Geçtiğimiz yıl LibreOffice çeviri işlerine yoğunlaşmıştık. Bu ise LibreOffice’e ülkemizden kod katkısı verecek geliştirici topluluğunun temellerini atmak için uğraşmaya çalışıyoruz. Umuyoruz ki biz de bir gün Brezilya topluluğu gibi güzel işlere imza atarız.
LibreOffice Türkiye
Bu bağlamda bir iletişim kanalı kurmak adına Tükçe özelinde bir e-posta listesi açmış bulunuyoruz.
LibreOffice geliştiricisi olmak isteyen tüm genç ve yaşlılarımızı listeye üyeliğe bekleriz.
Unutmayın ki bu topluluğu oluşturmak da ilerletmek de katılımcılarının çalışkanlığına ve ideallerine bağlı.
Listeye attığım ilk mesajı da buradan paylaşmış olayım:
LibreOffice Türkiye topluluğu olarak LibreOffice geliştirici ailesine ülkemizden de geliştiriciler kazandırma çalışmalarımız doğrultusunda açtığımız listemiz tüm camiamıza hayırlı olsun.
Bu üç genç ve cesur arkadaş Türkiye geliştirici topluluğunu oluşturmak ve LibreOffice’e ilerleyen zamanlarda kod katkısı vermek için kollarını sıvadı. Diliyorum ki bu liste de zengin ve güzel bir iletişim kanalı olarak üretkenliklerine katkıda bulunur.
Bugün 23 Mart 2013 bakalım 1 yıl sonra nereye gelmiş olacağız.
Selamlar, saygılar…
Zeki
Şen şakrak, üretken ve proaktif insanların doldurduğu güzel bir liste olur umarım.
LibreOffice ile ilgili gerek münferit, gerekse ortaklaşa çalışmaları derlemeye çalıştığım serimin ikinci yazısıyla devam edelim. Bu yazıda paylaşacağım gelişmeler nihai olmasa da çok önemli işler.
Sevgili Gökçen Eraslan GSOC dahilinde üzerinde çalıştığı LibreOffice’e PDF imzalama desteğini tamamlamış. Özelliğin ne olduğuyla ilgili yazım şurada. Kendisini tebrik ediyorum. Anladığım kadarıylateknik kısımdaki işlerin tamamına yakını bir kaç ufak şey haricinde tamamlanmış. Gökçen hocanın ilgili günlük girdisi şurada.
Sevgili Anıl Özbek LibreOffice ve diğer özgür ofis yazılımları için Türkçe eş anlamlılar sözlüğü oluşturma çalışmaları başlattı:
Zor bir uğraşa giren Anıl, gördüğüm kadarıyla tek başına epeyce iş kotarmış, kelime sözlüğüne epeyce kelime eklemiş. Anıl’ın başlattığı Bu proje, özgür ofis yazılımlarında diğer birçok dilin sahip olduğu fakat Türkçemizin şimdiye kadar sahip olamadığı bir sözlük kazandıracak. Anıl’ın başlattığı bu güzel projeye kelime veya kod katkısı verilebileceği gibi proje gönüllülerine kitap hediye ederek de katkıda bulunabilirsiniz. Kitap listesindeki kitaplardan paylaşabileceklerinizin olduğunu düşünüyorum. Proje sayfası: https://github.com/maidis/mythes-tr/wiki
LibreOffice’in çeviri çalışmalarında, yardım içeriğinde biraz hızımız kesilse de %69 seviyesine çıktık.
Sevgili Sabri, gerek forum gerekse diğer işlerde elimiz ayağımız olmaya devam ediyor, çalışkanlığı için kendisini kutluyorum.
Transfer sezonunun bombası olarak, eski OpenOffice.org Türkiye ekibinin çalışkan belgelendiricilerinden Mehmet Pekgenç‘i aramıza kattık :). Kendisinin Calc ve Base bileşenlerindeki bilgisi bu alandaki eksikliğimizi giderecektir. Ama bu bileşenlerde yapılacak çok işimiz olduğundan, iyi bilen herkese ihtiyacımız var. Ayrıca Mehmet Pekgenç’in Özgürlükİçin E-Dergi’sinde OpenOffice.org ile ilgili harika belgeler yazdığını da söyleyeyim. Bu belgeleri de aranabilir ve ulaşılabilir birer başvuru belgesi olarak LibreOffice wikisine aktarmayı düşünüyoruz.
Bu haftaki Çeviri Akşamını ve 30 Ağustos tatilinin gündüz bölümünü feda ederek, çok önemli gördüğüm bir işe giriştim. LibreOffice Calc’ın fonksiyonlarını derledim… Biraz daha açmak gerekirse; LibreOffice çalışma sayfalarında hücrelerde kullandığımız fonksiyonların elimizde tam bir Türkçe listesi yoktu. Bu fonksiyonlar Türkçe’ye çevrilmişti fakat nasıl çevrildiği ve nasıl kulalnılabileceğiyle ilgili bir fikrimiz yoktu. LibreOffice Calc Rehberinin Ek B kitabı, İngilizce fonksiyonları anlatan bir ek. Bu ek üzerinden yola çıkarak Calc formüllerinin Türkçe karşılıklarını:
Arayüz çevirilerinden
Yardım içeriği çevirilerinden
İngilizce özgün fonskiyonlardan
tek tek bakarak karşılaştırdım, farklı çevirileri yeknesak hale getirdim, hatalı olduğunu düşündüğüm çevirileri düzelttim, ayrıca LibreOffice genelinde özgün fonskiyonların bazılarının yerelleşmiş arayüzlerde olmadığını fark ettim, bunları da derleyip hata kaydı girmek için hazırladım. Bu sayede Calc fonksiyonlarını ile ilgili tam bir belgemiz oldu. Bütün formüller ve yardım içeriğindeki anlatımları bir oldu.
Calc’ın neler yapabileceğini çok iyi gösteren bu belgenin, fonksiyonlarını derlemem 1 tam günümü aldı. Bu belgeyi LibreOffice wikisine koydum: LibreOffice Türkiye Vikisi Fonskiyonların tanımı maddesi. Ne yazık ki henüz Türkçe tanım kısımlarını ekleyemedim. Ama merak etmeyin, bu fonksiyonların tanımlarının neredeyse tamamı gömülü Yardım Rehberinde çevrilmiş durumda. Tek yapmanız gereken, LibreOffice gömülü yardım içeriğini açıp(Araç çubuğu – Yardım -> LibreOffice Yardım veya F1 tuşuna bastığınızda açılır) arama çubuğuna fonksiyonu yapıştırdığınızda Türkçe tanımı, nasıl çalıştığı ve örnek kullanımı karşınıza çıkacaktır. Kısa zaman içerisinde bu mevcut içeriği belgeye ve vikiye eklemeyi düşünüyorum. Kopyala yapıştır ağırlıklı bu iş sanırım, çeviri kalitesi ve güncellemesiyle birlikte sanırım 1 haftamı alır. Haftaya kadar uğraşıp bitirmeyi planlıyorum. O kadar çeviriyi yapmış olanların buradan ellerine sağlık diyorum 🙂
Bu belgenin Calc kullanıcıları için eşsiz ve kesinlikle olması gereken bir kaynak olacağını düşünüyorum. Bu sayede Calc üzerindeki hakimiyet ve Nasıl yaparım soruları da epeyce cevap bulmuş olacaktır.
Aklıma gelenler şimdilik bu kadar. Yapılacak çok fazla iş var. Benim çeviri ve belgeleme işi dışında unutmayayım diye yazdığım listem şu: http://wiki.libreoffice.org.tr/Kullan%C4%B1c%C4%B1:Kobzeci. Bu liste dışında yapılması gereken çok daha önemli işler var elbette. Sayımız da çok değil haliyle, çoğu zaman kendimizi yalnız hissediyoruz. Hatta şöyle ki:
“Çoğu zaman o kadar yalnız ve cahiliz ki cesur ve çalışkan olmaktan başka şansımız yok!”
LibreOffice ile ilgili en son yazdığım yazıda, geçtiğimiz yıl boyu LibreOffice ile ilgili neler yaptığımızı derlemeye çalışmıştım.
Bu hafta yine yazacak şeyler birikti bu liste üzerine. Ben de bundan böyle fırsat buldukça kısa kısa son gelişmeleri not etmek istiyorum.
Başlayalım…:
Önceki yazıda eski OpenOffice.org.tr forumlarını arşiv yayınına almak istediğimizi söylemiştim. İşte bu işlem için hazırlık yaparken, talihsiz bir şekilde LibreOffice Türkiye Forumları’nın veritabanını kaybedilmesine sebep oldum. Hani olur ya, aksilikler ve talihsizlikler peş peşe gelir ve geri dönülemez nokta için mükemmel bir düğüm oluştururlar. İşte tam da böyle oldu. Veritabanı yedekler, geri getirmek için gerekli dosyalar, forum yazılımı ve dosya izni aksilikleri vs. hepsi birleşince maalesef eski veritabınımızı geri getiremedik. Şahsen son zamanlardaki en büyük başarım buydu… http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=2
Sevgili Sabri Ünal, sağolsun, Forum için yeniden bir kurulum yaptı, fakat ne yazık ki, eski içerik ve üyelik bilgilerini geri getiremedik. Bu olaydan dolayı çok özür dilerim. Tek tesellim şu ki, hali hazırda çok az bir içeriğe ve nispeten az bir üye sayısındayken böyle bir kaybı yaşadık. Ders oldu. Artık düzenli yedeklerimiz alınmakta. Sizi mahcubiyetle forumumuza tekrar üye olmaya davet ediyorum: http://forum.libreoffice.org.tr
LibreOffice çevirilerinde, yardım içeriğinde %68 seviyesine çıktık. Yolun üçte ikisi geride kaldı. Geride kalan kelime sayısı 142.000 seviyesine kadar indi. Yolumuz azalsa da daha çok işimiz var. Başlamaktan zor olan şey çoğu zaman bitirmektir.
Haftanın en güzel haberlerinde biri ise, LibreOffice’de YTL zamanlarından kalma varsayılan para biriminin TL ile değiştirilmesi oldu. Açtığım hata kayda kayıtsız kalmayan sevgili Efe Gürkan Yalaman, bu hatayı çözerek LibreOffice’in kod tabanına ilk katkısını da yapmış oldu. Kendisini, kendisi için küçük ama topluluğumuz için büyük bu commit’i yaptığı için kutluyorum. Sevgili Gökçen Eraslan’dan sonra LibreOffice’e Türkiye’den kod katkısı veren gencimize daha nice katkılar diyoruz. https://bugs.freedesktop.org/show_bug.cgi?id=53002
Sevgili Sabri, LibreOffice’in mevcut simgelerinden sıkılan, hatta gına gelenler için LibreOffice için Faenza simgelerinin kurulumunu paylaştı: http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=6 bir göz atın derim.
Özgür Yazılım A.Ş., bir topluluk sayfası açtı: http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/ Bu adreste bir çok araç, belge vs. yanı sıra LibreOffice ile ilgili sunum ve eğitim müfredatlarından seminer notları bulunmakta. http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/sunumlar Adresinde, internet tarayıcınız ile görüntüleyebileceğiniz LibreOffice Eğitim Sunumları’na göz atmanızı şiddetle öneririm. Bir çok temel ihtiyacı güzel şekilde anlatan özenle hazırlanmış belgeleler. Benim de 75. Yıl Cumhuriyet Ticaret Meslek Lisesi LibreOffice semineri için hazırladığım LibreOffice sunumunu şu sayfadan edinebilirsiniz.
Bir Bakanlığımız LibreOffice ile ilgili eğitim seminer vb konularda bilgi istedi. Farkındalık bile insanı motive ediyor doğrusu.
Eğitim ve seminer demişken. Henüz çok taze bit topluluk olduğumuzdan, seminer ekibimiz yok. Gönüllü bir seminer ekibimiz olursa eminim bu gibi taleplere çok daha hızlı döneceğiz. Ben İstanbul’da ve hafta sonu olacak etkinliklere katılabilirim mesela.
Eğer, LibreOffice konusunda seminer vermek için gönüllü olmaya niyetlenirseniz, bilgi[at]libreoffice.org.tr adresine kendinizi tanıtan bir e-posta atarsanız memnun oluruz. Özellikle Ankara’da ve hafta içi müsait olan arkadaşlar gönüllü olursa, Kamu konusunda çok faydalı işlere imza atabiliriz diye düşünüyorum. Seminer konusunda gözünüz korkmasın 🙂 Profesyonel hizmet vermiyoruz, gönüllü işler bunlar. Temel ve orta düzey bilgilerle, LibreOffice’in bütün bileşenleriyle ilgili bilgi sahibi olmak ve özgür yazılımın faydalarını iyi şekilde aktarabilmek kafidir diye düşünüyorum. Mevcut sunum ve seminer notlarıyla başlamak da hiç zor olmayacaktır. Ekip büyüdükçe daha iyi belgeler ve bilgilerle donanacağımızdan eminim. Katılımınızı bekliyoruz.
Evet, bu kadar diyelim. Önümüzdeki hafta yıllık izinde olacağımdan bilgisayar başında olamayacağım. Çarşamba Akşamı VIII. Çeviri Akşamı yapılacak, maalesef bu hafta bay geçeceğim. Umarım tatilden sonra, dinç kafayla daha verimli olurum.
Mutlu günler.
Sonnot: Masaüstünde önemsiz bir dosyayı bile silerken çöp kutusu diye bir olaya gerek duyulmuş. Altın değerindeki veri tabanlarını silerken neden böyle bir araç yok çok şaşırdım. Buradan MySQL, phpmyadmin ve DTC yetkililerine sesleniyorum: Arkadaşım, Sil komutunda veritabanını sıkıştırıp atın çöpe, adam dönüp alabilsin yani, zor mu olur, gerek mi yok anlamadım…
Özgür ofis yazılımı LibreOffice için geçtiğimiz yıldan bu güne yaptığımız ve aklımda kalan çalışmaları ve hali hazırda yürüttüğümüz çalışmaları buraya not etmenin iyi olacağını düşünüyorum.
LibreOffice’in gelişmesi ve ülkemizde kullanımının artması için elbette yapacak çok işimiz var… Hatta bugüne kadar yaptıklarımız yapamamız gerekenlerin çeyreği bile değildi…
LibreOffice Türkçe çeviri ekibini oluşturduk. Kısa sürede LibreOffice arayüz çevirilerini %100 seviyesine çıkardık. O zamanki kısıtlı yardım içeriğini de %100’e çıkardıktan sonra, diğer dillerin sahip olduğu genişletilmiş yardım içeriğinin çeviri çalışmalarına başladık.
LibreOffice çevirileriyle başladığımız süreçte daha önce OpenOffice.org Türkiye topluluğunun yaptığı işler gibi güzel şeyler yapabilmek ve bilgi paylaşımını artırmak için LibreOffice Türkiye Forumu, Vikisi vb bir yapı oluşturmaya karar verdik.
Bu yapı için alan adı ve barınma hizmeti için LKD ile görüşmeye başladık.
LibreOffice’in arayüz ve yardım içeriğinin yanında LibreOffice’in küresel belgelendirme ekibi tarafından hazırlanan LibreOffice rehber kitaplarının çevirisine başladık. Sağolsun sevgili Ayhan Yalçınsoy bu işe öncülük etti.
LibreOffice’in Türkiye resmi sitesini yayına aldık ve içerik oluşturmaya başladık: http://tr.libreoffice.org/
LKD’nin çabalarıyla -Nic.tr’nin bütün saçmalıklarına rağmen- faaliyetlerimizi hızlandırmak ve OpenOffice.org.tr Forumlarının ve Vikisi’nin yayınlarının durmasıyla insanların yardım alabilecekleri bir platforumun da kalmamasının itkisiyle, “libreoffice.org.tr” alan adının tahsisi sağlandı.
Alan adı alındıktan sonra Forum, Wiki gibi hizmetlerin ayarlanması yapıldı. Bu konuda destek veren sevgili Doruk Fişek ve Erdem Artan’a teşekkürü borç bilirim.
Forum ve Wiki kurduk. Sevgili Sabri Ünal sağolsun, -emekelri olmasaydı bu forum bu halde olmazdı- forumumuzu yapılandırdı, şekle şemale soktu, eklentileri yükledi… Wiki için ise hala konuya hakim bir teknik yönetici eksikliği yaşamaktaydık…
Sevgili Necdet Hoca’nın çeviri çalışmalarına dahil olmasıyla, daha doğrusu çeviri çalışmalarını adeta sahiplenmesiyle çeviri çalışmalarında hızlı bir ivme yakaladık.
Yardım içeriğini Çevirmeye başladığımızda %38 seviyesindeydik. Çeviri Akşamlarına başladığımızda ise %50 seviyesindeydik. Bugün ise %65 seviyesine çıktık. LibreOffice yardım içeriğinin 440.000 küsür kelime olduğu göz önüne aldığında 120.000’den fazla kelime çevirmişiz. Geçen haftadan bu yana ise %58’den %65′ e çıktık… Bu artıştaki en önemli etken Necdet Hoca’nın bireysel çabası oldu. Kendisi 5.000’den fazla çeviri sunuşu yaptı…
OpenOffice.org’un yayın dışı kalan forum ve wikisi’nin kaybolmaması için, bu yapılara ait dosyaları ve veritabanlarını Rail Aliyev Doruk Fişek aracılığıyla bize ulaştırdı. Sağolsun Erdem Artan OpenOffice vikisini yayına soktu: http://eskiwiki.libreoffice.org.tr OOo-tr forumları ise en son veritabanı arızası yaşamıştı, E-posta işleri konusunda da Erdem’i darladığım için henüz forumu salt okunur yayına sokabilmek için ricada bulunmaya yüzüm yok.
Bir yandan gömülü yardım içeriğini çevirirken bir yandan da LibreOffice kitaplarının çeviri çalışmalarını yürütmek için sevgili Ayhan Yalçınsoy, Yasin Özdemir ve Emel Aktaş gönüllü oldu: http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=17&t=29
LibreOffice Türkiye wikisi için, PardusWiki canavarlarından sevgili Adem Özcan(sadri) bizi kırmayarak aramıza katıldı.
Zemberek eklentisiniyle ilgili geliştiricilerinden Ahmet A. Akın ve Serkan Kaba’nın başlarına ekşimeye başladım. Sağ olsunlar Zemberek3’ün üzerinde çalışıldığını ve yıl sonu gibi hazır olacağını belirttiler. http://zembereknlp.blogspot.com/
LibreOffice Türkiye’nin daha etkin bir topluluk olması için sevgili Merve Yalçın İletişim Sorumlusu olamayı ve sevgili Sezai Yeniay ise Tanıtım ve Pazarlama sorumlusu olmayı kabul ettiler.
Son dönemde adını haberlerde bolca duyduğunuz bir Kurum’un LibreOffice’e geçmek için çalışmalara başladığını öğrendik.
LibreOffice’e kod katkısı vermek için yeni gençler kazanmak adına Efe Gürkan Yalaman‘ı EasyHack‘lerele işe başlaması ve ödül olarak Şanzelize Kafe‘ye götürmeyi vaat ederek teşvik etmeye başladım.
Sevgili Anıl Özbek, LibreOffice için Türkçe Eş anlamlılar sözlüğü ve Zemberek eklentisinin Java tabanlı olduğundan kurulum paketine girememesi vb sebeplerden dolayı sahip olmadığı dil bilgisi denetimi için Lightproof ve diğer sözlükler üzerine deneysel çalışmalar yapmaya başladı: http://anilozbek.blogspot.com/ adresindeki son altı yazısından detaylı bilgi alabilirsiniz. Eğer siz de bu alanlarda destek verebiliyorsanız lütfen geri durmayın.
Şu an işlerinden çok fazla zaman ayıramasa da sevgili Hakan Hamurcu LibreOffice Türkiye Facebook sayfasını ayağa kaldırdı: http://www.facebook.com/LibreOfficeTr
Sevgili Ali Işıngör, arkaplanda sürekli destek sağladı.
Bir yıl gibi sürede yaptıklarımızdan aklıma gelenler bunlar. Geri planda bir çok şey de yaptık, bir çok görüşmemiz oldu. Ve adını buraya yazmayı atladığım arkadaşlar kusuruma bakmasınlar. Bu sıcakta iş vs insanın aklı pek kalmıyor 🙂
Elbette yaptığımız şeyler sınırlı, daha yapacağımız ve eksik olan çok şey var. Örneğin hala Calc, Basic ve Makrolar konusunda bir üstad bulamadık. Wiki için hala teknik yönetici arıyoruz. Test ve Kalite çalışmaları için hala bir ekibimiz yok. Geliştirme konusunda da keza durum vasat. Bu alanlarda desteğe şiddetle ihtiyacımız bulunmakta. Bunun dışında görsel ve diğer tanıtım malzemeleri için tasarım yapabilecek birileri olsa çok iyi olur. Belgelendirme çalışmalarında çok -hatta- inanılmaz eksiğimiz var. Anıl’ın çalışmaları da keza en şiddetli katkıya ihtiyacımızın olduğu alanlar…
Durum bundan ibaret. Ama kapanış olarak şunu söylemek isterim ki, şu an bu ekibin içinde olmaktan son derece mutluyum. Beni en çok mutlu eden şey ise, ekibimizin proaktif davranışı. Bir işe yapılmalısa, bu gerekliliği tespit eden kişinin kendiliğinden harekete geçmesi Türkiye’de özgür yazılıma katkı konusunda son derece ihtiyacımız olan bir davranış biçimi. Yapıl-malı Edil-meli, bulun-malı, çevril-meli lafında işi bırakmayarak, elinden geldiğince ve vakti imkan verdikçe katkı veren insanlarla çalışmak bir zevk. Ahh, eskiden ne kadar boş vaktimiz varmış, şimdi o kadar az ki, hiç bir şeye yetmiyor. Çoğumuz çalıştığımız için genellikle mesaiden ve akşam ailemizden çalarak bu işleri yürütüyoruz. Zamanı daha müsait olan üniversite öğrencilerini aramızda görsek ne güzel olur oysa değil mi 🙂
Velhasıl-ı kelam, LibreOffice çok önemli bir yazılım. Bireysel olarak, kişisel üretimimizde kullandığımız özgür bir üretkenlik takımı olmasının yanı sıra, ülkemiz için de son derece önemli ve bu yazılımı en iyi hale getirmek de biz özgür yazılım katkıcılarına düşmekte. LibreOffice’i çok sevmeyebiliriz, ama şu bir gerçek ki Microsoft Office karşısında, ona köle olmamak için elimizdeki en güçlü araç LibreOffice. Bunu daha iyi hale getirmekten başka seçeneğimiz yok.
Eğer siz de bu zorlu ama zevkli çalışmalara katılmak istiyorsanız, forumumuzdaki Sosyal Alan‘da kendinizi tanıtarak ilk adımı atabilirsiniz
Özgür ofis yazılı LibreOffice’in Türkiye topluluğu konusunda uzun zamandır yürüttüğümüz çabalar neticesinde önemli bir aşamaya gelmiş bulunmaktayız. Konuyla ilgili LibreOffice kullanıcı listesine attığım e-postayı olduğu gibi aşağıya aktarıyorum. Eğer siz de çalışmalara katılmak istiyorsanız e-posta listesine üye olup kendinizi tanıtarak ilk adımı atabilirsiniz:
Uzun zamandır bir topluluk olma yolunda çalışmalar yürütmekteyiz. Ve nihayet Linux Kullanıcıları Derneği’nin desteğiyle www.libreoffice.org.tr alan adını almış bulumaktayız! LKD güzel çabalarıyla alan adı ve barınma hizmetlerimizi sağlamakta. Kendilerine buradan bir kez daha gönül dolusu teşekkürlerimi iletmek istiyorum.
1- Neden LibreOffice.org.tr
Bildiğimiz gibi, TDF bize hali hazırda tr.libreoffice.org adresini sağlamakta. Fakat yine takip ettiğiniz üzere, LibreOffice için küresel veya yerel forum hizmetleri henüz sağlanamamış, daha doğrusu üzerinde çalışmalar yürütülmekte. Ayrıca belgeleme merkezi olan TDF wikisi çokdilli yapısıyla daha çok TDF ve LibreOffice üretim konularına eğilmekte. Elbette bu wikiyide kullanabilirdik fakat bizim Türkiye olarak ihtiyaçlarımız biraz farklı, çok daha farklı diamiklere sahip olmamızdan dolayı kendimizce bir çözüme girmemiz çok daha makuldü.
Daha önceleri OpenOffice.org zamanlarında, çok güzel işleyen bir OpenOffice.org.tr Türkiye oluşumumuz mevcuttu. Fakat zamanla meydana gelen değişiklikler ve bağımlılıklar nedeniyle OpenOffice.org.tr forumları devre dışı kalmıştı ve şu anda özgür ofis yazılımı olan OpenOffice.org ve LibreOffice ile ilgili kullanıcıların yardımlaşacağı organize olacağı bir forum bulunmamaktaydı. Bu acı durumu şükür ki bugün geride bırakmak için önemli adımlar atmış bulunuyoruz.
2- Nasıl işleyecek?
Kafamızdaki yapı, çok basit ve ek bir yük veya ikililik yaratmamak adına, ana alanımızı tr.libreoffice.org’da tutup, forum ve wikimizi libreoffice.org.tr adreslerinden koordine etmek üzerine. En kolayı ve güzeli bu.
LibreOffice Türkiye forumları forum.libreoffice.org.tr adresinden yayın yapacak. Ben bu adrese phbb yazılımını kurdum, ve şu an test yayınına başladık. Bu forumla ilgili yapılacak bir çok iş var. Elbette aramızda bu platformda tecrübe sahibi olan arkadaşlar vardır. Bu noktada harekete geçmek için daha fazla zaman kaybetme lüksümüz yok. Forum kısmında yapılacak işler:
– Kurulum optimizasyonu: Kurulum ayarlarının iyileştirilmesi, anti-spam ve diğer eklentilerin kurulması
– Temanın LibreOffice’in ten rengine uygun bir hale getirilmesi(büyük ihtimalle yeni bir tema kurulacaktır)
– Forum kategorilerinin ve alt forumların oluşturulması: Forumumuz gördüğünüz üzere bomboş 🙂 Örnek alabileceğimiz kurgu ise forum.openoffice.org.tr adresinde, fakat buraya doğrudan ulaşamıyoruz. İnternet arşiviyle Şubat 2010 görüntüsüne ulaşabiliyoruz: http://web.archive.org/web/20100210093830/http://forum.openoffice.org.tr/index.php – Forum yöneticilerinin belirlenmesi: Yöneticilik yapmak isteyen arkadaşlara duyurulur 🙂
4- Wiki
Yine aynı şekilde bir Wiki yapılanmasına ihitiyacımız var:
– Akıllı adreslerin ayarlanması: Adreslerdeki index.php takısının kaldırılması: http://www.mediawiki.org/wiki/Manual:Short_URL – PDF ve ODF çıktı eklentilerinin eklenmesi(önceliği düşük) – Mevcut OpenOffice.org.tr Viki içeriğinin taşınması ve güncellenmesi: Şu anda baktım, maalesef bu adres de Apache OOO’ya yönelendirilmiş( Doruk Hocam Hakan Hocam, geriye döndürme yapabilir miyiz?) İnternet arşivi http://web.archive.org/web/20100422213053/http://wiki.openoffice.org.tr/index.php/Ana_Sayfa – Wiki yöneticileriin belirlenmesi: Sanırım bu konuda sıkıntımız olmayacak 🙂 Hali hazırda wikisever bir kaç kişi aramızda mevcut 🙂
———————
Özetle, yola daha yeni çıkıyoruz! Dileğim bugüne kadar geride kaldığımız topluluk konusunda çok güzel bir ivmeyle ilerleyip Türkiye’de özgür yazılıma yaraşır şekilde bir LibreOffice topluluğu oluşturabilmemiz.
Bugüne kadar yapmakta zorlandığımız organizasyon, iletişim ve yardımlaşma konularını forum ile halledeceğiz. Çeviri, tanıtım grupları ve diğer faaliyetlertimizi çok daha kolay koordine edebileceğiz. En önemlisiyse, bugüne kadar kullanıcılara sunamadığımız gönüllü desteği, forumda yardımlaşarak sunacağız. “Nereden destek alacağım arkadaşım?” diye soranlara artık gösterecek iki yerimiz var 🙂
Belgeleme konusundaysa Wiki sitesinde bir çok güzel belge ve rehber ortaya koyabileceğiz. Eminim ki Wiki LibreOffice Kitaplarını da Türkçe’ye kazandırmamızda önemli bir çalışma ortamı olacak. http://wiki.documentfoundation.org/Documentation/Publications
Bu güzel haberleri size vermekten kıvanç duyduğumu belirtmek isterim. Bu işi yavaşça yoluna koyduğumuzu görmek beni çok ama çok mutlu ediyor. Eminim kısa zamanda çok güzel işler başaracağız ve özgür yazılımın Amiral gemisi olan LibreOffice kullanımını Türkiye’de hızla artıracağız!
Bunların hepsi ekip olarak kararlı ve koordine halde çalışmamızla mümkün olacaktır. Bu alanlarda katkı vermek isteyen arkadaşlarımız lütfen geri durmasınlar, kısa sürede işe koyulalım 🙂 İletişim için buradan veya bana zeki[at]ozgurlukicin.com adresime e-posta atabilirsiniz.
Şimdi elleri görelim, kim hangi işin ucundan tutar 🙂
Haydi hayırlısı!
……
Konu dışı Not: Arkadaşlar LibreOffice 3.6.x serisi oluşturuldu. Bugün yarın Pootle’da yerelleşitrme projesini görebileceğiz. Lütfen yardım içeriği çevirilerinde yeni seriden devam edelim. Sebebiyse 3.5.4. sürümünden sonra çıkacak 2 ara sürümde -göreceli olarak- çok bir yol katedemeyeceğiz, ve çevirilerde 3.6.x serisi oluşturulduktan sonra senkronize olmayacak. Gücümüzü 3.6.x serisine kanalize edelim. Umarım 3.6.x serisi sürecinde yardım içeriğini tamamlarız.
Nedense bir türlü yazmayı alışkanlık haline getiremedi Türkiye’deki özgür yazılım topluluğu… Eskiden ara ara bir şeyler karalanırdı, şimdi ise twitter vb sosyal medya araçlarındaki kısıtlı(140 karakter) ve sınırlı sayıda kişiye ulaşabilen ifadelerden başka bir şey yok. Topluluğu bu şekilde sosyal medyadan takip etmek doğrusu çok zorlayıcı oluyor…
Kendisini topluluğun parçası hisseden birisinin, özgür yazılımla ilgili kısa twitler yollamasının yukarıdaki durumdan ötürü pek de bir manası kalmıyor. İşin magazini dışında(o bunu çıkarmış, buna cici demişler vb) bir paylaşımı da bulunmamakta. Ki bu bilgiler, bir süre sonra hızlıca yok olmakta.
Ayrıca, topluluk olarak üretmemizde, bu kaybolan kısıtlı ve sınırlı iletiler bugüne kadar bir fayda sağlamadı.
Bu en azından birbirimize 140 karakterden daha fazla saygı ve birliktelik hissettiğimizi gösterir.
Unutmadan, illa özgür yazılımla ilgili yazmaya da gerek yok, unutmayın ki tıpkı sosyal medyada yazdıklarınızı takipçilerinizin okuduğu gibi, gezegenlere düşmeyen yazılarınızı da elbette birileri okuyor.
İlla ki süper teknik şeyler yazmanıza gerek yok, hayattan, ufak şeylerden(eğlenceli olursa daha güzel tabi:))
Zamanım olmuyor, demeyin, illa destan yazmanıza gerek yok. Kısa bir yazı, belki 15 dakikanızı alacak. Bu, twitter’da kaybolup gidecek onca yerli-yersiz güncellemeyi okumaya harcanan zaman ile kıyaslandığında inanın çok kısa bir süre.
Söz uçar yazı kalır, twitler uçar günlükler kalır…
Yine kısa notlardan oluşan bir girdi ile karşınızdayım.
13 Ekim tarihinde Fatih Projesi ile ilgili yolu Pardus ve özgür yazılımdan geçenlere bir çağrı yapmıştım. Sağolsun Gürer Özen, Linux gezegenine düşen “Fatih projesi üzerine” başlıklı yazısıyla konuya değinmiş. Yazısında vurguladığı hususları önemli görüyorum. İşletim sisteminde kesinlikle özgür yazılımdan yana bir tercih yapılmasının gerektiğini ve yapılacak en doğru seçimin Pardus olacağını vurgulamış. Gürer Beyin, işletim sisteminden ziyade, işletim sistemi üzerinde koşacak yazılımını işaret etmesi önemli noktalardan biri.
Fatih projesi ile ilgili Gürer Beyin yazısı dışında kimseden bir dönüş olmadı. Ne gezegenlerde ne de konunun tartışıldığı Pardus-Camia, Linux Sohbet e-posta listelerinde bir konu cereyan etmedi. Bunun yanında ne yazık ki Pardus proje yönetimi tarafından da konu ile ilgili bir durum değerlemesi veya bilgilendirme yapılmadı. Pardus proje yöneticisi Erkan Tekman’ın, konu ile ilgili kişisel günlüğünde 5 Ekim tarihli ve 8 Eylül tarihli girdilerinin devamını doğrusu bekliyoruz.
Yukarıda dediğim gibi kimseden pek ses çıkmadı. Bu kötü… Bu bende şöyle bir yargının uyanmasına neden oldu; Türkiye’de özgür yazılım konusunda sanırım bir jenerasyon boşluğundayız. Dört yıl önceye baktığımda çok daha aktif bir özgür yazılım dünyası varken, bugün her yer yavaştan sessizleşmekte… Kişiler aynı, duruşlar aynı fakat gelin görün ki insanlar yaşlandıkça hayatlarındaki zaman bölümlemesi farklılaşıyor, iş aile vb gibi unsurlar hobilerin iyice önüne geçiyor. Geriden gelen gençlerde ise maalesef bu konuda bir aktiflik yok. Sanırım giderek bir tüketim toplumuna dönüşmemiz, özgür yazılımdaki özgürce ve birlikte üretim ideallerini silikleştirmekte, hazırcı ve bireyci bir yaklaşım seziyorum. Ben ve benim gibi silah arkadaşlarım(:p) ise ara dönemde sıkışanlarız galiba… Bazen bu konuda kendimizi çok yalnız hissediyoruz…
Pardus’un kadim sorunlarından biri olan uluslararası bir Pardus çatı sitesi için epeydir tartışıyoruz. Nihayetinde sorunu çözmek için bir adım atmak gerekliydi, ben de ilk adımı olarak www.pardusworld.com alan adını alarak attım. Türkçe dışındaki Pardus topluluk siteleri için barındırma vb gibi hizmetler vermenin yanında adam akıllı bir İngilizce çatı site olması büyük bir eksikliği giderecektir. Sezai’nin uğraşıp hazırlamaya devam ettiği taslakta kısa vadede şöyle olacak gibi: http://www.pardusworld.com/pardusworld.html dediğim gibi hızlı bir taslak. Tartışmalar camia listesinde devam etmekte. Bu tartışmalar nereye varır bilemiyorum ama belki de gelecek için daha birleştirici çözümlere ulaşmamız temennim.
Pardus katkıcılarının bir araya gelip ortaklaşa çalışmaları koordine edebileceği, birbirlerini tanıyıp ikili ilişkilerin ve birlikte çalışma kültürünün artmasını sağlayacağını düşündüğümüz katkıcı alanı imece.pardus.org.tr‘ yi yayına alabilmek için bir kaç çeviri işi vardı. Epeyce hallettik, tahmin ediyorum ki önümüzdeki hafta bu site de yayına başlayacaktır.
Site demişken, epeyce kovaladığımız(bir kaç yıl) Pardus anasitesi www.pardus.org.tr, yeni haliyle yayında. Tasarım olarak çok beğendim, Pardus’a yakışan bir site oldu. Emeği geçenleri kutluyorum. Umarım içerik eksikleri de öncelikli olarak giderilir.
LibreOffice özgür ofis yazılımın yeni eklentiler ve şablonlar siteleri iki gün önce The Document Foundation’un resmi twitter hesabında duyuruldu. Bu siteler bir müddettir yayındaydı, geçtiğimiz hafta içi tr.libreoffice.org anasayfasındaki bağlantıları yeni sitelere güncellemiştim. Siteler daha önceki OpenOffice.org Eklenti ve Şablon sitelerine nazaran görsel olarak çok daha derli toplu. Fakat içerik henüz çok yok, ve maalesef hiç Türkçe içerik bulunmamakta. Bir kaç güzel şablon eklenirse hoş olur. Meraklılarına duyrulur.
LibreOffice demişken, Fatih projesinde akıllı tahta şartnamesinde: 2.39.7. Bilgisayara Open Office Türkçe son sürümü yüklenecektir.
maddesi bulunmakta. Burada bir ifade yanlışlığı mevcut, ürünün adı “OpenOffice.org” Bunun: 2.39.7 Bilgisayarlara ofis yazılımı olarak LibreOffice veya OpenOffice.org veya bunların muadili özgür bir lisansa sahip ofis yazılımlarının Türkçe son sürümleri yüklenecektir.
olarak değişmesi güzel olur.
Yukarıdaki tercihin neden önemli olduğu, neden Fatih projesindeki bilgisayarlarda tercihin özgür ofis yazılımından yapılması gerektiği konusunda fırsat bulursam kendimce bir yazı yazmayı düşünüyorum. Özünde, çocuklarımızı okullarda kendi bütçeleriyle sahip olamayacakları, ailelerine de ek maliyet getirecek ücretli bir üretim aracıyla tanıştırmak yerine, yaşamları boyunca özgürce üretebilecekleri özgür bir üretim takımı(ofis yazılımı) ile tanıştırmanın önemi yatmakta.
LibreOffice çevirilerinde maalesef yardım dosyalarında pek ilerleme kaydedemiyoruz. LibreOffice 3.5’in geliştirilmeye başlanması üzerine 3.5 için çeviri şubesi açıldı. 3.4 serisi için yardım dosyalarını çevirmenin şu anda ileriye dönük bir faydası yok. O nedenle çevirileri 3.5 üzerinden yapmakta fayda var. LibreOffice çevirilerine katkı vermek isteyen arkadaşlar http://wiki.documentfoundation.org/Language/Pootle/tr bu adresten gerekli bilgilere ulaşabilirler.
Pardus E-Dergi’nin 2. sayısı için Ulusal Yüksek Başarımlı Hesaplama MerkeziBilgi Teknolojileri Operasyonları Koordinatörü Ender GÜLER Bey ile bir röportaj gerçekleştirdim. Çok güzel bir röportaj oldu, Pardus E-dergi’nin 2. sayısı yayımlandığında bu röportajı okumanızı tavsiye ederim. Ayrıca röportaj için bir iki “kıymetli” görselimiz de mevcut. Kaçırmayın 🙂
PardusWiki’de çok güzel bir gelişme yaşandı. Sağolsun Pardus geliştiricilerinden Pamir Talazan PardusWiki’nin MediaWiki güncellemesini gerçekleştirdi. Artık PardusWiki daha güvenli ve daha güzel. Yeni güncelleme ile Vector arayüzünün yanı sıra, içerikten Kitaplar oluşturma imkanına kavuştuk. Deneme amaçlı iki e-kitap hazıladık(ama dediğim gibi taslaklar) umarım bu eklenti ile güzel kitaplar oluşturabiliriz:
Özgürlükİçin.com ve Pardus-Linux.org forumlarında Pardus ile yeni tanışan bir çok kullanıcı yardım beklemekte. ihmal etmeyelim, ne kadar yoğun olsak da bir gözümüz buralarda olsun.
Pardus 2011.2’de Firefox hala öntanımlı imla denetimini İngilizce yapıyor, Chromium’da ise imla denetimi randıman vermiyor…
Bu yazımı artık topluluk olarak bir şeyler başarabilmenin bu ülkede nasıl olacağı ile ilgili yazmak istedim. Başlıktan da anlaşılacağı üzere üç temel konuya değineceğim.
Üretmek
Devamlı olarak hedefler belirlemek
Sonuç almak
Bildiğiniz üzere Özgürlükiçin.com kullanıcılarının insiyatif alması ile artık farklı bir sürece girdi. Gerek Özgürlükiçin.com gerek Pardus-Linux.org gerekse PKD olarak artık daha fazla vakit kaybetme lüksüne hiçbir taraf sahip değil. Artık Pardus ve Türkiye’de Linux ve özgür yazılım adına tüm taraflar ve bireyler harekete geçmeli.
Topluluk Olarak Üretmek:
Bilgisayar okur yazarlığı olarak Topluluk Olarak pek iyi bir seviyede değiliz. Katkı vermek genellikle fikir vermenin ötesine geçemiyor. Bu güne kadar anladığım şu ki kıt olan insan kaynağımız ile bir şeyler yapmaya çalışmak, sadece yetkin bir kaç kişinin omuzlarında. Neden bütün kullanıcılar olarak her an aktif ve üretime hazır olamıyoruz?
Bence bu sorunun temelinde yine kıt insan kaynağı ve topluluk kültürü ile katkı kültürünü bir türlü oluşturamamamız yer alıyor. Peki topluluk kültürü ve katkı kültürünü nasıl kazanabiliriz?
Bu sorunun cevabının yine bizim kültürümüzde yattığını düşünüyorum. Niyet->Yol gösterecek birileri->Çıraklık->Ustalık yolu hem katkı hem de topluluk kültürü için doğru bir çözüm gibi.
Niyet: Özgür yazılım ve Pardus için katkı vermeye istekli olmanız aslında en önemli adım. Kendinizi hiçbir şey için yeterli göremeyebilirsiniz, ama bu yola çıkmanıza engel değil. En önemli şey olan niyet ve isteğe sahipseniz doğru adımlarla ciddi katkıcılara dönüşebilirsiniz. Topluluk davranışı ve katkı vermek kanallarında henüz yeterli belge ve rehberlerimiz yok. Ama kısa yoldan çok daha hızlı ilerleme sağlayabileceğiniz bir yol var:
Yol gösterecek birileri: Sayısı çok fazla olmasa da Türkiye’deki açık kaynak topluluklarında çok istekli, üretken ve katkı kanallarında ve toplulukta sürekli aktif olan kişiler mevcut. Yola koyulmak adına ilk adım bu kişileri izleyebilirsiniz. Bu kişiler neler yapıyor, nasıl bir kişisel birikime sahipler, hangi katkı kanallarında nelerle uğraşıyorlar ve bu uğraşları hangi ilgi alanları ile ilgili. Bu gözlemi yaptığınızda kendiniz adına da katkı vermek için ilk kararları verebilirsiniz. Evet benim de şöyle bir eğilimim var ben de bu alanda katkı süreçlerinde aktif olabilirim deyin. İkinci olarak kendinize uygun gördüğünüz katkı alanlarındaki aktif katkıcılar ile iletişime geçin, çekinmeyin. Muhakkak size bir yol göstereceklerdir ve size bir şekilde birikim ve tecrübelerini aktarmak için olumlu yaklaşacaklardır.
Çıraklık: Katkı vermek için yukarıdaki adımları atarak yola çıktıysanız, en zevkli aşamaya geldiniz demektir. Nasıl katkı vereceğinizi belirleyip, işin temelini öğrendikten sonra ilk katkılarınızı vermeye başlayabilirsiniz. İlk katkılarınız heyecanlı ve sizin için çok öğretici olacaktır. Hata yapmaktan korkmayın, düzeltilebilir hatalar size en çok şey öğreten tecrübelerdir. Cesur olun, “Ben de yapabilirim!” demeyi bilin ve yapın. Olmadı mı? Yanlış mı oldu? Merak etmeyin birileri muhakkak size nazik ve öğretici şekilde dönecektir. Kimse dönmez ise, siz kendinizi geliştirdikçe geriye dönüp yaptığınız hataları kendiniz düzelteceksiniz.
Ustalık: Eğer makul bir çıraklık süresi geçirmişseniz ve geride güzel katkılarınız var ise artık bir seviye ilerlemişsiniz demektir. Toplulukta size duyulan saygı katkılarınız oranında artacaktır. Artık sizin katkı süreçlerindeki göreviniz size bu süreçte yardımcı olan kişilerin görevini paylaşmaktır. Artık daha fazla inisiyatif almalı ve ilk basamaktaki niyetli kişilere daha fazla ilgi göstermelisiniz. Büyük ihtimalle geçen zaman ile katkı süreçlerine ayıracağınız kişisel zamanınız azalacaktır. Bu zamanı daha iyi kullanmak için mikro ölçekli çalışmalar yerine makro ölçekli süreçlere dahil olmalısınız.
Katkı süreçlerinde rol almak istiyorsanız, ilk aşamadan başlamalısınız ve cesur olmalısınız. Unutmayın geriye döndüğünüzde her katkınız ile isminiz bir yerlerde kayıtlı kalacak.
Devamlı olarak hedefler belirlemek:
Hedef belirmek sonuca giden yolda en önemli basamakları işaretlemek ve bu basamakları takip etmek demektir. Toplumsal olarak hedeflerden çok nihai ve ütopik sonuçlara yoğunlaşmaktayız. Hayatın her alanında olduğu gibi, özgür yazılımda da bu böyle… “Herkes özgür yazılım kullansın!” veya “Bütün kamu Pardus kullanımına geçsin” gibi amaçlar ve bu amaçların baskınlığı bizi kendimize hedefler belirlemekten alıkoymakta.
Dünya, toplumumuz, özgür yazılım sürekli gelişmekte ve bizim de bu süreçte hedeflerimiz sürekli olarak gelişmeli. Büyük amaçlar için büyük hedefler koymak gibi küçük amaçlara ulaşabilmek için de kendimize küçük hedefler koymayı öğrenmeliyiz.
Amaçları gerçekleştirmek, amaca ulaşmak için konulan hedeflerin aşama aşama gerçekleştirilmesi ile mümkün. Gerçekleşen amaçlar ise daha büyük amaçları ortaya koymak ve gerçekleştirmek için en önemli güç kayağı. Şunu şunu başardık, neden bunu da başaramayalım demek, buna inanmak daha büyük amaçları gerçekleştirmek için sahip olmamız gereken en önemli şey.
Bu doğrultuda değişen koşullarda amaçlarımız doğrultusunda devamlı olarak yeni hedefler belirlemeli ve hedeflerimizi güncellemeliyiz.
Sonuç almak:
Çabalamak ve çabaların havada kalması gönüllü çalışmalarda maalesef en kötü sonuç. Havada kalan çabalar gelecekteki amaçlar için en büyük heves kırıcı. Hedeflerimiz doğrultusunda çabalamışsak ve çabalarımız bir yerde kilitlenmişse, burada sorun çabalayanlarda değil çabaları paylaşmamakta ve ortaklaşa bir güç oluşturamamakta.
Buraya kadar çok soyut giden yazıyı biraz somutlaştırmak gerekirse;
Sene 2011 ve artık sonuç almamamız gereken bazı hedeflerimiz var.
Özgür yazılım ve Linux kullanıcıları olarak halen birçok kamu kurumunun internet hizmetlerinden yararlanamıyoruz. Neden TCDD’den çevirimiçi bilet alamıyoruz, neden MEB sitelerinde notlarımızı görüntüleyemiyoruz, neden birçok e-devlet hizmetinden yararlanamıyoruz!
Bu konuda bugüne kadar hep bireysel çabalar oldu, bu çabaları paylaşamadık. Oysa elimizde dayanak olarak bir Başbakanlık Genelgesi vardı(http://mevzuat.dpt.gov.tr/genelge/2009-4.htm) Neden kolektif hareket edemedik. Bu ülkede onbinlerce Linux kullanıcısı neden kolektif olamadı? Neden bu kurumlara binlerce e-posta atamadık? Bizi bunu yapmaktan alıkoyan neydi?
Kendimi de eleştireyim. Zamanında Pardus ile sorun yaşadığınız Web siteleri için talep mektubu diye bir şey hazırladım. Neden bunu Kamu kurumları için güncellemedim neden resmi dayanaklar ile bu yazıyı güçlendirip diğer kullanıcıları aktif olarak bu mektubu göndermeye davet edemedim?
Birçoğumuz bilgisayarlarımızın donanımları ve Linux ile uyumlarından dolayı sorun yaşıyoruz. Neden bugüne kadar donanım üreticilerine ve Türkiye’deki donanım sağlayıcılarına “Bakın biz de varız, sayımız çok, bizi ciddiye alın bizim satın aldığımız bu donanımları kendi tercih ettiğimiz sistemlerde sorunsuz kullanma hakkımız var diyemedik. Dünya çapındaki milyonlarca Linux kullanıcısını geçtim, sırf Türkiye’deki kullanıcılar, bırakın Oİ(22.691) ve PLO(14.729) kayıtlı üyeleri kadar bu isteğimizi dile getiren e-postayı bu donanım sağlayıcılarına(ör. ekran kartları için Nvidia, ATI) göndermedik. Birkaç kişinin kolayca hazırlayabileceği bir e-posta ile çok kolay ve etkili bir kampanya yürütebilirdik. 10.000 -20.000 kişilik pazarlar için ürünler gelişiştiriliyor, eminim ki bu derece yüksek bir talep sayısı bir şeyleri değiştirmek için bir aşama olacaktır.
Bunun dışında sürekli şikayet ettiğimiz konularda neden kendimiz bir şeyler yapmadık, örneğin;
Yıllarca Pardus için neden tanıtım araçları yok dendi. On binlerce kullanıcı arasından neden özgür yazılım araçları ile oluşturulmuş ciddi tanıtım filmleri(2 tane oluşturuldu) hazırlayamadık? Grafik tasarım ve animasyon ile ilgilenen hiç mi kullanıcı yoktu? Neden her Pardus sürümünde kullanılabilir afişler, hazır sunumlar, videolar hazırlayamadık? Neydi bizim önümüzü kesen? Neden -hiç bilmeyen- insanlara Pardus’u anlayacakları dilden anlatamadık? Neden kullanıcıları aktive edemedik?
Aramızda onlarca üniversite öğrencisi var, aralarında hiç mi Pazarlama okuyan bu alanda çalışan yoktu, neden Pardus’u bir ürün olarak sunacak çalışmalarda bulunamadık?
Vesaire…Vesaire…
Benim dileğim artık en azından Öİ ve PLO olarak Pardus ve özgür yazılım için sonuç alacak kampanyalara bir an önce başlanması. Sayımız çok, artık biz de bir baskı grubuyuz. Bunu kullanmalıyız. Bir baskı grubu olarak bugün sesimizi çıkarmaz isek, yarın kendimizi dinletmemiz daha zor olacaktır. Gerek Öİ’nin yeni yapılanması gerekse PLO’da bu tür kampanyalara girişmenin vakti geldi de geçiyor.
Zaman kısıtlılığı nedeniyle yine kısa notlardan oluşan bir yazı ile karşınızdayım:
1. WINE ve Linux üzerinden Windows Oyunları oynandığını görmek ümit verici. Youtube sitesinde ilk önce Gentoo üzerinde Call of Duty 4 oynandığını görmüştüm. Bugün baktığımda WINE ile oynanabilen oyunlar ile ilgili bayağı bir içerik görüdüm. Hal hazırda WINE APP DB sitesinde epey bir içerik var, burada WINE üzerinde çalışan yazılımlar ve oyunlar ile ilgili değerlendirme ipuçları vb gibi bilgiler mevcut. Fakat bu oyunların oynandığını ve performansını görmek, yani çalışır örnek görmek daha iyi. Youtube Sitesinde DaweyYT isimli kullanıcının kanalında bir hayli oyun var, açıklama kısmında da çalıştırdığı sistemin özelliklerini belirtmiş. Dikkatimi çeken bazı oyunlar:
2. Özgürlükİçin.com Beyin bölümü, artık kullanıcıların ve katkıcıların enerjilerini emiyor sanki… Bu bölüm belirli dönemlerde belirli sürelerde açık olsa sanki daha iyi olur. Yeni kullanıcıların hevesli fikirleri maalesef yeterli bilgi oluşmadan buraya iyi niyet ile düşmekte, fakat uygulanabilirlik, uyum, Linux sistem mantığı, veya herkes Pardus kullansın temelindeki fikirler hem moderasyon açısından sıkıntı yaratmakta, hem de bu kullanıcılara verilen cevaplar, bütün iyi niyete rağmen hayal kırıklığı yaratmakta. Zaten az olan enerjiyi forumlara aktarmak daha mantıklı olabilir.
3. Sürekli şikayet edilen katkı süreçleri ile ilgili hep bahsettiğimiz yeniden yapılanma bir türlü ilerleyemiyor. Sorunun temelinde geliştiriciler ve proje ile doğru bir iletişim kuramama yatıyor. Doru bir iletişim kanalı ve politika kurulmadan çevresel katkı sorunları çözülmeyecek gibi. Bunun için Pardus’a verilen katkılar ve katkıcılar kategorize edilebilir ve yeni altı dolu yeni unvan ve görevler ortaya konabilir.
Örneğin: Pardus ile ilgili PardusWiki’de birçok kişi katkı vermekte. Bu katkıcılar bağımsız fakat proje ile koordine değil. Dolayısıyla gerçek ihtiyaçlar -özellikle yeni sürüm öncesi- organize şekilde belgelenemiyor.
Bir kullanıcı kod katkısı verince bir zaman ve belirli bir yeterliliğe ulaşınca “Geliştirici” olabiliyor. Fakat neden belge yazan bir katkıcı belirli bir zaman ve yeterlilik sonrası “Belgeci” veya çeviri yapan “Çevirici” olamıyor? Bu görevler tanımlanırsa ve aktif iletişim kanalları ile geliştiriciler ile yapılacak işleri, ihtiyaçları planlarsa her şey çok daha iyi ve hızlı gider diye düşünüyorum.
Şu anki durumda herşey kendi halinde yuvarlanıyor, kimse doğru ihtiyaçlar belirleyemiyor ve katkılar yürümüyor. Düşünsenize bir sürüm öncesi “Belgeciler” ve “Çevirmenler” yeni sürümün özellikleri ve ilgi alanlarında yapılması gerekenleri geliştiriciler ve proje ile planlıyor. Belgeciler öncelikli belgeler için diğer katkıcılarla organize oluyor(örneğin kurulum, sistem yapılandırma vb) Çeviriciler de yeni sürümdeki eksik çeviri kısımlarını, KDE nin kullanılacak yeni sürümünün yerelleştirme durumu ve yeni eklenen yazılımların yerelleştirmeleri ile ilgili organize oluyor… İşler planlanarak bir iş havuzuna alınıyor ve buradan dağıtılarak tamamlanıyor. Gerek iş hayatında gerekse PardusWiki için yaptığımız ve çok başarılı olan Wiki Seferberliklerinden öğrendiğim şu; toplumumuz ortada yapılacak iş belliyse ve bunu hep birlikte yapacaksak ortak bir çaba oluşturup verimli olunabiliyor. İmece, seferberlik vb. toplumsal üretim alışkanlıklarımızı göz önüne alarak düşünmek gerek…
4. Eğer İngilizce biliyor iseniz, çok şanslısınız. Linux ve özgür yazılımlar ile ilgili çok güzel İngilizce Kitaplar var. Geçtiğimiz gün LibreOffice kitaplarını tanıtmıştım. Bugün ise Linux üzerinde Müzik yapmak isteyen kişiler için “altın değerinde bir kitap” bağlantısı vereceğim.
Fedora belgeleme konusunda çok başarılı bir dağıtım. Fedora Belgeleme sitesi çok güzel bir içeriğe sahip.
Bu yazıyı, bir kullanıcı olarak, bütün Pardus kullanıcılarına “açık bir mektup” olarak yazıyorum.
Uzun bir bekleyiş döneminden sonra Pardus 2011’e kavuştuk. Çok yüksek beklentiler içerisinde önemli yenilikler, belirgin eksikler ve hatalar terazisinde bir Pardus 2011 ortaya çıktı.
İçimizde bu sürüme çok sevinenler olduğu gibi, hayal kırıklığı yaşayanlar da oldu. Hayal kırıklığı ve üzüntü yaşanması asla bir kırgınlık veya küskünlüğe neden olmamalı, tam aksine bu olumsuzluklar doğru geribesleme mekanizması ile Pardus için ciddi katkılara dönüşmeli.
Pardus 2011 sürümünde kullanıcılar olarak yaşadığımız tecrübeler ışığında, Pardus’un gerçek anlamda bir “Kalite Güvencesi(Quality Assurance)” politikasına ihtiyacı olduğu şahsi tespitimdir.
Bu sürümle topluluk siteleri ve diğer platformlardaki gözlemlerim ışığında, Pardus üzerindeki kullanıcı ilgisi, katkı ve geleceğe yönelik olumlu düşünceler maalesef 2007 yılındaki gibi artış eğiliminde değil. Açık konuşmak gerekirse bu hareketsizliğin devam etmesi ile içinde bulunduğumuz durum kronikleşerek daha fazla kişinin bunalması ve sıkılmasına yol açacak…
Neden böyle oldu? Öncelikle içimizden bazılarının bu konu üzerine çalışması gerekmekte. Pardus kullanıcıları(Ben geliştiriciler de dahil herkesi kullanıcı olarak görmekteyim, siz topluluk&camia da diyebilirsiniz) geniş bir kitle. Bu kitlenin içerisinde eminim sosyoloji ve psikoloji öğrencileri veya bu konuda çalışan kişiler mevcuttur. Bu alanda ilgili kişilerin konu ile ilgili görüş ve değerlendirmelerini okumak, bunların üzerinden tartışmak eminim ki birçok sorunun çözümünde doğru temeli oluşturacaktır. En azından konuşabilmeyi bir kez daha denemek için elimize doğru malzemeleri verecektir…
Sosyal bilimlerdeki, sosyal dışlanma ve sosyal içerme kavramları acaba bu süreç için doğru bir zemin oluşturabilir mi? Sorun tanımlaması ve sorunun çözümü için ortaya bir şeyler koyabilmek gerçekten hayati bir öneme sahip.
***
Ana meselelerden biri olan Pardus’a verilen katkının azalmasının engellenmesi ve verilen katkının artırılması konusunda artık harekete geçmenin vakti gelmiş bulunmakta.
Pardus’un yoğun kullanıcı katkısına ihtiyacı olduğunu lütfen not edelim. Şimdiye kadar doğru ve sürekli bir katkı akışı maalesef sağlanamadı. Verilen katkılar sınırlı ve belli kişiler tarafından sağlandı. Acaba burada bir fazla sahiplenme, dışarıda kalma, katkıları olumsuz karşılama veya hor görme gibi bir sorun mu oluştu?
Şunun altını tekrar çizmek gerekir, kim ne derse desin, Pardus doğası gereği herkesindir. Kimse ünvanı, görevi duruşu ne olursa olsun kullanıcıları Pardus’u kullanma ve Pardus’a katkı verme hakkından dışlayamaz.
Pardus katkı almak durumundadır, ve bu katkının verilmesi gerekmektedir.
Pardus’u sahiplenip kullandığımız gibi, katkı verme görevini de sahiplenip elden geldiğince ve bunun layığıyla yerine getirilmesi doğru bir duruştur.
Katkı vermenizin önünde hiçbir engel olmadığını gerçeğini lütfen benimseyelim. Unutmayın ki vereceğiniz her katkı sizin gibi kullanıcıların gözünde her zaman takdir ve şükranla karşılanacaktır.
Bu doğrultuda Pardus’a nasıl katkı verebileceğinizi buradan tekrar ediyorum:
Katkıda Bulunun:
Pardus, açık kaynak felsefesi ile sürekli gelişen ve herkesin katkıda bulunabildiği bir yazılım projesidir. Pardus kullanıcısı olmanın yanı sıra bu Projeye katkı vermek istiyorsanız, aşağıda ilginizi çeken alanlardan başlayabilirsiniz.
Teknik Katkıcılar:
Geliştirin
Pardus’a bünyesindeki yazılım projelerine destek verebilir, Pardus’un özgün paket yönetim sistemi için yazılımların PiSi paketlerini oluşturabilirsiniz. Mevcut çalışmaların dışında, özgün geliştirme araçlarını kullanarak Pardus için yeni yazılımlar geliştirebilirsiniz. Yazılım alanında katkıda bulunmak için ilk adımı buradan atın.
Test Edin
Pardus Test Ekibi’ne katılarak yeni sürümler öncesi Pardus’u ilk siz deneyin! Sürekli güncellenen ve gelişen paketleri test ederek Pardus’un kalite ve performansına katkıda bulunun! Test pilotu olmak için ilk adımı buradan atın.
Hata Avlayın
Pardus’un sorunsuz işlemesi için karşılaşılan hatalar Pardus’un hata takip sisteminde kullanıcılar tarafından kayıt altına alınmakta ve bu hataların en kısa sürede çözülmesi amaçlanmaktadır. Hata takip sisteminde hata kayıtlarını kurcalayın, bu hatalar ile ilgili gerekli bilgiyi toplayın, önemlerine göre kategorilere ayırın ve çözümüne katkıda bulunun. Hata Avcılığı ile hataları yakalayın ve bunlarla ilgili hata kaydı girerek Pardus’un kusursuz olmasına katkıda bulunun.
Temel Katkıcılar:
Çevirin
Pardus tam Türkçe desteğini hedeflemektedir. Pardus’un ve barındırdığı bütün yazılımların Türkçe olarak sunulması için çeviri çalışmaları Türkçe Çeviri Gönüllü Programı ile yürütülmektedir. Ayrıca Pardus 11 farklı dil desteklemektedir. Türkçe ve diğer dillerde yerelleştirme çalışmaları Transifex sistemi üzerinde yapılmaktadır. Çeviri çalışmalarına katılmak için ilk adımı buradan atın.
Belgelendirme çalışmalarına katılın
Pardus ile ilgili belgeleme projelerine katılın. Son kullanıcılara yönelik Nasıl belgeleri, Donanım bilgileri ve Pardus Uygulamalarını tanıtan maddeler oluşturarak açık kaynak ve özgür yazılım konusundaki eşsiz bilgi birikimine katkıda bulunun. Pardus’un, resmi olmayan ansiklopedisi ve Türkiye’nin en büyük özgür yazılım Vikisi olan PardusWiki’ye katılarak ilk adımı atmış olun.
Güzelleştirin
Dijital sanat konusunda yeteneğinize güveniyorsanız yaratıcılığınızı kullanarak Pardus’un görsel anlamda zenginleşmesine katkıda bulunun. Simge temaları, renk temaları, yazı tipleri, duvar kağıtları, dosyaları oluşturarak sistem bütününde görsel katkıda bulunabileceğiniz gibi, tanıtım araçları olarak; afiş, banner, videolar veya diğer çoklu ortam dosyaları oluşturarak Pardus’a sanatsal katkı verebilirsiniz.
—————————————————————————————————————————–
Lütfen geride durmayın. Buradaki katkı yollarından size en uygununu seçin ve diğer katkıcılar ile birlik olarak Pardus’un gelişiminin daha ileriye taşınması için değerli çabalarınızı esirgemeyin. Bu katkı yolları dışında, fikirlerinizi beyan etmekten ve Pardus üzerine yazmaktan asla vazgeçmeyin. Yazın, paylaşın, tartışalım ki çarklar doğru işlesin!
