odf – blog.bluzz.net

Sanırım bu yazacağım yazı Hibrit PDF ile ilgili ilk Türkçe tanıtım yazısı olacak, o sebeple cehaletimi ilk elden ortaya koyacak kadar da cesur olmak durumundayım…

En basit tarifle, Hibrit PDF, oluşturduğunuz metin belgesi, hesap tablosu, sunum, çizim, matematik formülü, html belgelerini hem PDF olarak açmanıza hem de bu PDF dosyalarını LibreOffice ile açıp düzenlemenize imkan veren müthiş kullanışlı bir özelliktir özetle hem PDF hem de düzenlenebilir belgedir!

PDF dosya biçimi günlük hayatta en çok tercih edilen dosya biçimlerinden biri, tercih sebeplerinin başında ise, kendini muhafaza etmesi ve farklı okuyucu ve platformlarda dahi biçimlendirmesini koruyarak kendisini olduğu gibi göstermesi.

PDF’nin belge değişiminde bu kadar çok tercih edilmesinin yanında, kendini koruması sebebiyle ikinci bir elde düzenlemeye imkan tanımaması çoğu durumda kısıtlayıcı bir engel olarak karşımıza çıkmakta.

Mevcut bir PDF’nin dolaşımda düzenlenmesi için bildiğim seçenekler;
-Â LibreOffice Draw – PDF içe aktarım ve düzenleme
– PDF içe aktarma PDF dönüştürücü yazılımlar: (Adobe Acrobat ailesinin yetkin sürümleri; XI gibi, Abby Fine Reader vb)

Her ne kadar bu yöntemler makul ve işgörür gibi görünse de, hiçbiri size PDF dosyasını doğrudan kelime işlemciniz veya hesap tablonuz üzerinde düzenlemeye imkan tanımamakta. Ha derseniz, kardeşim düzenliyoruz işte, ne farkı var. Şöyle diyeyim, en önemlisi bu dönüştürücüler metinleri düzgün okuyamayabilir, Türkçe karakterlerde sorun olabilir, yapısal olarak da özgün belgenin biçemlerini, dipnotlarını, çapraz başvurularını, başlık hiyerarşisini ve içindekiler tablosu, kaynakça ve dizini gibi yapıları göz ardı edip çok basit şekilde belge rötuşundan ilerisini düşünmüyorsunuz demektir. Bu çözümlerde belge düzeni bozulacak, şekilde kaymalar olacak, tablolar okunmayacak vs vs… Belgeyi düzenlemek ile belge düzenini toparlamak size çok vakit kaybettirecektir.

Bu bugün ihtiyacınızı giderse de, yarın daha iyi çalışma araçlarına ve ihtiyaç duyacaksınız. İşte tam burada devreye giriyor LibreOffice ve Hibrit PDF düzenleme özelliği.

Hibrit PDF Nedir?

Hibrit PDF, basitçe PDF dosyasının içerisine ODF dosya biçiminin gömülmesidir, yani bir PDF dosyası oluştururken aynı zamanda içerisinde mevcut Açık Belge Biçimindeki dosyanızı gömmektesiniz. Bu sayede oluşturduğunuz PDF dosyası, PDF okuyucuda normal bir PDF gibi açılmaktayken, paralelinde aynı dosyayı LibreOffice Writer, Calc, Impress ve Draw bileşenlerinde normal şekildeÂ tıpkı PDF’de göründüğü/olduğu düzende ve biçimlendirmede normal bir metin belgesi olarak açıp düzenlemeye imkan vermektedir.

Açık Belge biçimi(OpenDocument Fortmat)’ın gücünü PDF ile birleştirebilmesi, ODF’nin OOXML’e attığı bir güzel fol olarak da görülebilir. Bu özellik kelimeyle; Harika!

Hibrit PDF Nasıl Oluşturulur, Nasıl Kullanılır?

Hibrit PDF oluşturmak LibreOffice ile gerçekten çok kolay ve zahmetsizdir. Hibrit PDF oluşturmak için tek yapmanız gereken, araç çubuğundaki PDF Olarak Dışa Aktar simgesini kullanmak yerine, PDF dışa aktarma işlemini;

Dosya -> PDF Olarak Dışa Aktar

yolunda açılan PDF seçenekleri iletişim penceresindeÂ “Gömülü Açık belge dosyası” seçeneğini aktif ederek “Dışa Aktar” düğmesine basmak. Bu şekilde oluşturacağınız PDF dosyaları Hibrit PDF dosyaları olacaktır. Oluşturduğunuz Hibrit PDF dosyalarını PDF okuyucunuz ile rahatça açabilirsiniz.

PDF dosyasını tekrar düzenlemek için ise, tek yapmanız gereken, bu dosyayı dilediğiniz LibreOffice bileşeniyle açmak. Bunu dosyaya sağ tıklayarak “Birlikte Aç” yolu ile dilediğiniz LibreOffice bileşimini seçebileceğiniz gibi, dosyaları LibreOffice uygulamasından “Dosya->Aç” yolu ile de açabilirsiniz.

Birlikte Deneyelim

Ben örnek olması için basitçe bir belge oluşturdum. Vikipedideki Mars maddesini alıp LibreOffice Writer’a kopyaladım.

——————————>Fazladan ipucu<——————————

Bu örneği vermemin sebebi aslında bir ipucu daha vermek istemem. İnternet sayfalarındaki içeriği alıp LibreOffice’e kopyaladığımızda, resimler kaynak dosyadan bağlantı olarak alınmakta, bu resimleri belge içine dahil etmek ve internet bağlantısı gereksinimini ortadan kaldırmak için;

LibreOffice içerisine internet sayfalarından içerik kopyalarken resim bağlantılarını kaldırmak

Düzenle -> Bağlantılar yolunda bağlantıların listelendiği kutuda “Ctrl+A” ile bütün bağlantıları seçtikten sonra “Bağlantıyı sonlandır” düğmesine tıklamak.

——————————><——————————

Konuya dönersek, oluşturduğum bu belgeyi “Dosya -> PDF Olarak Dışa Aktar” yolunu takip ederek açılan PDF Seçenekleri iletişim penceresinde “Gömülü Açık belge dosyası” seçeneğini aktif ederek “Dışa Aktar” düğmesine basarak dışa aktarayım.

PDF olarak dışa aktarırken Gömülü Açık Belge dosyası seçeneğini aktif ederek, düzenlenebilir Hibrit PDF dosyaları oluşturmak

İşte size oluşturduğum PDF belgesi:

LibreOffice ile oluşturulmuş düzenlenebilir Hibrit PDF dosyası

Aynı belgeyi, sağ tıklayarak LibreOffice Writer veya LibreOffice Writer ile “Dosya->Aç” yolu ile açtığımda buyurunuz düzenlenebilir bir PDF dosyası, hem de tıpatıp aynısı:

PDF belgesinin LibreOffice Writer ile açılmış hali:

LibreOffice Writer ile düzenlenmek için açlan Hibrit PDF dosyası

Bu özellik sayesinde, oluşturduğumuz PDF dosyaları üzerinde başkaları ile daha kolay birlikte çalışabiliriz, önce metin belgesi kaydetmek, sonra dışa aktarma tekrarından kurtularak tek bir belge üzerinden çalışmalarımızı yürütebiliriz.

Hem PDF hem metin belgesi bir arada!

Bireysel kullanımı bir kenara bıraktığımızda, kurumunuzda/şirketinizde neler yapabileceğinizi siz düşünün 🙂

Gerek LibreOffice Draw ile hem metin tabanlı hem de görüntü olarak taranmış PDF’leri içe aktarmak ve düzenlemek, gerekse Hibrit PDF özelliği ile harika şekilde PDF dosyaları üzerinde metin belgesi olarak çalışabilmek, LibreOffice’i bilgisayarınızda mutlaka bulunması gereken bir yazılım haline getirmekte.

Unutmadan tekrar hatırlatayım, bu özelliği sadece metin belgelerinde değil, hesap tabloları, sunumlar ve çizim dosyalarında da kullanabilirsiniz.

LibreOffice’i sisteminize kurmanız şiddetle tavsiye olunur, şayet iş yerinizde LibreOffice kurmanıza izin verilmiyorsa, bu faydalarını anlatın ve şirketinizde hem bu işi yapan ücretli yazılımlara para ödemek yerine LibreOffice’i kurmanın tasarruf sağlayacağını ve LibreOffice’in yeteneklerinden herkesin faydalanacağını söyleyin. Yine mi olmadı, o zaman siz kendi kullanımınız için “Taşınabilir LibreOffice“i USB belleğinize veya sabit diskinizdeki bir klasöre kurun, faydalarından mahrum kalmayarak işinizi kolaylaştırın.

Unutmadan şurada da Hibrit PDF’ler ile ilgili Simon Phipps tarafından hazırlanmış güzel bir video anlatım mevcut:

LibreOffice ile düzenlenebilir Hibrit PDF dosyalar oluşturmak:

Mutlu günler.

Not: Bu özellikler için gerekli olan PDF İçe Aktar eklentisi Windows kurulumu ile birlikte varsayılan olarak gelmektedir. Birçok Linux dağıtımı için hazırlanan LibreOffice paketlerine dahil edilerek gelmektedir, bu eklenti sizde kurulu değilse, paket yöneticinizden veya bu adresten indirip kurabilirsiniz.

– http://workingcollaboration.com/workingcollaboration/weblog.nsf/dx/hybrid-pdf-documents.htm?opendocument&comments

– http://www.ozgurlukicin.org/haber/openoffice-3-tura-cikiyor/

– http://www.oooninja.com/2008/06/pdf-import-hybrid-odf-pdfs-extension-30.html

– http://extensions.services.openoffice.org/project/pdfimport

– http://wiki.openoffice.org/wiki/Pdf_Import_Extension/Announcement

– https://translations.documentfoundation.org/tr/libo_help/translate.html#unit=33067843

Özgür ofis yazılımı LibreOffice’in usb belleklerde çalışan, taşınabilir bir versiyonu bulunmakta.

LibreOffice Portable, PortableApps.com sitesinin The Document Foundation ile ortaklaşa geliştirdiği bir ürün. LibreOffice Portable ile, özgür ofis yazılımı LibreOffice’in son sürümünü bir usb belleğe kurabilir ve her gittiğiniz yerde ek bir işleme gerek kalmadan çalıştırabilirsiniz.

Ben, LibreOffice’in bu harika çözümüyle geçtiğimiz hafta tanışabildim. İşyerinde malum Windows bağımlılığı ve Microsoft Office kullanımı nedeniyle,Â epey zamandır bilgisyarıma LibreOffice kurmak istiyordum fakatÂ ve yönetimsel kısıtlamalar nedeniyle bugüne kadar bunu bir türlü gerçekleştirememiştim. Bir çözüm ararken LibreOffice Portable ile tanıştım. LibreOffice Portable, Windows sistemlerde kuruluma gerek kalmadan USB bellekten çalışabilmektedir. Wİndows için hazırlanır, mantıklısı da bu çünkü -neredeyse bütün- Linux dağıtımlarında LibreOffice kurulu gelmektedir.

LibreOffice Portable’ın kurulumunu anlatmadan önce, neden çok gerekli olduğunu kısaca anlatmak istiyorum.

Misafir olarak kullandığınız bilgisayarda bir ofis yazılımı yüklü olmayabilir. LibreOffice Portable ile hem Microsft Office dosyaları üzerinde hem de ODF biçimindeki dosyalar üzerinde çalışabilirsiniz
Bildiğiniz gibi, bilgisayarlarda ağırlıklı olarak Microsoft Office yazılımları kullanılmakta, ve siz bu yazılım 2007 Service Pack 2 öncesinde özgür ve açık belge stadartı ODF’yi desteklemiyordu. Bu nedenle ODF belgelerinizi bu paketten önceki sürümlere sahip Microsoft Office yüklü bilgisayarlarda çalıştıramazsınız. LibreOffice Portable ile bu belgeleri her yerde açabilir ve kullanabilirsiniz.
Misaifir olarak kullandığınız bir bilgisayara LibreOffice kurmanıza gerek kalmaz, kurulum yapmak için için indirme vb zahmetlere katlanmazsınız.
LibreOffice ile oluşturduğunuz belgeler bazen Microsoft Office ile doğru görüntülenemeyebilir, bunun yerine bu yazılım ile bu sorunların önüne geçebilirsiniz.
Tümleşik PDF olarak dışa aktarma özelliği ile, eğer bir belgeyi PDF olarak dışa aktarmak istiyorsanız, biliyorsunuz ki Microsoft Office ile ek bir yazılım kurmadan bunu yapamazsınız, misafir olduğunuz bilgisayarda belgelerinizi kolayca PDF’ye çevirmek için LibreOffice Portable’ı kullanabilirsiniz.
En önemli ihtiyaçlardan biri olan çıktı alma konusunda sıkıntı yaşamazsınız. Ben yüksek lisans tez çalışmalarım sırasında bu sıkıntıları yaşamıştım, çıktı alacağım fotokopiciyi seçerken bilgisayarından OpenOffice.org’un yüklü olması tercihimdi, bunun yanı sıra internet kafelerde bazen OpenOffice.org bulmakta zorlanıyordum. Microsoft standartı .doc formatında çalışmayı da sevmediğim için haliyle ihtiyacım oluyordu. Bunun yanı sıra Microsoft Office ile .doc formatında çalışsanız bile çıktı aldığınız bilgisayarda da MS Office yüklü olsa bile o belgenin sizde göründüğü gibi görünmesi garanti değil. Bu nedenle PDF olarak çıktı almaya gitmek çok daha mantıklı. PDF olarak çıktı almaya gittiğinizde son anda bir hata gördüğünüzde, LibreOffice Portable ile orijinal belgede bu hatayı düzeltip hemen yeni bir PDF oluşturabilirsiniz, fakat Microsft Office’i yanınızda taşıyamayacağınız ve PDF çıktı özelliği gittiğiniz yerde yoksa, bu LibreOffice Portable kullanmanız için bir neden. İhtiyatlı olmak her daim iyidir 🙂
Benim gibi işyerinde de özgürce çalışmak istiyorsanız bu da bir neden.
LibreOffice’i çok seviyorsanız ve alışmışsanız, bu daha güzel bir neden 🙂
LibreOffice’i arkadaşlarınıza tanıtmak için, bilgisayarlarına kurulum yapmadan bu yazılım ile LibreOffice’i onlara kolayca gösterebilirsiniz.

Uygulamayı nasıl kurup kullanacağınızı kısaca anlatayım.

PortableApps.com sitesinde LibreOffice Portable sayfasından:
(http://portableapps.com/apps/office/libreoffice_portable) LibreOffice’in son sürümünün All Languages seçkisini indiriniz. (Türkçe için All Languages seçeneğini kullanmanız gerekmekte).
İndirdiğiniz LibreOffice……portable.exe kurulum dosyasına çift tıkalyarak kurulum sihirbazını açınız. Sihirbaz Türkçe burada tek yapmanız gereken adımları takip etmeniz, dil seçmeniz ve kurulumun yapılacağı yer olarak USB belleğinizi göstermeniz. Bunu da basitçe Gözat düğmesi ile yapabilirsiniz.
Kurulum biraz sürmekte, yaklaşık ~500 MB civarı bir yer tutmakta. Kurulum tamamlandıktan sonra, kurulumun yapıldığı klasöre gittiğinizde bütün LibreOffice uygulamalarının başlatıcılarını göreceksiniz.. Hangi uygulamayı dilerseniz onu seçini veya LibreOffice başlangıç merkezini çalıştırın.Â İlk başlangıçta USB bellekte kurulumun tamamlanması için gerekli ayarlamaları uygulama kendiliğinden yapacaktır Â Sonraki açılışlar daha hızlı olacaktır.
Karşınızda tam özellikli LibreOffice 🙂
Ne yazık ki Türkçe için dil denetimi aracı zemberek kurulum ile gelmiyor. LibreOffice’de Türkçe dil denetimi için zemberek eklentisini kendiniz elle yüklemelisiniz. Bunu yapmak için:
- Zembere proje sitesinden OpenOffice.org için zemberek eklentisini indirin:Â ttp://code.google.com/p/zemberek/downloads/list Buradaki featured etiketli olan eklentiyi seçiniz.
- LibreOffice Writer’ı(Kelime İşlemci) açınız, Araçlar->Eklenti Yöneticisi yolu ile eklenti yöneticisini açınız, burada Ekle düğmesi ile Zemberek Eklentisini yükleyebilirsiniz. oxt uzantılı eklentiyi seçip Kur düğmesine basınız. Zemberek eklentisi kendiliğinden kurulacaktır. Eklenti kurulduktan sonra uygulamayı kapatıp yeniden açın. Bu kadar. Küçük bir not, eklentinin çalışması için çalışacağınız bilgisayarda Java yüklü olmalıdır, ki büyük ihtimalle yüklüdür.
Bu işlemleri yaptıktan sonra tam takım Ofis Yazılımınız her daim usb belleğinizde sizinle. LibreOffice üzerinde yapacağınız kişiselleştirmeler, ayarlarınız, yüklediğiniz eklentiler ve şablonlar da usb bellekte muhafaza edilmekte ve her seferinde aynı şeyleri yapmanıza gerek kalmamakta.

Hepinize özgür çalışmalar.Â LibreOffice ile özgürce üretin!

Not: PortableApps.com sitesinde, LibreOffice ve Thunderbird, Gimp, aMSN, Firefox gibi birçok özgür uygulamanın taşınabilir sürümleri bulunmakta. İlgilenenlere duyrulur. Bknz: http://portableapps.com/apps

Mutlu günler.