Now, nearly after five months and monitoring the activity of this streams, i can easily say that this model is working and we enjoy the benefit from twitter. Despite of having limited followers we have satisfying clicks per post.
If we can increase the number of followers, which also builds our user network in social media, i think we can enjoy great statistics and this will naturally increase of responses on questions on ask site, triaging newly submitted bugs and increase the audience of our TDF Planet.
As you may see the account has 90 followers, in previous stats we have only 65. In daily average we have 10-43 posts with 49-156 clicks.
The geographical distribution seems heterogeneous than the previous stats.
Bugzilla Stats as of 13th November -2
Lets see post/click ratios
Bugzilla Stats as of 13th November -3
It seems that we have about 1.000 more clicks than the previous stats with a good click/post ratio 3.8. It means that 1 new post is seen by nearly 4 people. It is a good number to confirm a bug/triage.
In my personal opinion, 90 follower is still a low number. We should go over 250. If we can make it, we may have the possibility that the bugs may have a shorter response time.
Ask.LibreOffice.org Account:
Stats for last 30 days are as follows
Ask.LibreOffice.org’s stats as of 13th of November -1
In brief, ask site is our main portal of in means of user support. And it has a great importance on user cooperation. One of the key points of this twitter account is the increase of the attention on ask site and poke users to answer the newly submitted questions. Having a shorter response time or even just a response(unanswered questions reduce the user satisfaction) is really important for us.
As you may see in above stats we have about 147 followers, we had 30 more followers than July but it is still a low number. We should focus on increase the followers of this account. because ask site is one of the easiest ways to contribute to LibreOffice as helping others and answering  the questions mostly on moderate and daily usage of LibreOffice.
We have about 4-24 questions with 16- and 103 clicks around it.
The geographical distribution seems more condensed on North America and Europe. Also India and New Zealand(probably English influence) are increased.
Ask.LibreOffice.org’s stats as of 13th of November -2
If we look at the clicks/posts ratio:
Ask.LibreOffice.org’s stats as of 13th of November -3
We see that total number of clicks, posts and clicks per post ratios are increased. This is pleasing. We may say that a new question is seemed by 5 person. Which can improve the response time and he chance to have an answer.
But as i said above we should go further, having about 500 followers will be great here!
TDF Planet
Well, this is our newest account which streams TDF Planet’s new posts where you may grab the latest news and developments about LibreOffice from the first source.
This account is only two months old and has relatively small followers but numbers are satisfying.
TDF Planet stats as of 13th of November -1
At the moment, 57 followers, about 0-8 daily posts and 1-49 clicks through.
Geographical distribution:
TDF Planet stats as of 13th of November -1
And click/post stats:
TDF Planet stats as of 13th of November -1
Seems good for the beginning 🙂
Conclusion
After five months -simply multiplying the clicks by five- it seems that this accounts are making a good job, driving traffic, keeping attention etc. And they proved their benefit to LibreOffice community.
The mail goal is to increase the followers of this accounts. We are a large community and we must increase the bonds cross the contribution channels of LibreOffice. We are more than that but we still need more inclusion.
We have not a professional social media team, but we can do more with little effort. So i will hand over this accounts to suitable people in Ask team and QA team. Not much-needed just some social media stuff like replying mentions, searching some LibreOffice tags and driving people to ask site or Bugzilla to solve their complains etc.
We should not forget that people needs attention. Microsoft Office has this point. Also i do it in LibreOffice Turkey’s twitter account. For example a user may be complaining or may be angry about LibreOffice, a simple reply “Hey, sorry for your probs, let’s ask it to our forum… We should do our best to help you, etc” makes great difference, it changes people to about to swear to be sorry and be friendly…
No need to be a moderator, you may do this by your own as a community member. Just search for LibreOffice – or in your local language like “LibreOffice lang:xx” change the xx to your language shortcode than see that what people are talking about 🙂
Well, in short we need more promotion for this accounts.
If you have twitter, please  follow and promote(#ff) this accounts!
Belge kaybını, ofis yazılımı penceresinden baktığımızda; çalıştığınız belgelerinizin ofis yazılımınız tarafından açılamaması veya belgenizin sisteminiz tarafından bir şekilde yok edilmiş olması veya kullanıcı hatası ile yanlışlıkla silinmiş olması olarak tanımlayabiliriz.
Peşin olarak şunu söyleyebilirim ki, belge kaybının dini, milleti, rengi yoktur… Tüm insanlığı etkileyen acı verici bir kabustur.
Belge kaybı, ofis yazılımı, işletim sistemi özelinde bir sorun değildir. Her işletim sistemi ve ofis yazılımında belge kaybı sorunu bir şekilde yaşanmaktadır. İşletim sistemi ve ofis yazılımı ise belge kaybının tek değişkenleri değildir; ani kapanmalar, minik(!) donanımsal hatalar, elektrik şebekesindeki küçük bir gel-git ve diğer birçok etken de bilgisayarınızın işleyişinde anormalliğe yol açmakta ve verilerinizde bozulmaya sebebiyet vererek belge kaybına uğramanıza neden olmaktadır.
Kısaca, Keban Barajı’nın türbinlerinde kanat çırpan bir kelebek, sizin 6 aydır gece gündüz yazdığınız tezinizi, 3 yılınızı adadığınız kitap taslağınızı veya şirketinizin son 3 yıldır hesaplarını tuttuğununuz hesap tablonuzu yok edebilecek sizin özelinizde bir sayısal fırtınaya sebep olabilir…
Yine ofis yazılımı penceresinden bir yazı olacağını son kez hatırlatmakta fayda görerek devam edersem….
Belge kaybı Microsoft Office ve LibreOffice’de ve diğer ofis yazılımlarında da yaşanan bir sorun. Ben bugüne kadar LibreOffice ile şükür ki böyle bir sorun yaşamadım, fakat ne yazık ki işyerinde mecburi olarak kullandığım Microsoft Office ile bu tür sorunları yaşamaktayım. Elbette, LibreOffice’de bu sorunu yaşayan kullanıcılar var ve elimden geldiğince belge kurtarmada yardımcı olmaya çalışıyorum. Microsoft Office ile birlikte çalışanlar ve Microsoft Office dosya türü (doc(x), .xls(x) gibi uzantılar) biçimini kullananlar sorun yaşayan kişilerin başını çekiyor. Yazının ilerleyen bölümünde Micrsoft Office’in kapalı dosya biçimlerinin neden kullanılmaması gerektiğine ve neden ODF kullanılmasına de değineceğim.
Ee, şimdi böyle bir tehlike var ise, yazılım geliştiricileri hiçbir tedbir almıyor mu? Tabi ki bu her zaman hesap ediliyor ve genellikle birçoğumuzun pek sevmediği “Belge Kurtarma Sihirbazı” gibi araçlar ile yazılım belgeleri sizin için kurtaracak çözümler üretmeye çalışıyor. Tabi bu sihirbaz, çoğu zaman belgeleri istenildiği gibi kurtaramıyor veya başarısız oluyor… Bu sebeple de bu aracın kullanıcılar tarafından pek sevilmediği görülüyor…
Önemli olan sorunu yaşadıktan sonra ne yapacağınız değil, yaşamamak için alacağınız tedbirlerdir. Bu sebeple, LibreOffice ile ilgili aşağıdaki rehberi hazırlamaya lüzum gördüm.
LibreOffice ile önemli belgeler üzerinde çalışırken alabileceğiniz önlemler:
1- Otomatik kaydetme sıklığını artırın:
Otomatik kaydetme belirlenen zaman aralıklarda belgelerinizi otomatik olarak kaydetmeye yarar. Otomatik kaydetme sıklığı varsayılan olarak 15 dakikada olarak gelmektedir. Bu sıklığı 3 veya 5 dakikaya indirebilirsiniz veya dileğinize göre 1 dakikaya da indirebilirsiniz.
Otomatik kaydetme sıkılığı
Otomatik kaydetme sıklığını Menü ->Araçlar ->Seçenekler -Yükle/Kaydet yoluyla değiştirebilirsiniz.
2- Her zaman yedek kopya oluşturun:
Yedek kopyalar(backups), belgelerinizin bir kopyasını güvenlik için .bak uzantısıyla kaydeder. Belgenizde bir sorun yaşadığınızda ki bu genellikle “Yanlışlıkla sildim eyvah” olur, yedek kopya ile belgenizi geri getirebilirsiniz.
Bu seçeneği: Menü ->Araçlar ->Seçenekler -Yükle/Kaydetyoluyla  etkinleştirebilirsiniz.
Oluşturulan yedek kopyaların tutulduğu yer sisteminize göre değişmektedir. LibreOffice’in yedeklerinizi nerede tuttuğunu Menü ->Araçlar ->LibreOffice -Yollar bölümünde “Yedekler satırında” görebilirsiniz.
Oluşturulan yedeği kullanmak istediğiniz zaman ise, yedek konumunu açın ve dosyadınız.bak isimli dosya sağ tıklayıp Birlikte Aç – LibreOffice seçeneği ile yedeğinizi açabilir veya dosya uzantısını dosyanın gerçek uzantısı ile değiştirip çift tıklama ile açabilirsiniz.
Benim buradaki tercihim c seçeneği. Kısaca bu seçeneği anlatacağım…
Bulut depolama hizmetlerinin bir özelliği olan yerel klasör eşlenmesi belge yedeklemek için harika bir yöntem.
Mantığı şöyle, başka yerden erişmek istediğiniz veya yedeklemek istedğiniz klasörleri bilgisayarınızdaki bulut hizmeti yazılımı ile seçerek eşlenmesini sağlıyorsunuz. Eşleme gerçek zamanlı oluyor, yani dosyayı kaydettiğinizde dosya değişiyor ve bulut yazılımı dosyanızı buluta yükleyerek eşlemiş oluyor. Bilgisayarınız bozulsa, çalınsa veya bir şekilde yerelinizden belgenize erişememniz durumunda belgenizin bir kopyası bulutta oluyor.
Bu yöntem ile sadece belgenizi değil geçici dosyaları ve yedek kopya(backup) dosyalarını da bulutla eşleyerek çalışabilirsiniz.
Bu yöntem için tabiki bu servislere üyelik ve internet bağlantısına ihtiyacınız var. Bağlantınız olmadığı takdirde eşleme gerçekleşmiyor, sisteminiz internete tekrar bağlandığında eşleme devam ediyor.
Bu servisler arasında bir öneri yapmam gerekirse, ODF biçimini tarayıcıdan görüntülemeyi destekleyen  ve eşleme için Linux istemcisi olan Yandex.Disk olacaktır. SkyDrive ODF biçimini çevrimiçi okuma yazma imkanı sunsa da Linux istemci yazılımı olmadığından tercih etmiyorum. UbuntuOne, Dropbox, ve Google Drive ise ODF biçimlerini görüntülememekte sadece dosya olarak saklamakta.
Bulut konusunda gizlilik ve güvenlik gibi kaygılarınız var ise -ki kaygılanmakta haklısınız Microsoft, Google… NSA, Prism vs…-, OwnCloud ile kendi özgür bulutunuzu oluşturup aynı eşleme işlemini yapabilirsiniz.
4- Sürümler ile çalışın
Sürümler benim bugüne kadar gerektiği kadar kullanmadığım fakat çok faydalı olduğunu düşündüğüm bir özellik.
Çalışma mantığı şöyle, belgenize ekleme veya değişiklik yaptığınızda eski halini de korumak istiyorsanız sürekli farklı kaydet yerine -ki neticesi şu isimli dosya kalabalıklarıdır- son1.odt, son2-son3..son-final…. son final kesin.odt) sürümleri kullanmak hem daha güvenli hem de dosya kalabalığında kaybolmazsınız. Her sürüm tek bir dosya içerisine kaydedilir ve bir ana belge içerisinde aynı belgenin birden çok sürümü saklanır. Hangi sürümü açmak istiyorsanız onu seçer ve açarsınız.
Sürümleri kullanmak çok basittir. Mevcut belgenizde bir değişiklik yaptıktan sonra kaydetmek istediğiniz zaman
Dosya-Sürümler yolunu izleyin açılan iletişim penceresinde “Yeni Sürüm Kaydet” düğmesine basın ve sürüm açıklaması girerek sürümünüzü kaydedin.
LibreOffice’de sürümler ile çalışmak*
Sürümleri kullanmanın bir diğer avantajı ise, belge içi bilgi kaybını engellemeyi sağlaması, yukarıda bahsettiğim tonla saçma dosya adı içerisindeki bilgilere olan hakimiyet kaybolmakta. Bunun da önüne geçmek için Sürümler iletişim penceresinde karşılaştırma özelliği bulunmakta.
Sürümler, LibreOffice’de sadece ODF dosya biçimi ile desteklenmektedir. Writer, Calc, Impress, Draw, Base, Formül ve HTML gibi bütün bileşenlerde desteklenir.
Bu eklenti çok işlevsel ve birçok özelliği içerisinde barındıran adeta bir İsviçre  Çakısı işlevi görmekte. Yedeklemekle ilgili şu özellikleri sunuyor
– Eposta yedeklemesi – Çoklu Biçimde Kaydet – Uzak Yedekleme – Amazon S3 yedekleme
Tedbirler böyleydi. Bu tedbirlerden biri veya birkaçını aldığınız takdirde büyük ihtimalle belge kaybı sorunu yaşamayacaksınız. Â Şimdi de gelelim şayet böyle bir sorun yaşandığında yapılması gerekenlere.
Belge kaybı yaşanması durumunda öneriler.
1- Belge kaybınızın türü Belge Bozulması ise (Belgeniz açılırken ofis yazılımınız “Belge açılırken hata” veya “Belge açılamıyor” türü bir hata veriyor ise)
1.1. Belgenizin bir kopyasını bilgisayarınızda farklı bir dizine kaydedin. 1.2. Ofis yazılımınız belgelerinizin yedek kopyasını tutuyor ise yedeklerin tutulduğu dizine gidip yedek dosyasına ulaşmaya çalışın.
1.3 Yedek dosyasına ulaşamıyorsanız;
1.3.1 Dosya Türünüz Microsoft Office biçimleri(doc, xls, ppt vb) ise:
Yedek dosyası tutmuyor iseniz, ofis yazılımınızın geçici dosyaları tuttuğu (sisteminize göre tmp, temp, temporary diye adlandırılan) dizinleri bulun. LibreOffice’in varsayılan geçici dosya dizinini Menü ->Araçlar ->LibreOffice -Yollar altından öğrenebilirsiniz. Diğer bir ofis yazılımı kullanıyorsanız, ilgili yazılımın yardım merkezinden bu dizinleri öğrenebilirsiniz..
Geçici dosyalar, yazılımız o belge ile çalışırken kenarda tuttuğu dosyalardır, bu dosyalar genellikle yazılım kapandığında kaldırılır. Bazen ise sisteme göre tutulabilir. Burada bir veri kurtarma yazılımı(Recuva–TestDisk) ile geçici dosya dizinindeki silinmiş geçici dosyalar kurtarılabilir ve eski çalışan bir sürüm elde edilebilir. Bu yöntemle dosya kurtarılması biraz şans işi olssa da bunu başardığını iddaa eden kullanıcılar da mevcuttur.
1.3.2Â Dosya Türünüz ODF(odt, ods, odp vb ise):
ODF biçimlerini kullandığınız için Gerçekten çok şanslısınız! Çünkü ODF açık bir standarttır ve dosyanın (teknik) yapısına erişme şansına sahipsiniz. Basitçe dosyanızı sıkıştırılmış bir dosya gibi düşünün… Oysa Microsoft Office’in dosya biçimleri kapalı standartta olduğundan, dosyanın içeriğine girme şansınız bulunmamakta ve bu türde kaydedilmiş ve bozulan dosyaları – hele bir kodlama ve biçem sorunu ise- içeriğine girerek kurtarma şansınız ortadan kalkmaktadır.
Açılmayan dosyanızın bir kopyasını alın
Bu kopyanın uzantısını .zip şeklinde değiştirin ve .zip uzantılı dosyayı bir dizine çıkartın.
Aşağıdaki resimde göreceğiniz üzere, ODF dosya türünün iç yapısını görebilmekteyiz. Belge içeriğiniz content.xml içerisinde tutulmakta, ve styles.xml içerisinde ise belge içindeki biçemleriniz tutulmakta.
ODF Dosya Yapısı – Uzantı zzip olarak değiştirilip klasöre çıkartıldıktan sonra içeriği gezebildirsiniz.
Diğer tercihiniz ise düz metin belgeleri ise, content.xml’in içeriğini basitçe kopyalayıp kurtarmak olabilir.
Bu yöntemle ODF biçimli dosyalarınızı çok büyük olasılıkla kurtaracaksınız.
2. Belge Kaybı türünüz silinme yokolma ise:
2.1 Ofis yazılımınız belgelerinizin yedek kopyasını tutuyor ise yedeklerin tutulduğu dizine gidip yedek dosyasına ulaşmaya çalışın.
2.2. Yedek dosyasına ulaşamıyorsanız;
2.3.1 Veri kurtarma yazılımları
Veri kurtarma yazılımları, sabit diskinizde silinen verileri geri kurtarmanıza yardımcı olur. Linux altında testdisk ve Windows altında Recuva ücretsiz veri kurtarma yazılımlarınıdır. Bu yazılımlardan yardım alarak silinen veya yok olan dosyalarınızı kurtarmayı deneyebilirsiniz.
2.3.2 Geçici dosyalar ve veri kurtarma
Yedek dosyası tutmuyorsanız, ofis yazılımınızın geçici dosyaları tuttuğu (sisteminize göre tmp, temp, temporary diye adlandırılan) dizinleri bulun. LibreOffice’in varsayılan geçici dosya dizinini Menü ->Araçlar ->LibreOffice -Yollar altından öğrenebilirsiniz. Diğer bir ofis yazılımı kullanıyorsanız, ilgili yazılımın yardım merkezinden bu dizinleri öğrenebilirsiniz..
Geçici dosyalar, yazılımız o belge ile çalışırken kenarda tuttuğu dosyalardır, bu dosyalar genellikle yazılım kapandığında kaldırılır. Bazen ise sisteme göre tutulabilir. Burada bir veri kurtarma yazılımı(Recuva-TestDisk) ile geçici dosya dizinindeki silinmiş geçici dosyalar kurtarılabilir ve eski çalışan bir sürüm elde edilebilir. Bu yöntemle dosya kurtarılması biraz şans işi olssa da bunu başardığını iddaa eden kullanıcılar da mevcuttur.
———————-
Epeyce uzun bir yazı oldu sanırım. Umarım işe yarar, ilk fırsatta yazılın “Belge” kısımlarını derleyip üslubu elden geçirerek LibreOffice Türkiye vikisine koymayı düşünüyorum:Â http://wiki.libreoffice.org.tr/Ana_sayfa
Social media is great for communication and interaction. Besides its personal usage it is widely used by many of NGO’s and other communities. Communication and connection provides many benefits.
From the focus of free software, it is generally used to feed the news about free software, but can it be used as a production channel for free software? Surely it can!
The first example of twitter is included in the freesoftware development environment that i know was the Pardus GNU/Linux Bugzilla account. Pardus Bugzilla was aimed to feed the new bugs to its followers and drive contributors to the submitted bug to triage. Shortly it was a good tool to use, drive traffic and had a great work to keep constant attention to newly submitted bugs. The second was the account created for LibreOffice Commits, which aims to show the development and the code!
Getting inspiration from this, the idea came and that we decided to use twitter for LibreOffice Bugzilla and LibreOffice’s question/answer site Ask.LibreOffice.org! On 15th of  May we have opened two twitter accounts for Ask.LibreOffice.org and LibreOffice Bugzilla. The aim was simple, getting advantages of social media and gathering constant attention to LibreOffice’s development and support channels.
I am quoting my mail to the list about the reasons behind this accounts
The goals of having this accounts are:
To keep more attention on questions and bugs
Make community contribution process more social
To poke/ ping community’s members and asking for the minimum contribution that can give constantly
Spread the questions and bugs to their networks to find answers as soon as possible which will increase the possibility find the person whom has the answer
Make our ask and bugzilla more open to the community and increase the number of persons(not regular contributors)
Well, there is also reasons under the “What current situation misses†questions:
Having lots of bugzilla mails is not for ordinary community members, people does not want their inbox is filled with bug mails which most of them are not in interested. But twitter  streams are different, it comes and passes through no rubbish left there. Trying to confirm
bug is generally a simple work to do, we can involve more people(other than the regular  bugbusters) to have with this feeds.
Visiting ask site is not a practical exercise made every time, or getting feeds from Google Reader is not practiced by everyone, but most people use social media actively. Â this means more eyes will be on ask and bug sites constantly.
As said above, having constant attention for this sites are not possible for passive contributors
There is no chance to spread the questions through LibreOffice related networks. But  with this accounts, the followers will generate a core LibreOffice network which will be feed through this accounts.
I hope that this accounts will help to decrease the unanswered questions in the ask site and activate more members to help triage bugs in bugzilla.
Development and contributing to free software is a matter of social interaction and based on communities self motivation. Keeping constant interest in active channels is the key point. Though we decided to gather our active community members in social media and create a new channel which drives people to bugzilla and ask site continuously.
Now, after two months, i wanted to share the statistics and how this model helped.
Lets start with bugzilla account:
Stats for last 30 days are as follows
Bugzilla Stats Overview
As you may see, the account has 65 followers, with 12-54 post by day and earned 38-65 clicks. This is just the range data. Lets see the geographical distribution:
Bugzilla geographical distribution of clicks
USA has the maximum click number 211, Â and color scale is divided in 6 pieces and countries with less than 35 clicks are not marked. As the gap gets grater other countries are now shown in this recent map, but as far as i know from the beginning, distribution was wider among other countries. And map was more colorful. You may see that there are many clicks are not shown above.
Lets see the post/click stats for last 30 days:
Bugzilla post/click stats
Feeds streamed 928 posts which includes new bugs and fixed bugs. The number of clicks is 2.287 which is a remarkable number. And the average rate is 2,5 click per post.
I consider this as additional traffic, with this account we managed to earn 2,287 clicks to bugzilla in a month! If this account was not created, i think most of this traffic cannot be created!
Well, this was with only 65 followers, imagine that this account reaches to 150 followers. The return will be very good! Of course the quality of this traffic(goal conversion) may not be managed by statistics, but at least we have more eyes on the bugs!
Lets look to Ask.LibreOffice.org stats
Stats for last 30 days are as follows
Ask.LibreOffice.org Stats Overview
We have 115 followers, and the feed streams between 5-22 posts with 22-101 clicks. This account has more followers because it is not a specialized area like bug triage and quality assurance,. More -regular- users can enjoy ask.libreoffice.org by answering questions and helping others.
Lets see the geographic distribution:
Ask.LibreOffice.org Geographic distribution of clicks
As i explained above, the scale is large :(, countries which have clicks under 35 are not highlighted, so map is not very colorful… Again USA gets the top with 217 clicks in 30 days.
If we look below we will see total clicks and they would make more sense.
Ask.LibreOffice.org post/click stats
This feed only streams the new questions. 350 question is asked in last 30 days and 1,285 clicks earned by this stream, which gives the ratio 3.7 per click! Which is a great number too!
If we do not have this feed, many question may still be waiting for answers! 1.285 views is a great gain i think. Personally, i had followed this stream and answered 6-7 questions in last month. If the feed was not on my eyesight in twitter, like i used to, i had been visiting the ask site 2-3 times in a month and probably no answers.
115 followers is not bad for the beginning, but we can do better, if we can manage to increase this number, promoting this account among users etc. ask.libreoffice.org will gain lots of traffic, short answer times, various answers etc.
Conclusion
I think this two accounts made a good start, with limited followers, the return is good. The potential of this accounts may be higher than expected. And future official forums (if happens) may also enjoy twitter’s benefits too.
TDF’s twitter account and LibreOffice’s protected account may be more effective, like Microsoft’s Office account. But needs additional manpower too.
If you liked the way of this new channels, please  follow and promote(#ff) this accounts!
Bugün LibreOffice özel listelerinde gördüğüm bir haberi Türkçeye çevirip buradan aktarmak istedim. Haberin konusu NASA’nın uzay istasyonundaki dizüstü bilgisayarlarda Windows kullanmayı bırakıp bu bilgisayarlarda Linux kullanmaya karar vermesi, haliyle bu da demek oluyor ki kişisel kullanımdaki Linux ile birlikte LibreOffice de artık uzaya çıkıyor.
E-posta listesinde denildiğine göre -bazımız için bilindik şeyler- NASA epeyce zamandır komuta ve kontrol sistemlerinde GNU/Linux kullanmakta ayrıca başlıklı roketler, küçük araçlar, uydular ve Mars Rover’ları gibi araçlarda Unix ve GNU/Linux sistemleri kullanmakta. Sadece NASA değil elbette GNU/Linux’u ileri teknolojide kullanan, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın sahibi İsviçre’nin meşhur CERN laboratuvarlarında bilgisayarlarda kendilerine özel ürettikleri “Scientific Linux” dağıtımı koşmakta diyerek habere dönelim.
——————————————%<——————————————
“Evinizde yapabileceğiniz Linux ile çalışan Iron Man elbisesi hikayemin aksine, bu hikaye bilim kurgu değil. NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu(ISS-International Space Station)’nda bulunan dizüstü bilgisayarlarda Windows kullanmayı bırakıp bu bilgisayarlarda Linux kullanmaya karar verdi ve uzaydaki ilk insansı robot R2 gerçekten Linux ile çalışıyor.
Bu bilim kurgu değil. Bu R2, uzaydaki ilk insansı robot ve Linux ile çalışıyor. (Resim: NASA)
United Space Alliance üstlenicisi, NASA’nın Hesaplama Uzay Operasyonları müdürü ve ISS’nin Dizüstü ve Ağ Tümleştirme Takımları lideri Keith Chuvala NASA’nın ISS bilgisayarlarınıLinux’a taşımaya karar vermiş olduğunu belirtti. “Anahtar işlevlerimizi Windows’tan Linux’a taşıdık çünkü biz kararlı ve güvenilebilir – ki kurum içi kontrolü bize verecek bir işletim sistemine ihtiyaç duyduk. Böylece eğer bir yamaya, ayarlamaya veya  uyarlamaya ihtiyaç duyduğumuzda yapabileceğiz.”
Özellikle, ISS astronotları Debian 6 koşan bilgisayarlar kullanacaklar. Önceleri bazı yerleşik bilgisayarlarda Scientific Linux veya Red Hat Enterprise Linux(RHEL) klonu kullanılmıştı. Debian’ın en yeni sürümü olmamasına rağmen, Debian 7 henüz yeni çıktı, Debian eğer iyice test edilmezse ve güvenilmezse Debian hiçbir şeydir.
Linux’un ISS’de ilk fırlatılışından beri kullanulması(PDF bağlantısı) ve NASA yer operasyonlarının neredeyse Linus Torvalds’ın Linux’u yarattığı günden beri onu kullanmasına rağmen, uzayda kişisel bilgisayarların kullanıldığı pek görülmemiştir. “Gerçekten tıklanan şeyler” diyor Chuvaka röportajında “Linux’un dünyayı nasıl gördüğünü, bir şeyin başka bir şeyi etkilemesindeki birbirine bağlılığı anlamamızdan sonra başka bir dünya görüşüne ihtiyacınız var. Benim epeyce Linux tecrübem var, fakat diğerlerinin bunu kaptığını görmek heyecan vericiydi.” Â
Uçuş-içi dizüstü bilgisayarlarda görülmesine ek olarak, Linux ayrıca Robonaut(R2), uzaydaki ilk insansı robot, üzerinde de koşmakta. Şu anda istasyonda ve deneme kipinde olan R2, astronotlar için çok tehlikeli ve yorucu görevleri yerine getirmek için tasarlanmış.
Astronotlara yardım etmek ve Bilgi Teknolojileri uzmanlarına hız kazandırmak için, NASA The Linux Foundation(Linux Vakfı)‘a güveniyor. Chuvala’nın açıkladığı üzere “NASA olabildiğince çok türlü”.
“Yoğun biçimde Debian Linux, bunun yanısıra çeşitli RHEL/Centos kurulumu aldılar. Çünkü bizim eğitimimiz dağıtım çeşitliliğine uygun olarak esnek, bu farklı çevreleri tek bir eğitim oturumunda gösterme imkanımız var. Başka bir eğitim organizasyonu bunu sağlayamaz.”
Ayrıca diğer hiçbir işletim sisteminin Linux kadar esnek olmadığını da belirtmeliyim. Süperbilgisayarlardan robotlar ve masaüstlerine, NASA cevabın Linux olduğunu bulmuş.
Görüldüğü gibi bulunmuş cevabı tekrar aramaya gerek yok. Linux’un insanlık için ne kadar faydalı olabileceğini görmek varken hala kapalı kaynak teknolojilere dayanarak ilerlemenin pek de geleceği yok gibi, o sebeple beyhude yatırımlar yapmamak lazım, bunun yerine özgür yazılıma destek vermek gerekmekte. Kamunun çıkarına olan da budur.
Çok uzatmaya, açık olana yorum katmaya gerek yok. Dilerim bizim de kurum ve kuruluşlarımız da bir an önce özgür yazılıma geçiş için öncü adımlar atarlar. Geç oluyor…
LibreOffice Çevrimiçi Yardım İçeriği Türkçe Olarak Yayında!
Yaklaşık 1,5 yıldız çevirmekte olduğumuz ve 440.000 kelimeden oluşan bu yardım içeriğinde LibreOffice ile ilgili neredeyse bütün yardım konuları mevcut. 440.000 kelime demişken ikibuçuk Tutunamayanlar kitabı kadar ediyormuş.
LibreOffice Yardım Nedir?
Gözlemimin, ülkemizdeki bilgisayar kullanıcılarının gerek LibreOffice, gerekse diğer uygulamalarda yardım içeriği hiç kullanılmamakta. Bunun alışkanlık, bu içeriklerin Türkçe olmaması gibi nedenler de olabilir. Ama en önemli sebebini, kendi kendine öğrenmek yerine doğrudan çözüme odaklı, yardımı başkalarından bulma beklentisi ile araştırma yapmaktan imtina etmek olarak görüyorum.
Daha önce de söylemiş olabilirim, tekrar etmekte fayda görüyorum, çünkü bu kazanmamız gereken bir alışkanlık. İşyerinde kaç defa satır sonu boşluk kaldırmak, paragraf girintilemek ile ilgili aynı sorulara cevap verdim bilemiyorum, ama gördüğüm o ki, “soru ->cevap” süreci bir sonraki anlık ihtiyaçta “aynı soru->aynı cevap” sürecini beraberinde getiriyor. Oysa kendi kendine yardım almak öğrenmenin en temel ilkesi, en azından insanı düşünmeye teşvik ediyor.
Bu sebeple, LibreOffice ve diğer yazılımlarla ilgili yardıma ihtiyacınız olduğunda eğer varsa gömülü yardım içeriğine başvurmaya özen gösterelim. Yardım içeriği genellikle F1 kısayol tuşu veya menü çubuğunda Yardım başlığından erişilebilir durumda sizi bekler.
LibreOffice Yardım – Tamamen Türkçe (Gömülü)
Çevrimiçi yardım neden önemli?
Çevrimiçi yardım içeriğinin bence en önemli faydası, en temel alışkanlığımız ve ilk danışma merciimiz olan Google aramaları neticesinde LibreOffice kullanıcılarının sorularına yanıt bulabilecekleri sonuçlara ulaşabilecek olmalarıdır. Yüksek sayfa puanı(pagerank) ile kullanıcılar bu sayede birinci elden yardım içeriğinde sorularına karşılık gelebilecek sayfalara ulaşabilecekler.
Çevrimiçi yardımın önemli gördüğüm diğer iki faydası ise;
– Yardım içeriğinden haberdar olmayan kişilere bilgilerin ulaştırılması
– Yardım içerik paketleri sunulmayan veya Türkçe olarak sunulmayan Linux dağıtımlarını kullanan kişilerin de bu içerikten faydalanabilmesi
Bu bir başarı mı?
Kesinlikle bir başarı. LibreOffice’in koskoca yardım içeriğinin çevrimiçi sunulması hem bir gereklilik hem de LibreOffice’in elini güçlendirmekte.
Türkçenin de diğer dillerin yanında yer alıp yardım içeriği yayınına başlaması benim için çok sevindirici oldu. Bu LibreOffice Türkiye Topluluğu’nun büyük bir başarısıdır.
İstatistikler geldikçe ne kadar kişinin bu sayfaları ziyaret ettiğini ve kalma sürelerini gördükçe eminim onca içeriği boşa çevirmediğimiz bir kere daha ispat edilecek. -Bakın yine çevrımdışı yardım içeriğinin kullanılacağından çok ümidim yok, ama yardım içeriğini çevirmiş biri olarak şunu söyleyebilirim ki içerik çok zengin arkadaşlar, kaçırmayın.
Bu bir başarı ama bir devrim değil elbette. Sadece Türkçe için değil, diğer topyekün bütün yardım sitesi ile ilgili yeni planlar mevcut. Benim de önerilerim oldu bu konuda, sıkıcı bir wikiden biraz öteye gitmek adına, sosyal paylaşım araçlarının entegre edilmesi gibi şeyler önerdim. bakalım yenilenme neleri getirir…
Yeni kitaplar da geldi!
Daha önce TÜBİTAK tarafından hazırlatılan LibreOffice Writer ve Calc kitaplarını duyurmuştuk. LibreOffice için hazırlatılan kitap serisinde iki kitap daha yayınlanmış; Draw ve Impress kitapları. Bu kitapları da TÜBİTAK – Pardus – LibreOffice portalından indirebilirsiniz https://www.pardus.org.tr/web/libre-ofis/belgeler.
Kitapları paylaştığımız forum sayfalarından da paylaşayım:
Ne mutlu ki Nermin Canik gibi çalışkan bir arkadaşımız var ve bu yıl Belge Özgürlüğü Günü‘nü ülkemizde bu günü tanıtmak için arı gibi dört bir yandan tanıtım çalışmalarını yürütüyor.
Geçtiğimiz yıl ülkemizdeki -bildiğim- tek kutlamayı da organize eden kendisiydi. Bu da kendisinin küresel çapta meşhur olan pastası:
Nermin’in geçtiğimiz yıl yaptığı Belge Özgürlüğü Günü pastası.
Nermin’in geçen yılki organizasyonla ilgili yazısını buradan okuyabilirsiniz
Bir de Nermin’in bu yılki yaptıklarını şuradan okuyun ve bir de sahip olduğumuz harika internet sitesine bakın. http://belgeozgurlugu.org.tr
Dikkatinizi esas çekmek istediğim nokta, mütevazı bir pastadan başlayarak, bugün Nermin’in sürüklediği bu çalışmalar ile ne kadar ileriye gidildiği, ne kadar çok insana halihazırda sosyal medyadan ulaşıldığı.
Gerçekten çok büyük bir iş başardı Nermin. Kendisine buradan teşekkür ediyorum, takdir etmemek için nasıl bir insan olmak gerekir diye düşünüyorum.
Bazı kişiler çalışkan arkadaşımıza garip şekilde eleştirilerde bulunup canını sıkmışlar…
Her söylenen boş lafa aldırış etseydik, bugün hiç ilerlememiş olurduk. O kadar çok konuşup en kolay işe bile katkı vermeyen insanlar var ki, aldırış etmenin hiçbir gereği yok. Â Tabi boş laf sınırları da bir hayli geniş olunca Nermin’e hiç üzülmemesi gerektiğini buradan da tekrar edeyim.
Tek bir örnek vererek konuyu geçelim;
Zatı muhteşemin biri demiş ki
Pasta kesmek etkinlik mi?
Evet hem de Belge Özgürlüğü Günü için en güzel etkinliklerden biri! Bakınız belge Özgürlüğü keki ile ilgili tarif bile mevcut:
1- Önce DFD güvercini logomuzu döktürüyoruz. Logonun svg kaynağı ->şurada ben buradan sadece .png  küçük resim koyabiliyorum.
Kekiniz için Belge Özgürlüğü Güvercin logosu
2- Sonra yaptığımız kekin üzerine logoyu yerleştiriyoruz.(svg)
Belge Özgürlüğü Günü Keki nasıl yapılır
Buyrun işte Belge Özgürlüğü Günü en güzel ve mutlu şekilde böyle kutlanır. tatlı tatlı kekler yenir, güzel güzel konuşulur bu gün anılır.
Belge Özgürlüğü Günü elbette dünyanın en önemli günü değil, ama bu günü önemli kılan, Belge Özgürlüğü’nün nasıl göz ardı edildiğidir. Tek amacı belge Özgürlüğü’nün önemli olduğu bilincini yaymak için düzenlenen bu güzel gün, elbette biz özgürlük severler olarak eğlenceli ve mutlu en önemlisi de tatlı şekilde kutlanacaktır. Eğlenebildiğimiz sürece gönüllü şekilde katkı verebiliriz unutmayın. bu sebeple tatlı şeyler ile neşemizi yüksek tutmalıyız.
Unutmayalım ki tatlı yiyip tatlı konuşarak Belge Özgürlüğü Günü harika bir şekilde kutlanır. Hem de en alasından kutlanır!
Tabi unutmadan söyleyeyim, ülkemizden gelen anlamsız olduğunu düşündüğüm olumsuz tepkilerden daha önemlisi, yurt dışından gelen güzel tepkiler. DFD ekibi ve FSFE ekibi teşekkürlerini ve takdirlerini sunarak, ülekmizde Belge özgürlüğü Günü için yapılan etkinlikleri dünya çapında ağlarına duyurdular. https://twitter.com/fsfe ve http://twitter.com/documentfreedom adreslerinden bakabilirsiniz.
Ben işimden dolayı bir kutlamaya katılamayacağım, ama bu yıl bu gün ülkemizde 3 farklı yerdeki etkinlikle kutlanacak:Â http://belgeozgurlugu.org.tr/
Ankara:
1) BMO-Belge Özgürlüğü Günü (2013) Buluşması 2) Siemens Ankara ofisinin çalışanları broşürler dağıtarak, sohbet ederek Belge Özgürlüğü Günü’nü kutlayacak.
İzmir:
1) İzmir-Belge Özgürlüğü Günü (2013) Buluşması  2) Gönüllü bir ekip Tübitak’ın liselerarası proje yarışmasına katılarak, birçok farklı şehirden katılan öğrenci ve öğretmenlere açık standartlar, açık belge biçimlerinden bahsederek, broşür dağıtarak Belge Özgürlüğü Günü’nü kutlayacak.
Fırsat bulursak belki biz de evde eşimle kendi pastamızı yapar üzerine Belge Özgürlüğü logosunu koyarız. O da bizim evin kutlaması olur 🙂
Şimdi bunca yazdıktan sonra, “Nedir arkadaşım bu Belge Özgürlüğü onu demedin, önce bir deseydin, de hele…” diyen arkadaşlara hak vererek, onlardan sadece 5 dakikalarını ayırarak;
Geçtiğimiz yıl LibreOffice çeviri işlerine yoğunlaşmıştık. Bu ise LibreOffice’e ülkemizden kod katkısı verecek geliştirici topluluğunun temellerini atmak için uğraşmaya çalışıyoruz. Umuyoruz ki biz de bir gün Brezilya topluluğu gibi güzel işlere imza atarız.
LibreOffice Türkiye
Bu bağlamda bir iletişim kanalı kurmak adına Tükçe özelinde bir e-posta listesi açmış bulunuyoruz.
LibreOffice geliştiricisi olmak isteyen tüm genç ve yaşlılarımızı listeye üyeliğe bekleriz.
Unutmayın ki bu topluluğu oluşturmak da ilerletmek de katılımcılarının çalışkanlığına ve ideallerine bağlı.
Listeye attığım ilk mesajı da buradan paylaşmış olayım:
LibreOffice Türkiye topluluğu olarak LibreOffice geliştirici ailesine ülkemizden de geliştiriciler kazandırma çalışmalarımız doğrultusunda açtığımız listemiz tüm camiamıza hayırlı olsun.
Bu üç genç ve cesur arkadaş Türkiye geliştirici topluluğunu oluşturmak ve LibreOffice’e ilerleyen zamanlarda kod katkısı vermek için kollarını sıvadı. Diliyorum ki bu liste de zengin ve güzel bir iletişim kanalı olarak üretkenliklerine katkıda bulunur.
Bugün 23 Mart 2013 bakalım 1 yıl sonra nereye gelmiş olacağız.
Selamlar, saygılar…
Zeki
Şen şakrak, üretken ve proaktif insanların doldurduğu güzel bir liste olur umarım.
Bir önceki yazımda yine LibreOffice ve PDF üzerindeki marifietlerinden bahsetmiştim. Gelen olumlu tepkiler ile LibreOffice’in PDF’ler ile yapabildiği bir güzel marifetten daha bahsedeyim dedim. LibreOffice sayesinde, ek bir yazılıma gerek kalmaksınızın doldurulabilir PDF belgeleri oluşturabilirsiniz.
Nedir bu Doldurulabilir PDF Formu?
Doldurulabilir PDF, günlük hayatta bir çok yerde karşımıza çıkan “Formlar; Sipariş formu, ders kayıt formu, dilekçe formu ve bilimum başvuru formu…” konusunda işimizi çok kolaylaştıran bir özellik.
Benim en sevmediğim şeylerden biri bu formları elle doldurmak zorunda olmak, İnternetten bir form doldurmanız isteniyor, önce döktürüp sonra doldurun dendiği zaman içim sıkılıyor doğrusu, hem yazım çok çirkin hem de yanlış yazdığımda düzeltmesi yeni baştan doldurması gerçekten zahmet.
Bir de dolduran taraftan değil de, bu formları okuyan ve işeleyen taraftan bakarsak, kargacık burgacık yazılar, bu yazıları okuyup tekrar bilgisayar üzerinde bir hesap tablosuna veya başka bir veri alanına elle yazmak gerçekten işgücü kaybı ve çalışana zülum! Patron veya yönetici olsanız, böyle gereksiz bir iş tekrarı için iş gücünüzü gereksiz yere kullandığınız için maddi bir kaybınız da olurdu.
Tabi ayrıca bir de “Kurumsallık” boyutu var, düşünsenize, müşteriniz lan büyük bir şirkete elle doldurması için bir form gönderiyorsunuz… Bunun önüne geçmek için bazen bu formları metin belgedesi(odt, doc etc) veya hesap tablosu(ods, xls) biçimlerinde gönderilebiliyor. Ama bunda da, biçim ve düzen sorunlarından dolayı form istenilen şekilde görüntülenemiyor, sayfalar kayıyor bazen de müşteri veya formu dolduran kişi formun alanlarını kafasına göre değiştiriyor siliyor vs vs… Bunun için en güzel alternatiflerden biri Doldurulabilir PDF formları oluşturmak.
Doldurulabilir PDF formunda, belirlediğiniz alanlar form belgesini açan kişi tarafından düzenleme yapılmasına ve işaretlenmesine izin veren bir belge yapısı oluşturulmakta. Bu sayede dolduran kişi ona tanımlı alanlar dışında bir değişikik yapamamakta ve form biçimi ve düzeni de korunmakta.
Bu sayede hem formu doldurmak hem de formu okumak ve işlemek çok kolay. Formu işlemek basit bir kopyala yapıştır işlevine dönüşmekte. Ayrıca, formu işleyen kişinin yapabileceği -hepimiz insanız ve yazılarımız genellikle çirkin- okuma ve yazma gibi hataların da önüne geçerek doğru bilginin aktarılmasını sağlamak sunulan çok büyük bir fayda!
Haydi LibreOffice ile Yapalım
LibreOffice ile doldurulabilir PDF formu oluşturmak gerçekten çok kolay. Writer, Calc, Impress ve Draw bileşenlerinin hepsinde doldurulabilir PDF oluşturabilirsiniz.
Nasıl yapıldığını göstermek için ben Writer üzerinde basit bir form hazırladım.
Doldurulabilir PDF formları oluşturmaya başlamak için ilk adım olarak menüden
Dosya -> Görünüm -> Araç Çubukları yolundan “Form Denetimleri” araç çubuğunu seçelim ve oluşturduğumuz beldeki alanları bu araç çubuğu sayesinde belirleyelim.
LibreOffice ile doldurulabilir form oluşturmak için Form Denetimleri Araç Çubuğu’nu aktifleştirelim
Ben düz metin kutuları, onay kutuları ve seçim kutusu kullandım. Solda gördüğünüz Form Denetimleri Araç çubuğunda metin kutusunu seçtikten sonra oluşturmak istediğiniz alana tıklayıp alan boyutu nispetinse sürüklediğinizde alana kolayca sahip olacaksınız. Bu alanların biçimlendirilebilir olduğunu belirteyim. Bu sayede, alanların yazı tipinden tutun rengine davranışına kadar istediğiniz tanımlamaları yapabilirsiniz.
Metin kutusu alanının özelliklerini değiştirebilirsiniz
Burada, özellikle çok satırlı tasarlaan kutular için bir ipucu vermek isterim, adres gibi çok satırlı olmasını tasarladığınız kutucuları aşağıdaki gibi ayarlamanız gerekmekte
Metin kutusunu çok satırlı hale getirmek
Formumuzu tamamladıktan sonra geriye bu formu PDF biçiminde dışa aktarmak kalıyor. Burada yine araç çubuğundaki PDF olarak dışa aktar simgesi yerine bu işlemi;
Dosya -> PDF Olarak Dışa Aktar yolu ile yapmak gerekiyor, burada açılacak PDF Seçenekleri iletişim penceresinde “PDF formu oluştur” seçeneğinin işatretli olduğundan emin olduktan sonra “Dışa Aktar” düğmesine basarak düzenlenebilir PDF formumuzu kaydediyoruz.
LibreOffice ile hazırlanmış doldurulabilir formu PDF olarak dışa akarmak
Formumuzu oluşturduk ve dışa aktardık. Artık bu form PDF okuyucu ile açıp doldurabilir.
Nasıl olduğuna bakmak için PDF okuyucusu ile açalım.
LibreOffice ile oluşturulmuş PDF formu PDF okuyucu ile Düzenlemek – Adobe Reader
Görüldüğü üzere formu rahatça düzenleyebildim, seçim kutularını işaretledim. Dikkat ederseniz, okuyucunun üst kısmında bu PDF’nin doldurulabilir olduğu ile ilgili bir uyarı bandı belirdi. Bu bandı gördüğünüz PDF dosyaları doldurulabilir belgelerdir. Formu doldurduktan sonra kaydedip gönderebilirsiniz.
Yukardaki örneği Adobe Reader ile vermemin sebebi, büyük ihtimalle oluşturacağınız formları göndereceğiniz kişilerde bu okuyucunun yüklü gelmesi. Gördüğünüz gibi sorunsuz şekilde görüntülenebiliyor ve düzenlenebiliyor. LibreOffice ile çalışmanızın önünde bir engel yok.
Gelelim sevdiğimiz Linux sistemimiz üzerindeki okuyuculara. Bu okuyucularda da oluşturduğumuz formları rahatça doldurabilir ve kaydedebiliriz.
Okularda doldurulmuş PDF formu
Okular’da da beliren uyar bandına dikkatinizi çekerim, Formları Göster seçeneği ile, doldurulabilir form alanlarını aktif ederek doldurmaya başlayabilirsiniz.
Evince’de pdf formu doldurmak
Nedenini henüz bilmiyorum ama Linux üzerinde bu belgelerdeki Ş ve İ gibi karakterlerin görüntülenmesinde bir sorun olmuş gibi, sanırım sistem yereli veya benim oluşturduğum dosyanın kodlaması ile ilgili bir sorun olabilir. Bakmak lazım.
Unutmadan, formları doldurduktan sonra, doldurulmuş formu PDF okuyucunuzdan kaydederken “Farklı Kaydet” şeklinde kaydetmenizi öneririm.
Gördüğünüz gibi, LibreOffice ile ek bir yazılıma ihtiyaç duymadan kolaylıkla PDF formlarıhazırlayabiliyoruz.
Denemek isteyenler için: odt dosyası ve pdf dosyası
Sanırım bu yazacağım yazı Hibrit PDF ile ilgili ilk Türkçe tanıtım yazısı olacak, o sebeple cehaletimi ilk elden ortaya koyacak kadar da cesur olmak durumundayım…
En basit tarifle, Hibrit PDF, oluşturduğunuz metin belgesi, hesap tablosu, sunum, çizim, matematik formülü, html belgelerini hem PDF olarak açmanıza hem de bu PDF dosyalarını LibreOffice ile açıp düzenlemenize imkan veren müthiş kullanışlı bir özelliktir özetle hem PDF hem de düzenlenebilir belgedir!
PDF dosya biçimi günlük hayatta en çok tercih edilen dosya biçimlerinden biri, tercih sebeplerinin başında ise, kendini muhafaza etmesi ve farklı okuyucu ve platformlarda dahi biçimlendirmesini koruyarak kendisini olduğu gibi göstermesi.
PDF’nin belge değişiminde bu kadar çok tercih edilmesinin yanında, kendini koruması sebebiyle ikinci bir elde düzenlemeye imkan tanımaması çoğu durumda kısıtlayıcı bir engel olarak karşımıza çıkmakta.
Mevcut bir PDF’nin dolaşımda düzenlenmesi için bildiğim seçenekler; -Â LibreOffice Draw – PDF içe aktarım ve düzenleme – PDF içe aktarma PDF dönüştürücü yazılımlar: (Adobe Acrobat ailesinin yetkin sürümleri; XI gibi, Abby Fine Reader vb)
Her ne kadar bu yöntemler makul ve işgörür gibi görünse de, hiçbiri size PDF dosyasını doğrudan kelime işlemciniz veya hesap tablonuz üzerinde düzenlemeye imkan tanımamakta. Ha derseniz, kardeşim düzenliyoruz işte, ne farkı var. Şöyle diyeyim, en önemlisi bu dönüştürücüler metinleri düzgün okuyamayabilir, Türkçe karakterlerde sorun olabilir, yapısal olarak da özgün belgenin biçemlerini, dipnotlarını, çapraz başvurularını, başlık hiyerarşisini ve içindekiler tablosu, kaynakça ve dizini gibi yapıları göz ardı edip çok basit şekilde belge rötuşundan ilerisini düşünmüyorsunuz demektir. Bu çözümlerde belge düzeni bozulacak, şekilde kaymalar olacak, tablolar okunmayacak vs vs… Belgeyi düzenlemek ile belge düzenini toparlamak size çok vakit kaybettirecektir.
Bu bugün ihtiyacınızı giderse de, yarın daha iyi çalışma araçlarına ve ihtiyaç duyacaksınız. İşte tam burada devreye giriyor LibreOffice ve Hibrit PDF düzenleme özelliği.
Hibrit PDF Nedir?
Hibrit PDF, basitçe PDF dosyasının içerisine ODF dosya biçiminin gömülmesidir, yani bir PDF dosyası oluştururken aynı zamanda içerisinde mevcut Açık Belge Biçimindeki dosyanızı gömmektesiniz. Bu sayede oluşturduğunuz PDF dosyası, PDF okuyucuda normal bir PDF gibi açılmaktayken, paralelinde aynı dosyayı LibreOffice Writer, Calc, Impress ve Draw bileşenlerinde normal şekilde tıpkı PDF’de göründüğü/olduğu düzende ve biçimlendirmede normal bir metin belgesi olarak açıp düzenlemeye imkan vermektedir.
Açık Belge biçimi(OpenDocument Fortmat)’ın gücünü PDF ile birleştirebilmesi, ODF’nin OOXML’e attığı bir güzel fol olarak da görülebilir. Bu özellik kelimeyle; Harika!
Hibrit PDF Nasıl Oluşturulur, Nasıl Kullanılır?
Hibrit PDF oluşturmak LibreOffice ile gerçekten çok kolay ve zahmetsizdir. Hibrit PDF oluşturmak için tek yapmanız gereken, araç çubuğundaki PDF Olarak Dışa Aktar simgesini kullanmak yerine, PDF dışa aktarma işlemini;
Dosya -> PDF Olarak Dışa Aktar
yolunda açılan PDF seçenekleri iletişim penceresinde “Gömülü Açık belge dosyası” seçeneğini aktif ederek “Dışa Aktar” düğmesine basmak. Bu şekilde oluşturacağınız PDF dosyaları Hibrit PDF dosyaları olacaktır. Oluşturduğunuz Hibrit PDF dosyalarını PDF okuyucunuz ile rahatça açabilirsiniz.
PDF dosyasını tekrar düzenlemek için ise, tek yapmanız gereken, bu dosyayı dilediğiniz LibreOffice bileşeniyle açmak. Bunu dosyaya sağ tıklayarak “Birlikte Aç” yolu ile dilediğiniz LibreOffice bileşimini seçebileceğiniz gibi, dosyaları LibreOffice uygulamasından “Dosya->Aç” yolu ile de açabilirsiniz.
Birlikte Deneyelim
Ben örnek olması için basitçe bir belge oluşturdum. Vikipedideki Mars maddesini alıp LibreOffice Writer’a kopyaladım.
——————————>Fazladan ipucu<——————————
Bu örneği vermemin sebebi aslında bir ipucu daha vermek istemem. İnternet sayfalarındaki içeriği alıp LibreOffice’e kopyaladığımızda, resimler kaynak dosyadan bağlantı olarak alınmakta, bu resimleri belge içine dahil etmek ve internet bağlantısı gereksinimini ortadan kaldırmak için;
LibreOffice içerisine internet sayfalarından içerik kopyalarken resim bağlantılarını kaldırmak
Düzenle -> Bağlantılar yolunda bağlantıların listelendiği kutuda “Ctrl+A” ile bütün bağlantıları seçtikten sonra “Bağlantıyı sonlandır” düğmesine tıklamak.
——————————><——————————
Konuya dönersek, oluşturduğum bu belgeyi “Dosya -> PDF Olarak Dışa Aktar” yolunu takip ederek açılan PDF Seçenekleri iletişim penceresinde “Gömülü Açık belge dosyası” seçeneğini aktif ederek “Dışa Aktar” düğmesine basarak dışa aktarayım.
PDF olarak dışa aktarırken Gömülü Açık Belge dosyası seçeneğini aktif ederek, düzenlenebilir Hibrit PDF dosyaları oluşturmak
İşte size oluşturduğum PDF belgesi:
LibreOffice ile oluşturulmuş düzenlenebilir Hibrit PDF dosyası
Aynı belgeyi, sağ tıklayarak LibreOffice Writer veya LibreOffice Writer ile “Dosya->Aç” yolu ile açtığımda buyurunuz düzenlenebilir bir PDF dosyası, hem de tıpatıp aynısı:
PDF belgesinin LibreOffice Writer ile açılmış hali:
LibreOffice Writer ile düzenlenmek için açlan Hibrit PDF dosyası
Bu özellik sayesinde, oluşturduğumuz PDF dosyaları üzerinde başkaları ile daha kolay birlikte çalışabiliriz, önce metin belgesi kaydetmek, sonra dışa aktarma tekrarından kurtularak tek bir belge üzerinden çalışmalarımızı yürütebiliriz.
Hem PDF hem metin belgesi bir arada!
Bireysel kullanımı bir kenara bıraktığımızda, kurumunuzda/şirketinizde neler yapabileceğinizi siz düşünün 🙂
Gerek LibreOffice Draw ile hem metin tabanlı hem de görüntü olarak taranmış PDF’leri içe aktarmak ve düzenlemek, gerekse Hibrit PDF özelliği ile harika şekilde PDF dosyaları üzerinde metin belgesi olarak çalışabilmek, LibreOffice’i bilgisayarınızda mutlaka bulunması gereken bir yazılım haline getirmekte.
Unutmadan tekrar hatırlatayım, bu özelliği sadece metin belgelerinde değil, hesap tabloları, sunumlar ve çizim dosyalarında da kullanabilirsiniz.
LibreOffice’i sisteminize kurmanız şiddetle tavsiye olunur, şayet iş yerinizde LibreOffice kurmanıza izin verilmiyorsa, bu faydalarını anlatın ve şirketinizde hem bu işi yapan ücretli yazılımlara para ödemek yerine LibreOffice’i kurmanın tasarruf sağlayacağını ve LibreOffice’in yeteneklerinden herkesin faydalanacağını söyleyin. Yine mi olmadı, o zaman siz kendi kullanımınız için “Taşınabilir LibreOffice“i USB belleğinize veya sabit diskinizdeki bir klasöre kurun, faydalarından mahrum kalmayarak işinizi kolaylaştırın.
Unutmadan şurada da Hibrit PDF’ler ile ilgili Simon Phipps tarafından hazırlanmış güzel bir video anlatım mevcut:
LibreOffice ile düzenlenebilir Hibrit PDF dosyalar oluşturmak:
Mutlu günler.
Not: Bu özellikler için gerekli olan PDF İçe Aktar eklentisi Windows kurulumu ile birlikte varsayılan olarak gelmektedir. Birçok Linux dağıtımı için hazırlanan LibreOffice paketlerine dahil edilerek gelmektedir, bu eklenti sizde kurulu değilse, paket yöneticinizden veya bu adresten indirip kurabilirsiniz.
