LibreOffice ile ilgili gerek münferit, gerekse ortaklaşa çalışmaları derlemeye çalıştığım serimin ikinci yazısıyla devam edelim. Bu yazıda paylaşacağım gelişmeler nihai olmasa da çok önemli işler.
Sevgili Gökçen Eraslan GSOC dahilinde üzerinde çalıştığı LibreOffice’e PDF imzalama desteğini tamamlamış. Özelliğin ne olduğuyla ilgili yazım şurada. Kendisini tebrik ediyorum. Anladığım kadarıylateknik kısımdaki işlerin tamamına yakını bir kaç ufak şey haricinde tamamlanmış. Gökçen hocanın ilgili günlük girdisi şurada.
Sevgili Anıl Özbek LibreOffice ve diğer özgür ofis yazılımları için Türkçe eş anlamlılar sözlüğü oluşturma çalışmaları başlattı:
Zor bir uğraşa giren Anıl, gördüğüm kadarıyla tek başına epeyce iş kotarmış, kelime sözlüğüne epeyce kelime eklemiş. Anıl’ın başlattığı Bu proje, özgür ofis yazılımlarında diğer birçok dilin sahip olduğu fakat Türkçemizin şimdiye kadar sahip olamadığı bir sözlük kazandıracak. Anıl’ın başlattığı bu güzel projeye kelime veya kod katkısı verilebileceği gibi proje gönüllülerine kitap hediye ederek de katkıda bulunabilirsiniz. Kitap listesindeki kitaplardan paylaşabileceklerinizin olduğunu düşünüyorum. Proje sayfası:  https://github.com/maidis/mythes-tr/wiki
LibreOffice’in çeviri çalışmalarında, yardım içeriğinde biraz hızımız kesilse de %69 seviyesine çıktık.
Sevgili Sabri, gerek forum gerekse diğer işlerde elimiz ayağımız olmaya devam ediyor, çalışkanlığı için kendisini kutluyorum.
Transfer sezonunun bombası olarak, eski OpenOffice.org Türkiye ekibinin çalışkan belgelendiricilerinden Mehmet Pekgenç‘i aramıza kattık :). Kendisinin Calc ve Base bileşenlerindeki bilgisi bu alandaki eksikliğimizi giderecektir. Ama bu bileşenlerde yapılacak çok işimiz olduğundan, iyi bilen herkese ihtiyacımız var. Ayrıca Mehmet Pekgenç’in Özgürlükİçin E-Dergi’sinde OpenOffice.org ile ilgili harika belgeler yazdığını da söyleyeyim. Bu belgeleri de aranabilir ve ulaşılabilir birer başvuru belgesi olarak LibreOffice wikisine aktarmayı düşünüyoruz.
Bu haftaki Çeviri Akşamını ve 30 Ağustos tatilinin gündüz bölümünü feda ederek, çok önemli gördüğüm bir işe giriştim. LibreOffice Calc’ın fonksiyonlarını derledim… Biraz daha açmak gerekirse; LibreOffice çalışma sayfalarında hücrelerde kullandığımız fonksiyonların elimizde tam bir Türkçe listesi yoktu. Bu fonksiyonlar Türkçe’ye çevrilmişti fakat nasıl çevrildiği ve nasıl kulalnılabileceğiyle ilgili bir fikrimiz yoktu. LibreOffice Calc Rehberinin Ek B kitabı, İngilizce fonksiyonları anlatan bir ek. Bu ek üzerinden yola çıkarak Calc formüllerinin Türkçe karşılıklarını:
Arayüz çevirilerinden
Yardım içeriği çevirilerinden
İngilizce özgün fonskiyonlardan
tek tek bakarak karşılaştırdım, farklı çevirileri yeknesak hale getirdim, hatalı olduğunu düşündüğüm çevirileri düzelttim, ayrıca LibreOffice genelinde özgün fonskiyonların bazılarının yerelleşmiş arayüzlerde olmadığını fark ettim, bunları da derleyip hata kaydı girmek için hazırladım. Bu sayede Calc fonksiyonlarını ile ilgili tam bir belgemiz oldu. Bütün formüller ve yardım içeriğindeki anlatımları bir oldu.
Calc’ın neler yapabileceğini çok iyi gösteren bu belgenin, fonksiyonlarını derlemem 1 tam günümü aldı. Bu belgeyi LibreOffice wikisine koydum:  LibreOffice Türkiye  Vikisi Fonskiyonların tanımı maddesi. Ne yazık ki henüz Türkçe tanım kısımlarını ekleyemedim. Ama merak etmeyin, bu fonksiyonların tanımlarının neredeyse tamamı gömülü Yardım Rehberinde çevrilmiş durumda. Tek yapmanız gereken, LibreOffice gömülü yardım içeriğini açıp(Araç çubuğu – Yardım -> LibreOffice Yardım veya F1 tuşuna bastığınızda açılır) arama çubuğuna fonksiyonu yapıştırdığınızda Türkçe tanımı, nasıl çalıştığı ve örnek kullanımı karşınıza çıkacaktır. Kısa zaman içerisinde bu mevcut içeriği belgeye ve vikiye eklemeyi düşünüyorum. Kopyala yapıştır ağırlıklı bu iş sanırım, çeviri kalitesi ve güncellemesiyle birlikte sanırım 1 haftamı alır. Haftaya kadar uğraşıp bitirmeyi planlıyorum. O kadar çeviriyi yapmış olanların buradan ellerine sağlık diyorum 🙂
Bu belgenin Calc kullanıcıları için eşsiz ve kesinlikle olması gereken bir kaynak olacağını düşünüyorum. Bu sayede Calc üzerindeki hakimiyet ve Nasıl yaparım soruları da epeyce cevap bulmuş olacaktır.
Aklıma gelenler şimdilik bu kadar. Yapılacak çok fazla iş var. Benim çeviri ve belgeleme işi dışında unutmayayım diye yazdığım listem şu: http://wiki.libreoffice.org.tr/Kullan%C4%B1c%C4%B1:Kobzeci. Bu liste dışında yapılması gereken çok daha önemli işler var elbette. Sayımız da çok değil haliyle, çoğu zaman kendimizi yalnız hissediyoruz. Hatta şöyle ki:
“Çoğu zaman o kadar yalnız ve cahiliz ki cesur ve çalışkan olmaktan başka şansımız yok!”
LibreOffice ile ilgili en son yazdığım yazıda, geçtiğimiz yıl boyu LibreOffice ile ilgili neler yaptığımızı derlemeye çalışmıştım.
Bu hafta yine yazacak şeyler birikti bu liste üzerine. Ben de bundan böyle fırsat buldukça kısa kısa son gelişmeleri not etmek istiyorum.
Başlayalım…:
Önceki yazıda eski OpenOffice.org.tr forumlarını arşiv yayınına almak istediğimizi söylemiştim. İşte bu işlem için hazırlık yaparken, talihsiz bir şekilde LibreOffice Türkiye Forumları’nın veritabanını kaybedilmesine sebep oldum. Hani olur ya, aksilikler ve talihsizlikler peş peşe gelir ve geri dönülemez nokta için mükemmel bir düğüm oluştururlar. İşte tam da böyle oldu. Veritabanı yedekler, geri getirmek için gerekli dosyalar, forum yazılımı ve dosya izni aksilikleri vs. hepsi birleşince maalesef eski veritabınımızı geri getiremedik. Şahsen son zamanlardaki en büyük başarım buydu…Â http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=2
Sevgili Sabri Ünal, sağolsun, Forum için yeniden bir kurulum yaptı, fakat ne yazık ki, eski içerik ve üyelik bilgilerini geri getiremedik. Bu olaydan dolayı çok özür dilerim. Tek tesellim şu ki, hali hazırda çok az bir içeriğe ve nispeten az bir üye sayısındayken böyle bir kaybı yaşadık. Ders oldu. Artık düzenli yedeklerimiz alınmakta. Sizi mahcubiyetle forumumuza tekrar üye olmaya davet ediyorum: http://forum.libreoffice.org.tr
LibreOffice çevirilerinde, yardım içeriğinde %68 seviyesine çıktık. Yolun üçte ikisi geride kaldı. Geride kalan kelime sayısı 142.000 seviyesine kadar indi. Yolumuz azalsa da daha çok işimiz var. Başlamaktan zor olan şey çoğu zaman bitirmektir.
Haftanın en güzel haberlerinde biri ise, LibreOffice’de YTL zamanlarından kalma varsayılan para biriminin TL ile değiştirilmesi oldu. Açtığım hata kayda kayıtsız kalmayan sevgili Efe Gürkan Yalaman, bu hatayı çözerek LibreOffice’in kod tabanına ilk katkısını da yapmış oldu. Kendisini, kendisi için küçük ama topluluğumuz için büyük bu commit’i yaptığı için kutluyorum. Sevgili Gökçen Eraslan’dan sonra LibreOffice’e Türkiye’den kod katkısı veren gencimize daha nice katkılar diyoruz. https://bugs.freedesktop.org/show_bug.cgi?id=53002
Sevgili Sabri, LibreOffice’in mevcut simgelerinden sıkılan, hatta gına gelenler için LibreOffice için Faenza simgelerinin kurulumunu paylaştı:Â http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=12&t=6Â bir göz atın derim.
Özgür Yazılım A.Ş., bir topluluk sayfası açtı: http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/ Bu adreste bir çok araç, belge vs. yanı sıra LibreOffice ile ilgili sunum ve eğitim müfredatlarından seminer notları bulunmakta. http://topluluk.ozguryazilim.com.tr/sunumlar Adresinde, internet tarayıcınız ile görüntüleyebileceğiniz LibreOffice Eğitim Sunumları’na göz atmanızı şiddetle öneririm. Bir çok temel ihtiyacı güzel şekilde anlatan özenle hazırlanmış belgeleler. Benim de 75. Yıl Cumhuriyet Ticaret Meslek Lisesi LibreOffice semineri için hazırladığım LibreOffice sunumunu şu sayfadan edinebilirsiniz.
Bir Bakanlığımız LibreOffice ile ilgili eğitim seminer vb konularda bilgi istedi. Farkındalık bile insanı motive ediyor doğrusu.
Eğitim ve seminer demişken. Henüz çok taze bit topluluk olduğumuzdan, seminer ekibimiz yok. Gönüllü bir seminer ekibimiz olursa eminim bu gibi taleplere çok daha hızlı döneceğiz. Ben İstanbul’da ve hafta sonu olacak etkinliklere katılabilirim mesela.
Eğer, LibreOffice konusunda seminer vermek için gönüllü olmaya niyetlenirseniz, bilgi[at]libreoffice.org.tr adresine kendinizi tanıtan bir e-posta atarsanız memnun oluruz. Özellikle Ankara’da ve hafta içi müsait olan arkadaşlar gönüllü olursa, Kamu konusunda çok faydalı işlere imza atabiliriz diye düşünüyorum. Seminer konusunda gözünüz korkmasın 🙂 Profesyonel hizmet vermiyoruz, gönüllü işler bunlar. Temel ve orta düzey bilgilerle, LibreOffice’in bütün bileşenleriyle ilgili bilgi sahibi olmak ve özgür yazılımın faydalarını iyi şekilde aktarabilmek kafidir diye düşünüyorum. Mevcut sunum ve seminer notlarıyla başlamak da hiç zor olmayacaktır. Ekip büyüdükçe daha iyi belgeler ve bilgilerle donanacağımızdan eminim. Katılımınızı bekliyoruz.
Evet, bu kadar diyelim. Önümüzdeki hafta yıllık izinde olacağımdan bilgisayar başında olamayacağım. Çarşamba Akşamı VIII. Çeviri Akşamı yapılacak, maalesef bu hafta bay geçeceğim. Umarım tatilden sonra, dinç kafayla daha verimli olurum.
Mutlu günler.
Sonnot: Masaüstünde önemsiz bir dosyayı bile silerken çöp kutusu diye bir olaya gerek duyulmuş. Altın değerindeki veri tabanlarını silerken neden böyle bir araç yok çok şaşırdım. Buradan MySQL, phpmyadmin ve DTC yetkililerine sesleniyorum: Arkadaşım, Sil komutunda veritabanını sıkıştırıp atın çöpe, adam dönüp alabilsin yani, zor mu olur, gerek mi yok anlamadım…
Özgür ofis yazılımı LibreOffice için geçtiğimiz yıldan bu güne yaptığımız ve aklımda kalan çalışmaları ve hali hazırda yürüttüğümüz çalışmaları buraya not etmenin iyi olacağını düşünüyorum.
LibreOffice’in gelişmesi ve ülkemizde kullanımının artması için elbette yapacak çok işimiz var… Hatta bugüne kadar yaptıklarımız yapamamız gerekenlerin çeyreği bile değildi…
LibreOffice Türkçe çeviri ekibini oluşturduk. Kısa sürede LibreOffice arayüz çevirilerini %100 seviyesine çıkardık. O zamanki kısıtlı yardım içeriğini de %100’e çıkardıktan sonra, diğer dillerin sahip olduğu genişletilmiş yardım içeriğinin çeviri çalışmalarına başladık.
LibreOffice çevirileriyle başladığımız süreçte daha önce OpenOffice.org Türkiye topluluğunun yaptığı işler gibi güzel şeyler yapabilmek ve bilgi paylaşımını artırmak için LibreOffice Türkiye Forumu, Vikisi vb bir yapı oluşturmaya karar verdik.
Bu yapı için alan adı ve barınma hizmeti için LKD ile görüşmeye başladık.
LibreOffice’in arayüz ve yardım içeriğinin yanında LibreOffice’in küresel belgelendirme ekibi tarafından hazırlanan LibreOffice rehber kitaplarının çevirisine başladık. Sağolsun sevgili Ayhan Yalçınsoy bu işe öncülük etti.
LibreOffice’in Türkiye resmi sitesini yayına aldık ve içerik oluşturmaya başladık:Â http://tr.libreoffice.org/
LKD’nin çabalarıyla -Nic.tr’nin bütün saçmalıklarına rağmen- faaliyetlerimizi hızlandırmak ve OpenOffice.org.tr Forumlarının ve Vikisi’nin yayınlarının durmasıyla insanların yardım alabilecekleri bir platforumun da kalmamasının itkisiyle, “libreoffice.org.tr” alan adının tahsisi sağlandı.
Alan adı alındıktan sonra Forum, Wiki gibi hizmetlerin ayarlanması yapıldı. Bu konuda destek veren sevgili Doruk Fişek ve Erdem Artan’a teşekkürü borç bilirim.
Forum ve Wiki kurduk. Sevgili Sabri Ünal sağolsun, -emekelri olmasaydı bu forum bu halde olmazdı- forumumuzu yapılandırdı, şekle şemale soktu, eklentileri yükledi… Wiki için ise hala konuya hakim bir teknik yönetici eksikliği yaşamaktaydık…
Sevgili Necdet Hoca’nın çeviri çalışmalarına dahil olmasıyla, daha doğrusu çeviri çalışmalarını adeta sahiplenmesiyle çeviri çalışmalarında hızlı bir ivme yakaladık.
Yardım içeriğini Çevirmeye başladığımızda %38 seviyesindeydik. Çeviri Akşamlarına başladığımızda ise %50 seviyesindeydik. Bugün ise %65 seviyesine çıktık. LibreOffice yardım içeriğinin 440.000 küsür kelime olduğu göz önüne aldığında 120.000’den fazla kelime çevirmişiz. Geçen haftadan bu yana ise %58’den %65′ e çıktık… Bu artıştaki en önemli etken Necdet Hoca’nın bireysel çabası oldu. Kendisi 5.000’den fazla çeviri sunuşu yaptı…
OpenOffice.org’un yayın dışı kalan forum ve wikisi’nin kaybolmaması için, bu yapılara ait dosyaları ve veritabanlarını Rail Aliyev Doruk Fişek aracılığıyla bize ulaştırdı.  Sağolsun Erdem Artan OpenOffice vikisini yayına soktu: http://eskiwiki.libreoffice.org.tr OOo-tr forumları ise en son veritabanı arızası yaşamıştı, E-posta işleri konusunda da Erdem’i darladığım için henüz forumu salt okunur yayına sokabilmek için ricada bulunmaya yüzüm yok.
Bir yandan gömülü yardım içeriğini çevirirken bir yandan da LibreOffice kitaplarının çeviri çalışmalarını yürütmek için sevgili Ayhan Yalçınsoy, Yasin Özdemir ve Emel Aktaş gönüllü oldu:Â http://forum.libreoffice.org.tr/viewtopic.php?f=17&t=29
LibreOffice Türkiye wikisi için, PardusWiki canavarlarından sevgili Adem Özcan(sadri) bizi kırmayarak aramıza katıldı.
Zemberek eklentisiniyle ilgili geliştiricilerinden Ahmet A. Akın ve Serkan Kaba’nın başlarına ekşimeye başladım. Sağ olsunlar Zemberek3’ün üzerinde çalışıldığını ve yıl sonu gibi hazır olacağını belirttiler. http://zembereknlp.blogspot.com/
LibreOffice Türkiye’nin daha etkin bir topluluk olması için sevgili Merve Yalçın İletişim Sorumlusu olamayı ve sevgili Sezai Yeniay ise Tanıtım ve Pazarlama sorumlusu olmayı kabul ettiler.
Son dönemde adını haberlerde bolca duyduğunuz bir Kurum’un LibreOffice’e geçmek için çalışmalara başladığını öğrendik.
LibreOffice’e kod katkısı vermek için yeni gençler kazanmak adına Efe Gürkan Yalaman‘ı EasyHack‘lerele işe başlaması ve ödül olarak Şanzelize Kafe‘ye götürmeyi vaat ederek teşvik etmeye başladım.
 Sevgili Anıl Özbek, LibreOffice için Türkçe Eş anlamlılar sözlüğü ve Zemberek eklentisinin Java tabanlı olduğundan kurulum paketine girememesi vb sebeplerden dolayı sahip olmadığı dil bilgisi denetimi için Lightproof ve diğer sözlükler üzerine deneysel çalışmalar yapmaya başladı: http://anilozbek.blogspot.com/ adresindeki son altı yazısından detaylı bilgi alabilirsiniz. Eğer siz de bu alanlarda destek verebiliyorsanız lütfen geri durmayın.
Şu an işlerinden çok fazla zaman ayıramasa da sevgili Hakan Hamurcu LibreOffice Türkiye Facebook sayfasını ayağa kaldırdı:Â http://www.facebook.com/LibreOfficeTr
Sevgili Ali Işıngör, arkaplanda sürekli destek sağladı.
Bir yıl gibi sürede yaptıklarımızdan aklıma gelenler bunlar. Geri planda bir çok şey de yaptık, bir çok görüşmemiz oldu. Ve adını buraya yazmayı atladığım arkadaşlar kusuruma bakmasınlar. Bu sıcakta iş vs insanın aklı pek kalmıyor 🙂
Elbette yaptığımız şeyler sınırlı, daha yapacağımız ve eksik olan çok şey var. Örneğin hala Calc, Basic ve Makrolar konusunda bir üstad bulamadık. Wiki için hala teknik yönetici arıyoruz. Test ve Kalite çalışmaları için hala bir ekibimiz yok. Geliştirme konusunda da keza durum vasat. Bu alanlarda desteğe şiddetle ihtiyacımız  bulunmakta. Bunun dışında görsel ve diğer tanıtım malzemeleri için tasarım yapabilecek birileri olsa çok iyi olur. Belgelendirme çalışmalarında çok -hatta- inanılmaz eksiğimiz var. Anıl’ın çalışmaları da keza en şiddetli katkıya ihtiyacımızın olduğu alanlar…
Durum bundan ibaret. Ama kapanış olarak şunu söylemek isterim ki, şu an bu ekibin içinde olmaktan son derece mutluyum. Beni en çok mutlu eden şey ise, ekibimizin proaktif davranışı. Bir işe yapılmalısa, bu gerekliliği tespit eden kişinin kendiliğinden harekete geçmesi Türkiye’de özgür yazılıma katkı konusunda son derece ihtiyacımız olan bir davranış biçimi. Yapıl-malı Edil-meli, bulun-malı, çevril-meli lafında işi bırakmayarak, elinden geldiğince ve vakti imkan verdikçe katkı veren insanlarla çalışmak bir zevk. Ahh, eskiden ne kadar boş vaktimiz varmış, şimdi o kadar az ki, hiç bir şeye yetmiyor. Çoğumuz çalıştığımız için genellikle mesaiden ve akşam ailemizden çalarak bu işleri yürütüyoruz. Zamanı daha müsait olan üniversite öğrencilerini aramızda görsek ne güzel olur oysa değil mi 🙂
Velhasıl-ı kelam, LibreOffice çok önemli bir yazılım. Bireysel olarak, kişisel üretimimizde kullandığımız özgür bir üretkenlik takımı olmasının yanı sıra, ülkemiz için de son derece önemli ve bu yazılımı en iyi hale getirmek de biz özgür yazılım katkıcılarına düşmekte. LibreOffice’i çok sevmeyebiliriz, ama şu bir gerçek ki Microsoft Office karşısında, ona köle olmamak için elimizdeki en güçlü araç LibreOffice. Bunu daha iyi hale getirmekten başka seçeneğimiz yok.
Eğer siz de bu zorlu ama zevkli çalışmalara katılmak istiyorsanız, forumumuzdaki Sosyal Alan‘da kendinizi tanıtarak ilk adımı atabilirsiniz
