Isınma sorunu hemen hemen her elektronik cihazda performans düşüklüğü yaratmakta ; Masaüstü bilgisayarlar dizüstü bilgisayarlar, uydu alıcıları emektar Playstation gibi.
Hayatımızın vazgeçilmezlerinden biri haline gelen dizüstü bilgisayarlardaki ısınma sorunu ise çoğumuzun sinirini bozmakta. Her bilgisayarda bu sorun olacak diye bir durum yok, üreticiler ve teknik tercihleri bizi maalesef bu sorunla yüzleştirmekte. Benim kullandığım dizüstü bilgisayar fiyatının uygunluğu ve iyi donanımı ile tercihim olan Hp Compaq Presario CQ50 115TR modeli, tek sıkıntısı üreticinin fanı yanlış konumlandırması (bence). Fiyatı ucuzdur elbette ısınacak diye bir ön yargıya kapılmayın. Bu durumla karşılaştıktan sonra bende böyle bir ön yargıya kapıldım, fanı şimdiki konumunda yerleştirmenin bir model hatası olduğunu ve bu modelin tutmadığı için ucuz olduğunu düşünmüştüm… Ama maalesef bu tercih bütün HP marka dizüstü bilgisayarlarda yapılmış, hepsinin hava tahliyesi aşağıya bakmakta. 1000 modelin de aynıÂ de aynı 3000 liralık olanının da aynı. Eğer dizüstü bilgisayar alacaksanız ve teknoloji mağazası geziyorsanız size önerim standta gösterilen çalışan dizüstü bilgisayarların hava çıkışına elinizi tutmanız, böylece sıcaklığı kendiniz hissedebilirsiniz. Sıcaklık arttıkça performansın düştüğünü unutmayın.
Hemen korkmayın bu aslında çok büyük bir sorun değil, ama sorun şöyle , hava tahliye kanalından atılan sıcak hava kanal aşağıya baktığı için ve hatta bir kısmını da ekran çerçevesinin uzantısı kapattığı için , atılan hava zemine çarpmakta ve zemin ısınmakta, ve de diğer markalarda olduğu gibi yüksek ayakçaları olmadığı için bu ısınma işlemci fanının dışarıdan çektiği serin havayı da ısıtmakta.Böylece sistemin sıcaklığı artmakta ve ciddi performans kayıpları yaşanmakta.
Diğer bir sorun ise : TOZ , öyle ki sisteminiz eğer tozlu ise ısınma sorunundan kurtulmanız zor, fanınız toz tutmuşsa , veya tahliye kanalındaki ızgaralarınız toz ile tıkanmışsa sürekli çalışan fan ve gittikçe ısınan sistem canınızı sıkabilir. Mesela bugün yine farkettim ki tahliye kanalından yeteri kadar hava çıkışı olmuyor, bilgisayarı temizlemenin zamanı geldi diye düşündüm. Bir kaç fotoğraf çekip sizlerle paylaşmak istedim.
Eğer sizde aşırı ısınma ve buna bağlı performans sorunu yaşıyorsanız hem mevcut sorunu çözmek hemde ısınma sorunu ile karşılaşmamak istiyorsanız benim yöntemimi deneyebilirsiniz. Roket Bilimi kadar teknik olmasa da onun gibi basit prensiplere dayanmakta.
Adım Adım Gidelim ; Önce Bilgisayarımızı kapatıyoruz
A- : Dizüstü Bilgisayarımızı Tanıyalım ve Temizleyelim :
Yukarda Gördüğünüz resimdekiler :
1-Elektrik süpürgesi ile kırmızı halka içine alınmış fan bölgesi süpürge tutularak güzelce çekilir, tozlar temizlenir, şanslı iseniz fan deliklerine giren toz yumaklarını görebilirsiniz.
2-Kare içine alınmış bölgeler ise, Sabit disk ve ekran kartı için açılmış havalandırma delikleri, alt kısımda tozdan korumak için bir filtre bulun makta, tek taraflı olduğunu düşünmekteyim. Daha sonra burayı da güzelce çekerek temizleyelim.
3- Tahliye kanalları, en önemli yer, bilgisayarınız fanından temiz ve serin havayı çekip, bu hava ile işlemci ve sistemi soğutuyor, bu işlemde ısınan havayı ise tahliye kanalı ile dışarı atmakta, ne kadar rahat dışarı atarsa sistemden sıcak havayı o kadar çabuk uzaklaştırmış olacaktır. İşte temel sorun da burada yatıyor, bu kanallar şekilsiz ve aşağı bakıyor,zemine çarpan hava kanala geri dönme eğil,imi gösteriyor. Bilgisayarın altındaki ayakçalar ise yeteri kadar yüksek değil maalesef. Acer ve Asus gibi markalarda bu tahli,ye kanalı havayı aşağı değil yana vermekte ; ki çok mantıklı ve daha yüksek ayakçalar kullanmakta, buda hava sirkülasyonunu rahatlatmakta. Bunun çözümü ise aşağıda “B” Bölümünde bulunmakta.
Tahliye kanalını da güzelce süpürge ile çekiyoruz :
Böylece sistemimizin soğumasını zorlaştıran zararlı toz birikintilerinden kurtulmuş olduk.
Unutmadan hepsinden değil elbette , kasayı açıp temizlemek daha sağlıklı ama maalesef kasayı açarsak dizüstü bilgisayarımızın garanti şartlarını ihlal etmiş oluruz ve ürünü garanti kapsamı dışına çıkarmış oluruz.
B- Bölümü : Sağlıklı Duruş :
1- Aparat: Bu sorunu ilk yaşadığımda acaba nasıl çözeceğim diye düşünüyordum, herkes gibi bende ilk olarak dizüstü bilgisayarın altına kitap koyarak daha sağlıklı bir hava sirkülasyonu sağlamaya çalıştım, ama hem tam dengede durmuyordu hemde kanalları kapatıyordu, sonra bir çerçeve yapmayı düşündüm daha sonra ise lastik ayakçalarla yüksekliği artırmayı düşündüm. Deneme yanılma yaparken en önemlisi yanımda rahat dolaştırabileceğim yer tutmayacak bir aparat yapmaktı, tam hatırlamıyorum ama sinirle uğraşırken en son rasgele aşağıda görünen aparatı yaptım.
Çıta ve beyaz bant ile yaptığım bu alet o kadar özensiz ve ilkel olmasına rağmen işimi tam anlamıyla gördü. Kenarını köşesini düzeltmeye bile uğraşmadım ve 100 TL ‘lik dizüstü bilgisayarı soğutucularının (altlık) yaptığı işi güzelce yapıyor ; Nasıl mı hava sirkülasyonunu kolaylaştırarak. Dikkat ederseniz sol kısım, yani tahliye kanılın olduğu kısım biraz boş bırakılmış orası çok önemli 🙂 Daha teknik bir proje çizimi var ama ticari kaygılarımdan dolayı burada henüz açıklayamayacağım. Sadece bu prototip ile yetinmenizi istemek durumundayım.
2- Aparatın Kullanışı :
Çok basit; çıtayı zemine koyuyoruz , dizüstü bilgisayarımızı ise lastik ayakçalarının üzerinde çıtaya yerleştiriyoruz. Aşağıdaki gibi :
İşte bu kadar !
İstediğiniz kadar oyun oynayın, yüksek işlemci gücü gerektiren işlem yapın, bilgisayarınız saatlerce açık kalsın, kafanız artık rahat olsun.
Not: Marka karalamak gibi algılanmasın, ısınma sorunu engelleyici değil, can sıkıcı bir durumdan ibarettir. teknik olarak şöyle diyebilirim. Paylaşımlı ekran kartımın (GPU) sıcaklığını sürekli gözlem altında tutuyorum, aparat olmadığı zaman 75c ile işleme göre 90- 95 c sıcaklığı bulmakta, aynı kullanımda aparat ile ise 58 ila 70 derece arasında çalışmakta.
Birde sistem Windows Vista ile hem daha gürültülü hemde daha çabuk ısınmakta, Pardus 2008 üzerinde KDE4 ve nvidia 180.22 sürücüleri ile hem daha sessiz, hem daha serin hemde daha güzel 🙂
Aman unutmadan ; bilgisayarınızı yata veaaire gibi yumuşak yerlerde çalışır halde bırakmayın, alt kısım gömülebilir ve bilgisayara hava alamaz ve sisteminiz zara görebilir. Kullanıcı kılavuzunda yazdığı gibi sürekli düz ve sert zeminlerde kullanmaya üzen gösterin.