOfficeTr
  • Sevgili Ali Işıngör, arkaplanda sürekli destek sağladı.
  • LibreOffice Türkiye için bir Google+ sayfası https://plus.google.com/117523404229497030445/posts ve twitter hesabı açtık https://twitter.com/LibreOfficeTurk

Bir yıl gibi sürede yaptıklarımızdan aklıma gelenler bunlar. Geri planda bir çok şey de yaptık, bir çok görüşmemiz oldu. Ve adını buraya yazmayı atladığım arkadaşlar kusuruma bakmasınlar. Bu sıcakta iş vs insanın aklı pek kalmıyor 🙂

Elbette yaptığımız şeyler sınırlı, daha yapacağımız ve eksik olan çok şey var. Örneğin hala Calc, Basic ve Makrolar konusunda bir üstad bulamadık. Wiki için hala teknik yönetici arıyoruz. Test ve Kalite çalışmaları için hala bir ekibimiz yok. Geliştirme konusunda da keza durum vasat. Bu alanlarda desteğe şiddetle ihtiyacımız  bulunmakta. Bunun dışında görsel ve diğer tanıtım malzemeleri için tasarım yapabilecek birileri olsa çok iyi olur. Belgelendirme çalışmalarında çok -hatta- inanılmaz eksiğimiz var. Anıl’ın çalışmaları da keza en şiddetli katkıya ihtiyacımızın olduğu alanlar…

Durum bundan ibaret. Ama kapanış olarak şunu söylemek isterim ki, şu an bu ekibin içinde olmaktan son derece mutluyum. Beni en çok mutlu eden şey ise, ekibimizin proaktif davranışı. Bir işe yapılmalısa, bu gerekliliği tespit eden kişinin kendiliğinden harekete geçmesi Türkiye’de özgür yazılıma katkı konusunda son derece ihtiyacımız olan bir davranış biçimi. Yapıl-malı Edil-meli, bulun-malı, çevril-meli lafında işi bırakmayarak, elinden geldiğince ve vakti imkan verdikçe katkı veren insanlarla çalışmak bir zevk. Ahh, eskiden ne kadar boş vaktimiz varmış, şimdi o kadar az ki, hiç bir şeye yetmiyor. Çoğumuz çalıştığımız için genellikle mesaiden ve akşam ailemizden çalarak bu işleri yürütüyoruz. Zamanı daha müsait olan üniversite öğrencilerini aramızda görsek ne güzel olur oysa değil mi 🙂

Velhasıl-ı kelam, LibreOffice çok önemli bir yazılım. Bireysel olarak, kişisel üretimimizde kullandığımız özgür bir üretkenlik takımı olmasının yanı sıra, ülkemiz için de son derece önemli ve bu yazılımı en iyi hale getirmek de biz özgür yazılım katkıcılarına düşmekte. LibreOffice’i çok sevmeyebiliriz, ama şu bir gerçek ki Microsoft Office karşısında, ona köle olmamak için elimizdeki en güçlü araç LibreOffice. Bunu daha iyi hale getirmekten başka seçeneğimiz yok.

Eğer siz de bu zorlu ama zevkli çalışmalara katılmak istiyorsanız, forumumuzdaki Sosyal Alan‘da kendinizi tanıtarak ilk adımı atabilirsiniz

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice Pardus

LibreOffice işleri ve gelecek…

Geçtiğimiz hafta benim için yoğun geçti. Gündüz iş yoğunluğu akşamları ise bilgisayardan uzak durmaya çalıştım. Fırsat buldukça -azar azar da olsa- LibreOffice ile ilgili yapılacaklar listesindeki işlere zaman ayırdım. Buradan eşime bana gösterdiği anlayış için de teşekkür edeyim:)

Zaman kıymetli olunca bir kez daha gördüm ki sosyal medya zaman kaybı yaratıp üretkenliği azaltıyor. Fazlası size birşey katmıyor. Günde 1 kere bakın geçin 🙂

Neyse, konuya dönelim… Bildiğiniz gibi LibreOffice için yapılacak çok şey var. Henüz doğru düzgün organize olamamış olsak da elimizden geleni yapmakla mükellefiz. Umuyorum ki yakın zamanda açacağımız Türkçe LibreOffice forumu sayesinde hem kullanıcıların birbirlerine destek olabileceği hem de LibreOffice Türkiye topluluğunun temellerini atabileceğimiz bir platforma sahip olacağız. Yapılacak o kadar çok iş var ki…

Haftayı özetleyelim:

  • Bundan on gün önce LibreOffice Türkiye sitesi ile ilgili yapılacakların listesini kendimce çıkardım. http://listarchives.libreoffice.org/tr/users/msg00018.html. Bu listedeki birçok işi sağolsun Ayhan Yalçınsoy’un büyük katkılarıyla yaptık ve eksik olan birçok sayfa yayına girdi. Bunlar:
  • Forum kurulacak(LKD ile bu konuda temastayız, umarım bir an önce Türkçe bir foruma kavuşuruz)
  • Özellikler sayfası geliştirilecek: Writer dışındaki bileşenlerin sayfaları oluşturulacak
  • Kurulum ile ilgili sayfalar çevrilecek(Sıkça sorulan sorular, kurulum rehberi vs)
  • Katkı verin sayfası zenginleştirilecek
  • Bozuk ifadeler vesaire düzeltmeler yapılacak, Belgeleme sayfasındaki
    bağlantılar güncellenecek vs.

Bunların dışında, çeviri ve belge yazma işlerine katkı verecek Calc ve Base gibi özel bileşenlerde uzmanlaşmış kişileri yana yakıla arıyoruz…

Şimdiye kadarki ve bundan sonraki yaptığımız işler neredeyse tamamen yerelleştirme ile ilgili şeyler. Peki ya üretmek? Bu konuda bir şeyler yapabilir miyiz diye hep düşünüyorum… Sanırım bunu biz yapamayacağız. LibreOffice’in güzel bir katkı verenler sayfası mevcut: http://www.libreoffice.org/about-us/credits/ Bu sayfada bugüne kadar katkı verenlerin isimleri mevcut (OpenOffice.org kodları LibreOffice’e aktarılanlar da dahil). Katkılar iki türlü listeye alınmış: Kod(commit) ve TDF wiki katkısı.

Listede gördüğüm Türkiye’den kod katkısı vermiş sadece iki isim var:
Gökçen Eraslan ve Görkem Çetin

TDF wikisine katkı veren ise:
Bendeniz, Hakan Hamurcu ve Ali Işıngör

Kullandığımız, sevdiğimiz, sevmesek de elimizdekinin en iyisi olan LibreOffice’in gelişimine bu kadar az katkıda bulunmuş olmak doğrusu beni utandırıyor. Aslında utanması gereken ben miyim orası da tartışılır… Kod yazmayı bilsem eminim katkıda bulunurdum.

Ülkemizde maalesef değişik bir futbol seyircisi haliyle özgür yazılım destekçiliği yapıyoruz. Ne olması gerektiği, nasıl yapılması gerektiği gibi konularda inanılmaz beyinlerimiz var. Sürekli fikir üretip ortaya sürüyoruz. Hepimiz teknik direktör, proje yürütücüsü, yönetim kurulu üyesi gibiyiz… Ama ne kadar üretken olduğumuz konusunda ise acı tablo -anlayanın- suratına sert bir tokat gibi yapışıyor.

Yukarıdaki listedeki sayfalardan biri “Geliştirici” sayfası. Yalın bir sayfa ve şu an belki de en işe yaramayacak sayfa. Çünkü bugüne kadar tanıdığım Türkiye’deki özgür yazılım camiası buna elbette ilgi göstermeyecek. Ama eminim LibreOffice ile ilgili çok önemli fikirler üretmişlerdir.

Hepimiz, gerek bireysel kullanımda gerekse kamu alanında özgür yazılıma göç konularını önemsiyoruz, fakat nedense özgür yazılımın amiral gemilerinden biri olan LibreOffice’e bir türlü sahip çıkamıyoruz, ondan aldığımızı ve ondan beklediğimizin karşılığını vermiyoruz. Geçenlerde yayınlanan şu tabloya bakalım:

Sayılarla TDF - LibreOffice kod bilgigrafiği
Sayılarla TDF - LibreOffice bilgigrafiği

Sadece aktif çeviriciler listesinde varız. Geri kalan esas üretim süreçlerinde ise yokuz.

Ee peki nasıl olacak? Şöyle olacak, biz bunu yapmayacağız… Biz bu işi yapamadık… Koca ülkede yetkin(yetişmiş) özgür yazılımcılarımız, LibreOffice’in yola çıktığı 1.5 yıllık süreçte bu işeişe dahil olmadılar. Kızmıyorum kimseye, ama ben özgür yazılımı destekliyorum diyen ve bunu başarabilecek kişilerde bu projeye sahip çıkmak ve dahil olma refleksi yokmuş. Bu refleks olmadıktan sonra bu saatten sonra da bu kişilerin bu projeye dahil olacağını açıkcası sanmıyorum.

Peki ne yapacağız diye sorarsak… Bizim nesil, sadece LibreOffice’de değil diğer özgür yazılım projelerinde başarısız olduk. Bugün bir Brezilya gibi OpenOffice-LibreOffice’i alıp götürebilirdik…. Ama bizden sonraki nesil, yani 20’li yaşların başlarındaki öğrenme, yapma hevesi ve zamanı bulunan gençler bu işi yapabilir. Öyle hızlı değil, bir kaç seneye bu işe dahil olabilirler diye düşünüyorum.

Bundan sonra, kendi adıma yapacağım işlerden en önemlisi, gençleri, özellikle Bilgisayar bilimlerinde(yazılıma ilgili) okuyan gençleri bu projeye dahil edecek çalışmalarda bulunmak. Bunun için çok bir şey yapamam. Ne üniversite gezip seminerlerle anlatacak zamanım ve imkanım, ne de başka organizasyonlar…. Yapabileceğim tek şey mektup yazmak…

Üniversitelerin yazılım ile ilgili öğrenci klüplerinin bir listesine ulaşırsam(LKD’de var mıdır bilemedim veya oluşturursam) aynı şekilde bu işe dahil olabilecek öğrencilerin okuduğu Fakültelerin iletişim bilgilerini bulabilirsem, e-posta veya kağıt mektuplar ile gençleri bu özgür yazılım projesinin macerasına davet edeceğim. Bu konuda irtibat sağlayabilirseniz zeki[at]ozgurlukicin.com adresinden bana ulaşırsanız sevinirim.

Ya bu neden önemli, yapıyorlar, işte çevirip kullanıyoruz diyebilirsiniz. Ama öyle değil, yarın Türkçe yerel ile ilgili LibreOffice kodlarında bir sorun veya ihtiyaç olsa ne yapacağız? Bir tek aktif Türk geliştirici olmadan LibreOffice’in bu ülkede yaygınlaşması pek sağlıklı olmayacak.

Bu işi bir şekilde çözmeliyiz. Bu listede aktif Türk geliştiriciler olmalı. Eminim ki bizim ülkemizde de bu kodları yazabilecek, hatta şunun şurası yanlış şöyle olmalı, şöyle yaparsak daha iyi olur, şu özellik şöyle kolayca eklenir diyebilecek ve birçoğundan iyi bilgiye sahip insanlarımız var. Bu kişileri aktive edemedik ama yakın gelecekte daha da yetenekli, daha zeki daha özgür yazılımcı gençler gelecek ve bu projeye dahil olacaklardır. Bundan umutluyum.

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice çevirilerinin bana katacağı…

Sanırım LibreOffice çevirileri sayesinde, şimdiye kadar öğrenmeyi başaramadığım ama muhakkak ki işime yarayacak iki şey öğreneceğim:

1- Temel düzeyde Veritabanı(Base, Access) kullanabilmek

2- Basic ile Makro yazmak(Bu daha çok işime yarar sanırım)

Haydi bakalım.

Mevcut Türkçe belgeler: http://wiki.openoffice.org.tr/index.php/Ana_Sayfa

Ben İngilizce biliyorum hacı diyenler için bu iki olay için kaynaklar:

http://tr.libreoffice.org/belgelendirme/

1- Bölüm 8 – Base Veritabanı ile başlamak (ODT) (PDF) (İngilizce)

2-  a)Bölüm 13 – Makrolar ile başlamak (ODT) (PDF) (İngilizce)

     b)Bölüm 12 – Calc Hesap Tablosunun Makroları (ODT), (PDF) (İngilizce)

Belki diğer bölümlr ile ilgili linkler güncellenmiştir diye lazım olursa İng. belgeleme sitesi http://www.libreoffice.org/get-help/documentation/

Kategoriler
Pardus

Hangi masaüstü ne kadar -belgelerle- Türkçe konuşuyor?

Necdet Hoca ara ara hangi masaüstünün ne kadar Türkçe konuştuğu ile ilgili günlük yazıları yazmakta.

Bu yazı serisinin en yenisini okurken, çeviri çalışmalarının sadece arayüzden ibaret olmaması gerektiğini, belgeleme çevirilerinin de en az arayüz kadar önemli olduğunu söylemiştim. Ne zamandır aklımda, bu masaüstü ortamlarının belgeleme çevirilerinin ne kadar olduğunu bir tabloda yazayım.

(Belgeleme diyorum, çünkü çeviriler hep Graphical User Interface(Grafiksel kullanıcı arayüzü) ve Documentation(Belgeleme) olarak ifade edilmiş.)

Masaüstü G.arayüz(%) Belgeleme(%) Açıklamalar Çeviri merkezi adresleri
KDE 76,89 2,25 KDE 4.9: Arayüz: 200.589, Belgeleme: 72.654 kelime http://i18n.kde.org/
GNOME 90,00 0,00 GNOME 3.4: Arayüz: 36.239, Belgeleme: 20.724 kelime http://live.gnome.org/TranslationProject
XFCE 100,00 100,00 Belgeler ve arayüz Bütünleşik http://wiki.xfce.org/translations
LXDE 90,00 90,00 Belgeler ve arayüz Bütünleşik http://wiki.lxde.org/en/How_to_translate_LXDE_components
ENLIGHTENMENT 100,00 100,00 Belgeler ve arayüz Bütünleşik http://trac.enlightenment.org/e/wiki/Translating

 

Tabloda görüldüğü üzere iki büyük masaüstü ortamının Belgeleme çevirileri KDE’de %2,25 GNOME masaüstünde ise %0,00(sadece 21 kelime çevrilmiş!) XFCE, LXDE ve ENLIGHTENMENT ise nispeten hafif masaüstleri olduğundan, belgeleme çevirileri ile arayüz çevirileri birlikte sunulmuş ve LXDE hariç tamamlanmış

Belgeleme çevirileri önemli midir? Bu çeviriler ne işe yarar, ne gibi fayda sağlarlar? Masaüstü ortamlarının belgelemelerinin neden çevrilmelerine gerek olduğu gibi soruları yanıtlaması için sevgili Necdet Hoca’ya –muz orta ile– paslayarak bu yazıyı da bitirelim.

Dileyen olurda bu tabloyu, diğer yer imleri veya veriler ile doldurmak isterse, .ods dosyasını şuradan indirebilir. -> Masaüstü Ortamları Çeviri Durumları.ods

Unutmadan, bu çeviri çalışmalarına nasıl katılacağınız ile ilgili bir takım bilgi http://nyucel.blogspot.com/2011_03_01_archive.html adresinde mevcut. KDE için ise gerekli bilg şurada yer almakta: http://i18n.kde.org/team-infos.php?teamcode=tr

Sahi bir de KDE Türkiye vardı? Ne oldu? Bilen duyan var mı? Yoksa şöhret onu da mı yedi, sonu Tarlabaşında bir virane otel odası mı oldu?

Kategoriler
Genel

Çeviriler, Diller, Nüfus ve Gelişmişlik…

LibreOffice’in arayüz çeviri çalışmalarını %100 seviyesine çıkardıktan sonra, çok daha zor ve uzun bir çaba gerektiren “Yardım” içeriğinin de çeviri oranının yükselmesine odaklandık…

Fark ettiniz mi bilmiyorum ama, özgür yazılımlar katkıcılığı olarak çeviri çalışmalarında genel olarak pek iyi durumda değiliz. Gerek KDE, Gerek GNOME gibi büyük özgür yazılım projelerinde arayüz dışında neredeyse yardım içeriğinde etliye sütlüye dokunulmamış. (Bknz: http://nyucel.blogspot.com/2012/01/hangi-masaustu-ne-kadar-turkce.html?showComment=1326196000189#c5489711096077814770)

Buradan kabaca şu neticeyi çıkarabiliriz, kullandığımız uygulamalarda sadece araüz üzerinde bir etkileşim bize yetiyor. O yazılımın özelliklerini kavramak için ilk elden yardım içeriğinden yardım almıya pek ihtiyacımız yok, veya yardım içeriğine tenezzül etmiyoruz…

Oysa hepimizin şiayet ettiği, yapamamak, veya Nasıl yapılır? Nedir? sorularının cevapları çoğu zaman bu yardım içeriklerinde yer alıyor. Bu içeriğe göz atmadan soluğu google’da almak veya nasıl yyaparım diye sorup başka insanların zamanını tembellik ile çalmak daha kolay sanırım.

Çok uzatmadan, şunu unutmamak gerekir ki bu yazılımları yazan kişilerin oluşturdukları bu yardım içerikleri, o yazılımla ilgili sizi kilitleyen bir çok bilinemeyeni güzellikle anlatmakta… Kimse kendini “Bilgisayardan anlarım” havalarında görmeyip alçakgönüllü şekilde bu yardımlara kısaca göz atarsa her şey daha kolay ilerler sanıyorum…

***

Yazı başlığına gelirsek… Bir müddettir bilgisayarımda Ubuntu kurulu(üzerinde KDE kullanıyorum, nedense Kubuntu’dan daha başarılı). Bunun sebebi, özellikle LibreOffice çevirilerinde güncel sürüm üzerinde çalışma imkanı bulmak, bildiğimiz üzere Pardus 2011 serisi sona erdiğinden güncel LibreOffice paketleri sunulmamakta.

LibreOffice 3.5 yayımlandıktan sonra, hevesle PPA(Personal Package Archieve-Kişisel Paket Arşivi)’lara düşer düşmez kurdum. Fakat beni haya kırıklığına uğratan bir şeyle karşılaştım; LibreOffice için Türkçe yardım paketi maalesef bulunmuyordu… Bira araştırdım, önceki sürümlerde bir ara çıkmış. Ama şimdi maalesef yok…

Peki dedimi, The Document Foundation tarafından sunulan *.deb paketini indirip kurayım dedim. LibreOffice Türkiye sitesinden indirdim, fakat ne yazık ki “Bağımlılıkların Uyuşmamasından” kurulamadı. LibreOffice’i TDF paketlerinden kurabilirdim, ama sistem ile uyumlu iyi performans veren Ubuntu paketlerini bekledim. Uygulama Ubuntu deposundan, yardım TDF *deb’lerinden olmadı(Coşkun abi, bu kısım senin için, her *deb’in eti yenmiyor görüldüğü üzere :))

Velhasıl-ı kelam, dedim, bari bir hata kaydı açayım, paket isteğinde bulunayım. Bir de alla alla, neden Ubuntu Türkiye topluluğu bu pakete sahip çıkmamış dedim, temkinli şekilde hata kaydını girdim (https://bugs.launchpad.net/ubuntu/+source/libreoffice/+bug/943663).

Hata kaydına yanıt olarak Björn Michaelsen, debian paketçisi arkadaşı Rene Engelhard ile %80’den aşağı çeviri oranına sahip yardım yerellerini paketlememe taraftarı olduklarını söyledi.

Biraz ağrıma gitti, içe doğru burkuldum doğrusu, dilimiz Türkçemizin bu kriterin altında kalmasına üzüldüm. Bir yabancı dil bilmeyen sadece kendi dilini konuşan LibreOffice kullanıcılarının bu yazılımı tam verimli kullanabilmesi, kendilerini geliştirmesi için özgür yazılım tarafında bir seçenek sunulmaması da ayrı bir üzüntü.

Sevgili  Björn Michaelsen, dile sahip çıkma refleksine atfen, yarım içeriği için kendi paketlerimizi oluşturmaya teşvik edici tavsiyelerde bulundu. haklıydı da, başkalarından bu beklenmemeliydi. Maalesef *deb apketi yapmayı, bunu Ubuntu’Ya uygun şekilde yapmayı bilmiyorum. Bilen biri varsa LibreOffice 3.5 için Türkçe yardım içeriğini paketleyip PPA’sını sunarsa çok mutlu olurum.

Bu arada baktım da yine başlığa gelememişiz. Napalım, yazı çok uzadı, başlığı özetleyerek bir sonraki yazıya devredelim.

Aşağıda, LibreOffice Yardım içeriğinin dillere göre çeviri yüzdelerini görebileceğimiz sıralı bir tablo hazırladım. Bu tablo aslında çok şey anlatıyor. LibreOffice’in kişisel bir üretkenlik takımı olduğu düşünülünce, hem kişisel hem de kamu, özel sektör ve yerel yönetimlerde kullanıldığı da hesaba katılınca. Hem insanların kendi dillerine sahip çıkması hem de özgür yazılım kullanmak ve bunu tam kapasiteyle kullanmak adına çok iyi fikirler veriyor. Zamanım olsaydı bu oranları, ülkelerin nüfuslarına ve gelişmişlik oranlarına göre karşılaştıracaktım ama olmadı. Zaten tablo açık.(Son etkinliği olmayanlar, çeviri kaynaklarının LibreOffice 3.5 branşı yaratıldıktan sonra bir ekleme veya değişikliğin yapılmadığı manasına gelmekte)

İsim İlerleme Özet Toplam Kelime Son Etkinlik
Almanca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-28 16:41 (Kü)
Bulgarca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-26 20:33 (mbalabanov)
Çince (Çin) 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-22 12:37 (xslidian)
Danimarkaca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-22 19:34 (lodahl)
Fince 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-21 18:41 (hatapitk)
Fransızca 100 Tamamlandı 438.349 2012-03-01 18:39 (sophie)
İngilizce (Birleşik Krallık) 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-24 12:43 (sswales)
İtalyanca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-25 12:11 (valtermura)
Macarca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-22 19:32 (timar)
Polonyaca 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-21 11:30 (manveru1986)
Portekizce 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-22 20:20 (smarquespt)
Portekizce (Brezilya) 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-21 16:22 (olivier)
Yunanca, Çağdaş (1453-) 100 Tamamlandı 438.349 2012-02-21 12:44 (dmtrs32)
Dutch 99 155 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-23 11:35 (kees538)
Khmer 99 205 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-13 04:43 (khem)
Catalan 97 14296 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-01 08:12 (jmontane)
Çince (Tayland) 97 13502 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-26 20:53 (Zerng07)
İsveçce 97 14032 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-13 15:58 (nikjoh)
Japonca 97 13090 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-26 16:12 (naru0ga)
Rusça 97 13067 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-12 15:41 (bormant)
Spanish 97 15197 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2011-11-22 15:45 (timar)
Catalan (Valencia) 96 16170 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
İngilizce (Güney Afrika) 96 16438 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Korece 96 16154 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-12 03:32 (hqwater)
Oromo 94 28365 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Bengalce 92 36536 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Çekçe 91 37466 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-03 12:29 (khagaroth)
Baskça 89 47077 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-07 03:16 (MPascual)
Makedonyaca 87 56610 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Tajik 87 54919 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Vietnamca 86 60230 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Dzongkha (Butan) 82 80693 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Nepali 80 86099 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Tibetçe 78 98343 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Norwegian Bokmål 75 111591 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-02 17:26 (olorin)
Gujarati (Hindistan) 72 121423 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Estonyaca 70 131943 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-02 14:19 (Mihkel)
Slovakça 58 184175 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-01 17:07 (milos)
Galiçya dili 54 199514 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
İbranice 53 207201 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-26 09:46 (Yaron)
Türkçe 44 247262 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-28 16:02 (zeki)
Norwegian Nynorsk 35 285617 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Esperanto 34 290462 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-03-03 09:10 (donaldo)
Boşnakça 28 317402 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Gürcüce 23 336754 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Endonezyaca 22 340100 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-27 10:39 (catursusetyo)
Sinhala 13 380518 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Uighur 13 381710 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-01-31 10:18 (Sahran)
Hindi 12 387720 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
İzlandaca 12 387922 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Ukrainian 10 396175 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Arnavutça 9 399101 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Hırvatça 8 402828 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Asturian 1 437770 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349 2012-02-23 01:46 (Xuacu)
Luxembourgish 1 438164 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349
Urduca 0 438349 kelimeye dikkat edilmesi gerek 438.349

 

Dillerine sahip çıkan ve özgür yazılımda dillerini yaşatan insanlara hayranlık duyuyorum. Büyük sabır ve emek gerekmekte. Örneğin LibreOffice yardım çevirileri, dile kolay 438.349 kelime… Son dönemde 15.000 civarı kelime çevirdik, ibreyi sadece %3 oynatabildik…

LibreOffice çeviri çalışmalarına katılamak isterseniz aşağıdaki adreslere bir göz atın:

http://wiki.documentfoundation.org/Language/Pootle/tr
http://wiki.documentfoundation.org/Language/tr

Kategoriler
Pardus

LibreOffice Kısa Kısa-2…

LibreOffice ile harfler artık daha yumuşak hatlara sahip
LibreOffice ile harfler artık daha yumuşak hatlara sahip

Merhaba,

Yazmadan olmuyor diyerek, kısa notlar serime LibreOffice bacağını da ekleyeyim…

Sosyal medya çıktı çıkalı(bodoslama bir tabir oldu) gerek forumlara, gerekse günlüklere daha az yazı düşer oldu. Belirli sayıda takipçiye ulaşmak ve belirli sayıda karaktere ifadeleri sığdırmak büyük işkence doğrusu. Üstüne üstük bu yazılanlar bir şekilde kayboluyor. Oysa günlükler ile bu yazılar hem herkese hitaben hem de aranabilir ve her daim ulaşılabilir hallde merkalısını bekler halde baki kalıyor…

Yine bodoslama bir giriş ile, şöyle bir düşüncem var, bu mobil platformlar geliştikçe(tabletler, akıllı telefonlar) özellikle geek diye tabir edilen kişilerin ilgili bu alanlara kaymış bulunmakta. Paralelinde teknolojiye aç kalmış bir toplum olarak genel ilgimiz de bu aletlere yönelmiş durumda. Bu ilgi kaymasının özgür yazılım ve Linux dünyasına olan ilgiyi -katkı için zaman ayrılmasını- azaltmış gibi. Bu platformlarda hali hazırda gelen binlerce uygulama, insanımızı sadece tüketici olmaya – ki bunu çok severiz, hele hele ücretsiz ise dayanamayız-  sürüklemekte… Sadece tüketici olmak özgür yazılımın varoluşuna aykırı olmasa da gelişimini engellemekte. Bu nedenle eğer oyuncak istiyorsanız, deneyip atacağınz onlarca uygulama ile zaman kaybetmek istiyorsanız kendinize hitap eden bir özgür yazılıma -istediğiniz kadar içini kurcalayabilirsiniz- yönelmenizi öneririm.

Neyse yukarıdaki başlıktan alakasız iki paragraf için kusura bakmayın… Konuya dönersek

  • LibreOffice Hata Avlama Mevsimi(Bug Hunting Season) 28-29 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilecek. LibreOffice 3.5’in çıkışı öncesi bu önemli hata giderme etkiliği ile ilgili bilgilere şu adresten ulaşabilirsiniz: http://wiki.documentfoundation.org/QA/BugHunting_Session_3.5.0.-1
  • LibreOffice 3.5’in ikinci beta sürümü çıktı: http://www.libreoffice.org/download/pre-releases/ adresinden indirebilirsiniz.
  • LibreOffice 3.5’in başlıca yenilikleri ile ilgili bilgilere şu adresten ulaşabilirsiniz: http://wiki.documentfoundation.org/ReleaseNotes/3.5
  • LibreOffice’İn gelişimi derken, şöyle bir durumu da belirmeden geçmeylim: LibreOffice ingilizce sitesinde katkı verenlerin gösterildiği güzel bir sayfa var: http://www.libreoffice.org/about-us/credits/ Bu sayfada LibreOffice kod tabanına ve The Document Foundation Wiki’sine katkı veren katkıcıların isimleri teşekkür anlamında belirtilmekte. Ne yazık ki, LibreOffice’e kod katkısı verenler arasında hiç bir Türk bulunmuyor. LibreOffice’in Türkiye’deki kullanımı göz önüne alındığında burada Türkiye’den bir ismin bulunmaması üzücü. Fatih Projesi’nde  akıllı tahtalarda LibreOffice kullanılacağı şartnamede yer almakta. Özgür yazılımdan alınanın biraz karşılığı verilmeli. Eğer siz de LibreOffice’e kod katkıcı verebilecek durumdaysanız katkı vermeniz çok iyi olur.
  • Katkı demişken LibreOffice Türkiye sayfasını yavaş da olsa genişletmeye devam ediyoruz. “Katkı Verin” sayfasını yayına aldık: http://tr.libreoffice.org/get-involved/
  • LibreOffice ile ilgili yardım alabileceğiniz bir e-posta listesi olduğunu biliyor musunuz? http://tr.libreoffice.org/get-help/
  • LibreOffice yerelleştirme çalışmalarımız aramıza yeni katılan arkadaşların da katkılarıyla hızlanarak devam etmekte. Aramıza son dönemde katılan arkadaşlar:
  • Hakan Bayık(İngilizce Öğretmeni), Birtan Yıldız(BT Öğretmeni), Barış Şekerciler(Genç Linuxsever), Tayfun Kayhan(Matematik Mühendisliği Öğrencisi).
  • Bu yeni arkadaşlarımız çok hızlı giriş yaptılar, yardım içeriğinde hali hazırda 3.000’in üzerinde kelime çevrildi. Ürün bazında baktığımızda da sevindirici bir gelişme aramıza Tayfun Kayhan’ın katılması oldu. Tayfun, Matematik Mühendisliği öğrencisi olarak LibreOffice’in Math (Matematik) bileşeninde iyi işler yapacaktır. Diğer bileşenlerden Calc ve Base için de alanında yetkin katkıcılara ihtiyaç duymaktayız. Bu alanlarda katkı verebilecek durumdaysanız lütfen geri durmayın.
  • Kullanıcı adlarından anladığım kadarıyla LibreOffice’in Pootle çeviri sistemine üye olan Türk kullanıcılar mevcut ve hatta bu kullanıcıların bazıları Pootle üzerinde Türkçe projesine de kayıt yaptırmış. Fakat, Pootle çeviri belgesinde de anlatıldığı üzere  (http://wiki.documentfoundation.org/Language/Pootle/tr#Hay.C4.B1r.21_Yapt.C4.B1.C4.9F.C4.B1m_.C3.A7evirileri_kaydedemiyorum.21), çeviri yapmak için hesabınızın yetkilendirilmesi gerekmekte. Bunun için Dil yöneticileri ile irtibata geçerek kendinizi tanıtmanız gerekmekte. Dil yöneticilerinin iletişim bilgilerine şu adresten erişebilirsiniz: http://wiki.documentfoundation.org/Language_Teams
  • Yerelleştirme çalışmalarına katılamak için işe şuradan başlayabilirsiniz:  http://wiki.documentfoundation.org/Language/tr

Şimdilik bu kadar.

Mutlu günler