Kategoriler
Genel LibreOffice

Nerelerdeyim, neler yapıyorum…

Son yazımı yazalı epey bir zaman geçti. Yazmadıkça yazmıyor insan… Devamlılık gerektiren her eylem gibi yazmak da zor kazanılan ve çabuk kaybedilen bir alışkanlık.  Tabi bir de başka bir faktör var o da zaman… Yorgunlukla mücadele edebiliyor insan ama zaman ile mücadele edip daha fazlasını kazanmak çok ama çok zor.

İşyerinde  son altı aydır çok yoğun bir dönem geçirmekteyim . Gündüz yoğunluğu nöbetini akşamın yorgunluğuna ve boşvermişliğine devretmekte, ben ise kendimi hoyratça bu dar boşluğa bırakmaktayım.

Hobiler, sosyal yaşam, planlar ve hayalcilik gibi boş zamanını harcadığım faaliyetlerim de çok iyi gitmiyor haliyle. Bu güçlükle en çok yer ayırdığı konu olan özgür yazılım ve son iki yıldır LibreOffice ile ilgili şeylere de bakamıyorum gibi gibi görünse de asgari oranda bakabiliyorum diyebilirim. Yeni bir şey katmasam da olanı muhafaza etmeye gayret ediyorum. Sadece ben değil, gördüğüm kadarıyla birçok arkadaş da benzer bir atalet içerisinde.

İşte bu çerçevede ne yaptık ne ettik dersek şöyle bir liste ile durumu özetlemeye çalışayım:

  • LibreOffice’in yeni sürümü olan 4.3 duyuruldu. Sürüm notlarına şuradan bakabilirsiniz.
  • Mazoşist ıstırabımızın keyifli aralarından biri olan çevirilerini yetiştirebildik. Arayüz %99.9 seviyesine ulaştı. Bu çevirilerde sevgili Ayhan Yalçınsoy ve her zamanki gibi yaşı ve verdiği emeği en büyük olan -bu kısımda utanmaz gerekiyor- sevgili Necdet Hocamız büyük çaba gösterdiler. Ben de elimden geleni yapmaya çalıştım ama çeviri zamanımın büyük kısmını yeni Microsoft Office Excel işlevleri ve Calc işlevlerinin çevirilerini yeknesaklaştırmaya harcadım. Bununla ilgili ayrıca bir tablo da yapmıştım. Onu da güncellemem gerekiyor.
  • Bu 4.3 sürümün notlarında da adım geçiyor çok şükür. KK(QA) çalışmaları çerçevesinde 5 adet hatayı çözüldü işaretledim bu sayede adım sürüm notlarına geçti. Yeni kayıtlar girdim. Şimdiye kadar toplamda 44 hata kaydı girmişim. Bu sürüm öncesi Türkçe yerlerini ilgilendiren bir tanesi var ki önemliydi, çözüldü(Teşekkürler Eike).
  • Küresel pazarlama listesinde LibreOffice 4.4 için bir öneri sundum: İşletmeler için daha iyi bir LibreOffice sürümü olsun dedim, işletmeler için çözülmesi iyi olacak hata kayıtlarına yoğunlaşmayı önerdim. Bu konuda uzun bir tartışma olmasına rağmen net bir çizgi çizilmiş değil fakat konferans gündemine alınması da benim için mutluluk verici.
  • TDF üyeliğimi yeniledim. Ülkemizden tek üye benim.
  • Zemberek çok eskidi, Linux sürümleri üzerinde performans sorununa ek olarak tam olarak nedenini bulamasam da güncel Ubuntu 14.04 üzerinde çalıştıramadım. Bazı paketlerde sorun var sanırım… Bu konuda biraz daha araştırma yapmak gerekiyor. Şayet diğer Linux dağıtımlarında da benzer sorun yaşanırsa TÜBİTAK’ın çalışmayan bir Zemberek ile nasıl bir ofis deneyimi sunacağını merak etmiyor değilim. Zemberek’i kaybedersek önce TÜBİTAK düşünsün!
  • Yine Zemebrek demişken, gözümüz yollarda Zemberek 3’ü bekliyoruz fakat gelişmesi ne yazık ki pek kolay olmuyor, sevgili Ahmet A. Akın’dan başka bu işe elini bulaştıran yok. Yine burada iş Zemberek’in hamisi TÜBİTAK’a düşüyor…
  • TÜBİTAK demişken Micheal Meeks LibreOffice 4.3’ün kaputunun altında neler olduğunu yazdığı yazısında, LibreOffice’e kod katkısı veren kuruluş ilişikli kişiler grafiği yayımladı. İdeal tabloda TÜBİTAK imzalı geliştirici veya “o yeni modelde” TÜBİTAK’ın hizmet aldığı Türk yazılım şirketleri olmalıydı…Hala yok, beklemiyoruz da…
Kuruluşa göre kod gönderim grafiği
Kuruluşa göre kod gönderim grafiği
  • Yukarıdaki grafikle ilgili şunu da söyleyeyim, Suudi Arabistan Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri(KACST) dahi The Document Foundation Danışma Kurulu’na üye oldu da TÜBİTAK hala olmadı… Kod dahi gönderiyorlar… Arapça ve sağdan sola yazılan diller ile ilgili çok güzel gelişmeler bu sayede oldu
  • Foruma birkaç kişi hariç ilgi düşük, wiki Allah’a emanet…
  • Topluluk olma adına çok aşama kaydedemedik. Hiç yoktan iyi ama bağlarımızı güçlendirmek adına bir hafta sonu İstanbul’da bir toplantı yapalım diyorum. Detayı planı ile ilgili fikir alış verişi için e-posta listemize ilk fırsatta bir ileti göndereceğim.
  • Kod katkısı olarak sevgili Efe Gürkan Yalaman bu yıl da GSoC’a katıldı, Şablon Yöneticisini iyileştirecek ama sesi soluğu çıkmıyor pek…
  • Türkiye’de özgür yazılıma olan ilgi ve katkı çok iyi seyretmiyor, haliyle LibreOffice’e de pek ilgi yok… Onca yazı yazdık, kod katkısı verin, Andorid sürümüne geliştirici olun diye ama önemsiz işlere bulaşmayan kod okur yazarlarımızın dikkatini çekemedik maalesef.

Velhasıl-ı kelam, ölmesek de sürünmeye devam ediyoruz, bireysel yük ile 5-10 kişi çeşitli alanlarda dağınık zamanlarda katkı vermeye devam ediyoruz. Her alanda katkıcıya ihtiyacımız var. Bekleriz.

Mutlu günler.

PS: Bu yazıya tablette başladım, telefonda devam ettim ama fiziki klavyesiz olmuyor…

Kategoriler
Pardus

Murat Karaevli’ye cevabımdır!

Bugün Anıl’ın Google+ akışında gördüğüm Worksis Teknoloji Haberleri sitesindeki “Özgürlükçü yazılımlar Linux, Pardus, Red Had Türkiye’yi yıkmaya uğraşıyor” başlıklı Murat Karaevli tarafından kaleme alınan bir yazı ile karşılaştım. Bu yazı aynı zamanda adı geçen sitenin anasayfasındaki haber akışında da birinci sırada yer almaktaydı. Hal böyle olunca, bu yazı bir kişisel yazıdan çok haber olarak sunulmuş bir yapıya bürünmüştü.

Yazıyı okudum, doğrusu sinirlerime dokunan bir yazıydı. Yazıyı baştan aşağı yanlış ve talihsiz bir yazı olarak değerlendirmemek bir mucize! Haliyle ilk anda sinir ile bir cevap yazmayıp, biraz sakinledikten sonra yanıt yazmayı düşündüm ve öyle de yaptım. Yazıya şu yorumumu ekledim.

***
Murat bey,
Bu yazınız çok temelsiz, çok yanlış, elle tutulur bir yanı yok.
Dayandığınız gereçeler yanlış, kurduğunuz köprü yanlış, vurgunuz yanlış. Başlığınız yanlış.
Özgür yazılımı böyle bir şekle bürümeniz çok ama çok vahim!
Kısa zaman içerisinde detaylı bir cevap yazmak durumunda hissediyorum kendimi.
Bu yazınız gerçekten talihsizce.
Notları da belirterek, yazı orijinalini de başka bir yerde muhafaza ederek, bir düzeltme yapmanız ve özür dilemeniz en doğru şey olacaktır.
***

Yorumda da belirttiğim üzere detaylı cevabımı yazacağımı söyledim.

Detaylı cevabımı yazmadan önce belirtmek istediğim hususların birçoğu yazıya hali hazırda yorum olarak yazılmış. Bu yorumların dışında Murat bey yorumuma cevap olarak bir eposta göndermiş. Kendisinin son derece haksız olduğu ve Özgür Yazılımı konuya adeta alet ettiği bu manşet haberi üzerine, yazılanların açık olarak tartışılması gerekmekte ve cevap hakkım üzerie kendisinin iletisini olduğu gibi aktarıyorum:

***
Yazının temelsiz kısmı neresi ?
Elle tutulmayan kısmı neresi ?
Gerekçelerin hangisi yanlış ? Hangi gerekçeler var ?
Kurulan köprü nesi yanlış ?
Başlığımın nesi yanlış ?
Özgür yazılımı hangi şekle büründürmüşüm ?

Bunları karşılıklı bende cevaplamak isterim. En ufak bir hata var ise elbette bende özür mektubu açıklama yazarım.
Malesef hepsi doğru teknik ve yapısal olarak doğru.
Bende umudum Türkçe dilinin ve gelişmesinin yönünde, Özgürlükçü adı ile yayılan dil Linux, Pardus… bunlar bizim özgürlüğümüz değil bunlar Amerikanın linuxları ve bunun gelişmesi için kendi kaynaklarımızı biz sunamıyoruz. Aynı konuda haberiniz vardır belki Barack Obama biz hükümet kaynaklarını en yakın zamanda sunacağız demiştir.
Bilmeyebilirsiniz bunun anlamı şudur : Spesifikasyonları tamamlayıp yapısal dağıtım sağlanacak.
Dolayısı ile bu türde gelişmiş konuları ilk kez dile getiriyoruz kaynak dağıtımında biz çok geri kalmışız, özgür yazılım denilen bana göre çok hızlı ilerlemeyen yapıda bu sorunlar lehimize değil Ülke olarak aleyhimize gelişmekte sorumlulardan biri Amerikan Hükümeti, Ordusu, CIA ve bunlar Linux ve Unix i yönlendirmekte siz onların destekçisi olabilirsiniz, fakat malesef dağıtıcısı onlar.
Kürtçenin spesifikasyonlarını şak diye hazırlayıp pat diye dağıtınlar da onlar.
Windows ve Microsoft çok farklı değil benzer ben o iyidir bu kötüdür demiyorum haklarımızı korumak için beraberce çalışıp ilerleyelim diyorum bunun için özgür yazılım microsoft değil kendi kaynaklarımızı oluşturalım, dağıtalım. Vs vs..

hiçbir dayanağım yok cümleside 2007 den beri TDK ve devletin birçok kurumuna gerekçeli başvurularım var aynı konu ile ilgili cevapları “Gizlilik nedeni ile bilgileri dağıtılamaz” özetini yazdım detaylı başvurularıda cevapları ile yazarım.

Bizlerin gösteriye değil işe ihtiyacımız var.
sizler internet kafe işleten bilgisayar mühendisi istiyorsanız tavrınıza tutumunuza devam edin.
ancak yapıcı birşeyler yapmak istiyorsanız iyice düşünün ve tim berners lee ve hans rosling in videolaırnı ted üzerinden izleyin orada isveç profesörlerini maymumandan aptala benzetiyor Sizin derdiniz USA ordusu ve CIA i destekleme ise Linux ile buyrun devam edin.

***

Son olarak, Trollük veya trolleme konusunda çerçeve nasıl çiziliyor bilemiyorum. Ama burada yazılanlar ve bunun kendini Teknoloji Haberleri Sitesi, hatta (resmi olup olmadığını bilmediğim) Twitter hesabında Türkiye’nin Uluslararası Teknoloji Haber Sitesi olarak tanıtan bir sitede manşet haberi olarak sunulması, trollemeden öte, çok yersiz ve ayıp bir davranış. Tam anlamıyla çirkinlik!

Dediğim gibi ben bu yazıyı yazana kadar onca yorum söylenecekleri söylemiş. Bu yazdıklarımı “Trollleri beslemek” amacıyla değil, Muray bey’in ve adı geçen sitenin “Özgür Yazılımdan” ve manşette adı geçen GNU/Linux dağıtımlarından özür dilemesi amacıyla yazmaktayım.

Cevabım:

Murat bey,

Öncelikle yazınızın başlığı “Özgürlükçü yazılımlar Linux, Pardus, Red Had Türkiye’yi yıkmaya uğraşıyor” yazınız ile son derece alakasız, amacını ve maksadını aşan, suçlamaya yönetik bir yafta. Elle tutulur hiçbir kanıt gösteremeden böyle bir başlık attığınız için öncelikle sizi bir GNU/Linux dostu/emeçisi olarak kınıyorum.

Bunun yanı sıra, Worksis.com sitesinin anasayfasında, manşet altı kısa girizgahınız olan “Özgürlükçü yazılım Türkiye Cumhuriyeti’ni yıkmaya çalışıyor, Türkçe diline destek vermeyip Kürtçe’ye kültürleri ile destek vermekte…” bölümü için ise söyleyecek söz bulamıyorum. Bu suçlamanız iftiradan başka bir şekilde nitelendirilemez ve ispatınız olmadığı için yasal olarak cezalandırılabilirsiniz.

Yazınızın içeriğine gelirsek:

Yine girizgahınız:

Özgürlükçü yazılım Türkiye Cumhuriyeti’ni yıkmaya çalışıyor, Türkçe diline destek vermeyip Kürtçe’ye kültürleri ile destek vermekte bunun birkaç sebebi var tabiki.

Çok kısa bir cevap vereceğim. Bu yazdığınız, bilgisizliğinizden kaynaklı mı bilmiyorum ama doğru değil. Özgür Yazılım, kapalı kaynak yazılımdan daha yerel bir temelde büyür. Bütün büyük özgür yazılım projelerinin Türkçe yerelleştirme grupları vardır, bu kişiler hiçbir engel ile karşılaşmadan bu yazılımları yerelleştirmektedir. Manşette adını kirletmeyi niyetlediğiniz Pardus projesi sayesinde yüzlerce yazılım Türkçeleşmiştir. Sorf KDE masaüstü ortamında onbinlerce satır(yani yüzbinlerce kelime) Türkçeye çevrilmiştir. Bunun yanı sıra zahmet edip Pardus kurarsanız, görebileceğiniz onlarca yazılım bu proje sayesinde Türkçe konuşan bilgisayar kullanıcılarına sunulmuştur. Yine biliniz ve unutmayınız ki Pardus projesinin temel hedeflerinden biri Türkçe bilişim imkanlarını artırmaktır.

Yine devam ederseki adını kirlettiğiniz bir diğer devasa özgür yazılım projesi “OpenOffice.org”(ki adı böyle yazılır, böyle kullanılır) Türkçe dilini desteklemektedir. Türkçe arayüz ve yardım dosyaları mevcuttur. Türkçe çeviri oranı arayüzde %94 yardım dosyalarında ise %38, bu kabaca 250.000 civarı çevirilmiş kelime ediyor. Bu da demektir ki bu yazılım Türkçe dilini destekliyor.

Yazınızın içeriğinde kullandığınız görsel OpenOffice.org eklentileri sitesindeki Sözlükler bölümü. Burada Kürtçe var, Türkçe yok demek sizin böyle bir yazı yazıp altında kaldığınız koca bir ayıp. OpenOffice.org yıllardır Türkçe yazım denetimi aracı olan Zemberek ile çalışmaktadır. Bu eklenti sizin orada gösterdiğiniz basit sözlüklerden öte, bir doğal dil işleme kütüphanesidir, yani anlayacağınız biraz daha karmaşık bir yapıdadır. Bu eklenti OpenOffice.org ile çalışır. Bunun yanı sıra Zemberek sunucu olarak da çalışmaktadır, yine adını kirlettiğiniz Pardus üzerinde, sistem genelinde bütün uygulamalarda Zemberek yazım denetimi yapmaktadır. Ki yorumlarda başka bir şeye yaramıyor gibi şeyler söylemişsiniz. Ki bu da bilgisizce sarf ettiğiniz bir diğer söz.

Daha fazla yazmama gerek var mı bilemiyorum ama buraya kadar çok büyük bir özür ve düzeltme gerektiğini düşünüyorum. Daha fazla kendimi yormama gerek yok, özgür yazılım Türkçeyi sizden daha çok desteklemekte.

Bu yazdıklarınıza cevap vermekte ve yazdıklarınızın yanlış olduğunu birinci ağızdan söylemek durumundayım. Birinci ağızdan söylüyorum çünkü bugüne kadar onlarca özgür yazılımın yerelleştirmesine kartı vermiş birisiyim. Halen yoğun olarak OpenOffice.org projesinden çatallana LibreOffice(Türkçe yerel site) projesine yerelleştirme katkısı vermekteyim. Hali hazırda onbinlerce kelime çevirdim, çeviri ekibimizle ortak çabamız neticesinde %100 Türkçeleşmiş bir arayüze sahip LibreOffice’i sunmanın haklı gururunu yaşıyorum.

LibreOffice projesi de diğer özgür yazılım projeleri gibi Türkçe yerelleştirmeyi desteklemekte ve bize bu imkan ve fırsatın yanı sıra ellerinden gelen teknik yardımı da sağlamakta. Zemberek eklentisini LibreOffice eklentileri sitesinde de bulabilirsiniz. Bağlantı vermekten uzak duruyorum, çünkü bunu görme zahmetine de katlanmayı hak ediyorsunuz.

Şimdi size soruyorum, benim emeklerim de dahil Türkiye Cumhuriyetini yıkmak için ne yapmışız?

Kürtçeyi argümanınıza destek olarak öne sürmüşsünüz. Bu çok vahim ve ayıp bir davranış. Sizin yaptığınız düpedüz ayrımcılık ve neticesi bölücülüktür, ki bu ülkemizi yıkmak için somut bir davranıştır.

KDE, GNOME, OpenOffice.org/LibreOffice gibi özgür yazılım projeleri dünya üzerinde konuşulan herhangi bir dile yerelleştirlebilir. Bu kimseyi ilgilendirmediği gibi emeklerin sahibi de tıpkı benim gibi bu dillerde emek verenlerdir. Buyrunuz buraya bakınız: https://translations.documentfoundation.org/

Yazınızın başlıklarına tek tek cevap vermek gerekirse:

“Öncelikli sebep Türkiye Cumhuriyeti ve Hükümet tam bir gösteri adamı”

TDK ve yanlışlarıyla özgür yazılımın ne alakası var? Bilakis TDK’nın özgür yazılımdan uzak olması bu sorunun nedeni. Ne biz ne de Zemberek projesi ne devletten ne de TDK’dan resmi bir destek almamıştır. Öyle ki zemberek projesi (yine zahmet edip baksaydınız görürdünüz ki) 1.14 Milyon tekil kelimelik dev bir kelime listesini dileyene sunmakta. http://code.google.com/p/zemberek/downloads/list

Burada Türkçeye sahip çıkan özgür yazılımdır!

Biz Büyüğüz, Güçlüyüz, Akıllıyız

Kürtçenin dil olup olmadığı ne kadar bilimsel bir tartışmaysa, dünyanın başka yerinde konuşlulan bir dilin de dil olup olmadığıyla aynı zemindedir ve konumuzun dışındadır. Ben bu konuda bir şey söyleyemem, ama yukarıda dediğim gibi yazıya dökülebilen her dili gönüllüsü çevirebilir. Ki Kürtçe dilinde resmi evraklar ülkemiz dairelerinde, yurt dışındaki temsilciliklerde ve banka şubelerinde işlem görmektedir. Bilginize.

Open Office Kürtçe Desteği Kültürleri ile birlikte

“Open Office Türkçe desteği yok…” diye başlamışsınız. Yukarıda yeteri kadar gösterdim sanıyorum. OpenOffice.org’un çok iyi bir Türkçe desteği mevcuttur.

WordPress Webte önemli bir yer kazandı

“WordPress in de Türkçe desteği yok…” demişsiniz. Ne hikmetse şöyle bir sitemiz var: http://www.wp-tr.org/

Yetmezse resmi WordPress.org Türkçe sayfası burada: http://tr.wordpress.org/ buyrunuz…

Türkçede yumuşak ünsüzlerle biten bir kelimeye sert ünsüzle biten bir ek gelemiyor. Yabancı sözcükler de yazıldığı gibi okunuyor….

Bilim adamlarımız, Dilbilimciler, Tarihçiler ve TV de Show Yapan Proflar Teknolojik bilgi açısından İçi Boş tenekeler

Başlıktan ve iftiranız ile hiçbir bağı bulunmayan bir kısım…

Yazınız ve yorumlarınızda Türkçeye ve yazım kurallarına bu kadar uzak olmanız vahim. Bu derece tezler ileri sürüp suçlama, yaftalama, bölücülük ve iftiraya uzanması çok üzücü.

-Yazının temelsiz kısmı neresi ?

Yazınız temelsiz, çünkü hiçbir doğru bilgiye dayanmıyor!

-Elle tutulmayan kısmı neresi ?

Elle tutulmuyor, çünkü neresinden tutarsanız elinizde kalıyor, yanlış bilgilerle dolu bir yazı.

-Gerekçelerin hangisi yanlış ? Hangi gerekçeler var ?

Türkçe yerelleştirmeye verilen bunca emek özgür yazılımın nimeti, oysa siz hala Türkçe desteği yok diye ortalarda geziyorsunuz. Bir yalan üzerinde Türkiye Cumhuriyetini yıkma amacını bir somut bir gerekçeye mi oturttunuz!

-Kurulan köprü nesi yanlış ?

Yazdıklarınızın yukarıda da belirttiğim üzere birbiriyle alakası yok. Allah aşkına Red Hat (Red Had diye bir şey yok, bknz. yazınızın başlığı) ile bu yazının içeriğinin ne alakası var? Pardus ile ne alakası var? Türkçe bilişim okur yazarlığını temel hedeflerine almış bir projeyi bu başlıkta kirletmenin, hele Türkçe gerekçesiyle, utanılmayacak bir yanını söyleyin!

-Başlığımın nesi yanlış ?

Neresi doğru! İftiradan ibaret koca bir “ayıp”!

-Özgür yazılımı hangi şekle büründürmüşüm ?
Türkiye Cumhuriyeti’ni yıkma aracı!

Bunun dışında Linux ve CIA ile ilgili fantazileriniz konusunda maalesef bir şey söylemeye dilim varmıyor.

Kodunun her satırını inceleyebildiğiniz bir yapıda böyle bir şey sizce mümkün mü? Yoksa sizin de üretiminde yer aldığınız kapalı kodlarda mı bu mümkün? CIA ve A.B.D(Amerika Birleşik Devletleri) kendi kendini ele verecek kadar ahmak mı ki GNU/Linux’u yönlendirsin? Bu satırların altındaki cehalet ürkütücü.

Sonuç olarak, dediğim gibi, bu talihsiz, yalan yanlış bilgilerle dolu, iftiraya varan yazınızı derhal düzeltmelisiniz ve adı geçen projeler ve özgür yazılımda özür dilemelisiniz. Bunu yayın yaptığınız Worksis.com sitesi de yapmalıdır.

Bu benim bir özgür yazılımsever olarak çağrımdır!

Kategoriler
Pardus

LibreOffice, Zemberek, Pardus ve Birkaç Not…

Merhaba,

Bu yazımı bölümler halinde hazırladım.

LibreOffice Yerelleştirmesi ve Önemi:

LibreOffice şu anda açık kaynak dünyasındaki en güçlü özgür ofis yazılımı. Türkçe konuşan bir LibreOffice özgür yazılım ve bütün Linux dağıtımları için hayati öneme sahip.

%100 Türkçe bir LibreOffice’in Linux dağıtımları ve özellikle Pardus için önemi çok büyük. Nedeni ise, LibreOffice’in bir Linux dağıtımının en temel üretim araçlarından biri olması. Ofis yazılımı her seviyede kullanıcının en temel ihtiyacı ve %100 Türkçe bir LibreOffice her kullanıcının hakkı. Bu konudaki fikirlerimi sevgili Ayhan Yüce’nin çabaları ile 75.Yıl Cumhuriyet Ticaret Meslek Lisesi’nde düzenlenen LibreOffice Semineri için hazırladığım LibreOffice sunumunda daha detaylı okuyabilirsiniz

Özel kuruluşların ve Kamu kurumlarının Linux’a göç etmesi için şu anda en önemli kozlardan biri LibreOffice. Şu an MS Office yazılımının en ciddi rakibi. Ülkemizde de özel kuruluşlar ve kamu kurumlarının LibreOffice ile cezbedilebilmesi için hem arayüz hem de yardım içeriği olarak %100 Türkçe bir LibreOffice şart.

Örneğin bir kamu kurumunda 5.000 bilgisayarda LibreOffice kurulduğunu düşünün. 5.000 kullanıcının ingilizce bilmesi gibi bir şey söz konusu olamaz. Bu kullanıcıların hem arayüzde hem de yardım içeriğinde İngilizce bir içerikle karşılaşması onlar açısından hoş olmayacaktır. Kamu kurumları sürekli doküman üreten kurumlardır. Her şey yazışma ile olur, sürekli raporlar yazılır hesaplamalar yapılır vb. Bu temelde her şey ofis yazılımları ile gerçekleştirildiği için Ofis yazılımı bu kurumların en temel aracı ve çalışanlarının adeta eli-ayağıdır. Kullanıcı temelinde baktığımız zaman LibreOffice ile tanışan ve bu yazılımı öğrenmesi gereken her kullanıcı için Türkçe yardım içeriği sunmak bir zorunluluk.

Kurumsal/Kamusal pazarı hedefleyen bir ürün oluşturan Pardus için LibreOffice bence Kurumsal sürümün omurgasını oluşturmakta. Bu nedenle %100 Türkçe bir LibreOffice çok önemli.

Peki mevcut durum nedir?

LibreOffice’in şu anki kararlı sürümü olan LibreOffice 3.3’ün arayüzü %100 Türkçe. Yardım içeriği ise maalesef %38 seviyesinde ve 271.285(Yazıyla İkiyüzyetmişbirbinikiyüzseksebeş) kelime çevrilmeyi bekliyor 🙂 Bu nedenle LibreOffice yardım çevirilerini 3.4 sürümü için yapmak çok daha mantıklı.

LibreOffice 3.4 henüz çıkmadı fakat çevirileri hızla ilerliyor. Arayüz şu anda %97 seviyesinde. Yardım dosyaları ise %37 seviyesinde ve 275.911(Yazıyla İkiyüzyetmişbeşbindokuzyüzonbir) kelime çevrilmeyi bekliyor.

LibreOffice’i tamamen Türkçe yapmak büyük ve zor bir iş. Ama yapılmayacak bir iş değil. Şu an çok fazla katkıcı yok. Bir elin parmaklarını bulmuyor. Şu anki katkıcılar ile devam ettiğimizde bu iş sanırım 1 yılı bulur. Ama şöyle 20-25 katkıcı ile bu işin 1 aya biteceğini düşünüyorum.

Bu yazıyı okuyorsanız ve nasıl LibreOffice çevirisi yapabilirim diyorsanız, bugün şanslı gününüzdesiniz. Daha önceki yaptığım yerelleştirme çağrılarında kabaca anlatmıştım. Fakat bugün Pootle üzerinde nasıl LibreOffice çevirisi yapılacağını anlatan bir belge hazırladım.

LibreOffice için Pootle Çeviri Rehberi

LibreOffice çevirilerini Pootle üzerinden nasıl yapıldığının anlatıldığı belgeye;

Belge’nin LibreOffice dışında Pootle çeviri sistemi kullanan diğer özgür yazılım projeleri için de kullanılabileceğini düşünüyorum.

Zemberek ve Dilbilgisi Denetimi Sorunsalı:

Zemberek Türkçe dili  için hazırlanmış bir yazım denetleyicisi. Şu anda OpenOffice.org/LibreOffice ve Pardus sistem genelinde yazım denetimi yapma imkanına sahip.

Zemberek gelişmekte olan bir yazılım. Hataları olsa da bence çok başarılı. Bunun yanında alternatifsiz olması Zemberek’i ayrıca önemli kılmakta.

Zemberek yazılımın en büyük eksikliği dilbilgisi denetimi sunamaması. Örneğin nokta(.), virgül(,) gibi noktalama işaretlerinden sonra boşluk bıraklımasını zemberek denetleyemiyor. Konu ile ilgili hata.pardus.org.tr’ye bir istek kaydı açmıştım detayına buradan bakabilirsiniz. Gökçen bey’in cevabı mevcut durumu açıklayıcı ve ilgilisine yol göstericiydi http://bugs.pardus.org.tr/show_bug.cgi?id=17076

İsteğim ve dileğim Zemberek yazılımın bu özelliğe kavuşması. Benim isteğim dışında yukarıda yazdığım %100 Türkçe LibreOffice’in önemi konusundaki şeyler Zemberek için de geçerli.

Bu nedenle eğer Zemberek yazılımına destek verecek bilgi beceriye sahip özgür yazılım severler varsa lütfen geri durmasınlar. Eğer dilbilgisi denetimi Zemberek ile sağlanamayacaksa, alternatif çözümler konusunda yapacakları katkı Türkçe ve özgür yazılım adına altın değerinde olacaktır.

Pardus ve Birkaç Not:

Hakan Öztaş gerek PardusWiki gerekse diğer alanlarda verdiği katkılar ve bu katkıları düzenli disiplinli şekilde vermesi nedeniyle takdir ettiğim hatta hayran kaldığım katkıcılardan birisi.

Bugün Öİ forumlarında “Pardus 2011’de Kurtarma Sistemi neden yok ?” konulu başlığa yazdığı ileti çok çarpıcıydı:

Pardus 2011’de Grub’u onarma ihtiyacı olan kullanıcılara diyoruz ki kendinize bir tane Pardus 2009 CD’si bulun, 2011’e eklemeyi unuttuk bu özelliği. Bu kullanıcılara hakaretten başka bir şey değildir. Bir iki olsa idare edilir, görmezden gelinir ama bu iş başından beri hep böyle. Alıştık bu tür amatörlüklere.

Kendisi son derece haklı. Tarzı sert olabilir ama bu kendisi bu gibi birçok basit sorunsal ile çok uğraştığı için, daha önce bahsettiğim, benim de içerisinde olduğum bıkkınlıktan etkilenmiş galiba 🙂

Grub kurtarmanın ne kadar önemli olduğu konusuna girmeye gerek yok. Yaşanmış örnekler ve insanların karşılaştığı senaryolar forumlarda mevcut.

Mesele aslında bu özellik değil, daha önce bahsettiğim “kalite” olayı. Grub kurtarma gibi kurulumdaki Disk Bölümleme ekranı(Pardus 2009’daki ekran 2011’de ağaç görünümü) Pardus 2009’un kaliteli parçalarıydı. Oysa bugün Pardus 2011 ile bu iki özelliğin eksikliği yüzlerce yeni kullanıcının kabusu oldu. Pardus, Windows, Ubuntu gibi birden çok sistem kurup gurubu bozulanlar isyan etti. Disk bölümleme ekranınının karışıklığı ve en tehlikeli seçeneklerin en üst sırayaeksik açıklama ve uyarı olmadan konulması ile birçok kişinin verileri gitti.. Forumlarda onca başlık açıldı defalarca cevaplandı çöp oldu…

Neyse fazla uzatmaya gerek yok.

—————

Kapanış çağırıs olarak:

Çeviri yapabilecek tüm LibreOffice kullanıcılarını, Pardus dışındaki dağtımların özgür yazılım topluluklarını ve çeviri ekiplerini bu zorlu hedefe ulaşmak için katkı vermeye çağırıyorum.

Kapanış önerisi olarak:

Ben “Pardus Kurumsal” ürününü hazırlayan ekipte olsam, LibreOffice çevirilerini yapılacak işler listesinde üst sıralara koyardım.