Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice 4 serisinde bizden de bir şeyler var, daha çok olsun!

LibreOffice özgür ofis yazılımı 4 serisi ile birçok yeni özelliğe kavuştu. Bunun yanı sıra kod temizliği, kod denetimi (Coverity scan) ve 60.000 civarı belge ile yapılan sürekli ve yoğun testlerle daha sağlam bir hale geldi, çökme, donma gibi olayları neredeyse yaşamıyorum diyebilirim.

Bildiğiniz gibi OpenOffice.org’u geride bırakarak The Document Foundation çatısının kurulması ve LibreOffice’in yolculuğuna başlaması geliştirme modelinde önemli değişiklikleri de birlikte getirdi. Artık Sun gibi tam zamanlı geliştirici çalıştıran bir şirket arkasında değil. Kod katkısının çoğu dünya çağındaki bağımsız katkıcılar tarafından yapılmakta.

Başladığımız günden bugüne baktığımızda bir Brezilya olmasa da güzel şeyler yaptığımızı görüyorum. Ülkemizdeki kısıtlı insan kaynağı içinde kod katkısı veren kişi sayısının bir elin parmaklarından az olması üzücü ama yapılanlar mutluluk verici. Güzel olanı bence ne biliyor musunuz, arka planda çalışan kodlarla kalmayıp, bu yazıda evet şu arkadaşımız şunu yaptı ve gördüğünüzde onu anabilirsiniz diyebilmek.

Buyurun bakalım neler yapmış bir elin parmaklarından az sayıdaki cengaver LibreOffice geliştiricimiz. (Görselli açıklamaları LibreOffice Sürüm notlarından aynen alıntılıyorum)

1- Gökçen Eraslan – LibreOffice ile sayısal imzalı PDF belgeleri oluşturabileceğiz

Gökçen Eraslan’ın 2012 yılında Google Summer Of Code’un LibreOffice projesinde başladığı (Bknz:LibreOffice’de PDF İmzalamak: Başarılar Gökçen Hocam)  ve temel çerçevesini oluşturduğu PDF imzalama özelliği LibreOffice 4.4 sürümünde eksiklerini de tamamlayarak karşımıza çıkıyor.

Digitally signed PDF export

PDF’s generated by LibreOffice can now be digital signed directly from LibreOffice during the export. It works on Windows, OS X, and Linux, and on Windows, the built-in certificate functionality is used to store your certificates for signing. (Gökçen EraslanGSoC 2012, Markus Wernig – Wilhelm Tux, fund raising, Tor Lillqvist – Collabora)

Selecting a certificate for signing on Windows.

The Digital Signatures tab of the PDF export dialog.

 

2 – Efe Gürkan Yalaman - Uzman Yapılandırma ve Başlangıç Merkezinde Şablonlar

Efe Gürkan Yalaman’da tıpkı Gökçen Eraslan gibi GSoC öğrencilerinden. LibreOffice projesine 2013 ve 2014 yılında kabul edildi ve iki önemli özelliğin geliştirilmesine katkı verdi:

İlki 2013 yılındaki GSoC’dan ve geçtiğimiz yıl yayımlanan LibreOffice 4.2 ile duyurulan Uzman Yapılandırma. Bu mdül ile adı üzerinde LibreOffice uygulamasını ileri düzeyde yapılandırabiliyorsunuz

 

  • An Expert Configuration functionality has been added to the Options tab (Efe Gürkan YALAMAN). This can be disable by setting EnableExpertConfiguration to false in the user’s configuration.

About config page

 

LibreOffice 4.4 sürümünde bu özelliğe Araçlar – Seçenekler – LibreOffice – Gelişmiş yoluyla erişebilirsiniz.

Diğeri ise 2014 yılında katıldığı GSoC projesi olan Başlangıç Merkezinde şablonları görebileceğimiz, düzenleyebileceğimiz Şablonlar modülü oldu.

Start Center

Templates now appear directly in the Start Center and can be picked from there. (Efe Gürkan Yalaman, GSoC 2014; and Jan HoleÅ¡ovský, Collabora)

Templates in the Start Center.

 

 

Sadece bunlar değil, Efe’nin yaptığı ve bizim için önemli olan geliştirmelerden yerelleştirmeyle ilgili para birimimizin YTL’den sonra tekrar TL (TRY)’ye dönmesi ve bu para birimiyle ilgili biçimlendirmeler ve Türk Lirasının Yeni Sembolünün eklenmesi.

3- Gülşah Köse – Sunumlarımızı Pebble saatimizle yönetebiliyoruz.

Gülşah Köse diğer iki geliştirici arkadaşımızın aksine GSoC’a henüz katılmadı, diliyorum bu yıl başvurur. Necdet Yücel hocamızın teşviki ve yönlendirmesiyle LibreOffice Impress’e Android ve iOS kumandalarından sonra Pebble kumandasını da kazandırarak önemli bir işe imza attı. Kendi Pebble’ım ile kullanıyorum 🙂

PebbleRemote.com adresinden gerekli bilgileri alabileceğiniz bu ‘Havalı – Cool’ uzaktan kumanda katkılarımızı da beklemekte.

Pictures

 

 

Kendim kullanıyorum diye değil, gerçekten havalı bir sunum tecrübesine imkan tanıyor 😉

4- Barış Akkurt – Hakkında iletişim kutusunun iyileştirilmesi

Barış Akkurt LibreOffice 3.5 sürümünde LibreOffice’in Hakkında penceresinin geliştirilmesine kod katkısı veren diğer bir geliştiricimiz.

***

Ülkemizden LibreOffice’e kod katkısı verilmesi gerçekten mutluluk verici, hele bizim gibi son kullanıcıların görüp hissedeceği geliştirmeleri görünce insan iyice ümitleniyor. Ama sayı gördüğünüz gibi çok az, sadece 4…

Açık konuşmak gerekirse, OpenOffice.org mirasçısı bir yazılım olan LibreOffice epeyce silkinip kendi elbisesini giymeye başladı, ama daha alacak çok yol var… Özgür yazılım gönüllüleri ve kod veren kişilerin dahi beğenmediği yanları ortada. Ama ortada olan bir gerçek şu ki, katkı verilmeden bu iyileşmelerin olması mümkün değil.

LibreOffice’in özgür yazılım gönüllülerine ihtiyacı var, ülkemizin ise LibreOffice geliştiricilerine daha çok ihtiyacı var. 

Siz de LibreOffice’e Kod Katkısı Verin

Tabii, bir 'Feza Çağı Televizyonu' geliştirmek değil!
Tabii, bir ‘Feza Çağı Televizyonu’ geliştirmek değil!

Kod okur yazarlığı olan özgür yazılım severler LibreOffice’e vereceği her katkı çok değerli. Aza çoğa bakmamak gerekiyor. Biliyoruz ofis yazılımı sıkıcı olarak görülmekte, ama LibreOffice gerçekten eğlenceli bir proje. İyi insanlar, iyi ortam ve dünya çapında iyi etkinliklerle kendinize ve LibreOffice’e katkı verebilirsiniz.

1- ‘Peki nereden başlamalı?’ diyorsanız aşağıdaki bağlantılara bir göz atmaya ne dersiniz.

Bütün bilgiler burada: LibreOffice Geliştirme wiki sayfası - https://wiki.documentfoundation.org/Development 

Buradan başlayıp konuya ısındığınızda eğlenceli ilk adımlar olan EasyHacks bölümüne gitmenizi öneriliyor. Buradan dişinize göre bir EasyHack bulup çözünce hem LibreOffice üzerindeki kod hakimiyetiniz gelişiyor hem LibreOffice’e kod katkısı veriyorsunuz. Tek başınıza olacağınızı sanmayın, uzman LibreOffice geliştiricileri bu EasyHack’lerde size adım adım yardım da ediyorlar. Böylece ciddi bir tecrübe ve bilgi edinmiş oluyorsunuz. Kazan – Kazandır!

EasyHack‘ler gerçekten ilk adımlar için önemli. Tek varlık sebebi yeni geliştiricilerin gelişimlerine yardımcı olmak, yani sizin için orada bekliyorlar Açıklamalarında göreceğiniz gibi usta bir geliştiricinin çerez çekirdek çitlerken halledebileceği hackler ve siz çözün diye sizi bekliyorlar!

Bizi de unutmayın, ve LibreOffice Türkçe geliştirici listesine üye olun!

1.1- GSoC’a katılın!

Bitmedi, LibreOffice bu yıl da Google Summer of Code’a kabul edildi:
https://wiki.documentfoundation.org/Development/GSoC/2015

Şimdilik GSoC profje fikirleri şurada:
https://wiki.documentfoundation.org/Development/GSoC/Ideas

Aklınızda LibreOffice için bir fikir varsa ‘Ideas’ sayfasına ekleme de yapabilirsiniz. Yeni fikir eklemek için iki hafta gibi bir süre var. Aklıızda çalışmak, yapmak istediğiniz ve GSoC’a yakışır bir proje fikri varsa ekleyin derim

Ha bir de Çılgın Fikirler var ki – en son ESC toplantısında da ordan GSoCa bir şey çıkar mı bilinmez, fikirlerin çoğu çılgın…  https://wiki.documentfoundation.org/Development/Crazy_Ideas

Niyetiniz varsa 27 Mart’a kadar başvurunuzu yapmayı unutmayın!

Başvuru için fikir sahibi olmak adına Efe’nin yazdığı şu iletiye göz atın: http://listarchives.libreoffice.org/tr/gelistirici/msg00005.html 

2- ‘Ya ben daha çok Android falan…’ diyorsanız, LibreOffice’in Android sürümü ve uzaktan kumandasına göz atabilirsiniz.

3- ‘Kod okurum, şiir gibi de yazarım, LibreOffice’i de severim ama uğraşamam işim gücüm çok…’ diyorsanız, bağışlarınızla katkı verebilirsiniz: https://donate.libreoffice.org/tr/

4- ‘Tamam da, ben öğrenciyim/freelance’im az biraz da maddi getirisi var mı?’ derseniz sizi Freedomsponsors.org‘daki LibreOffice sayfasına alalım. Hem özgür yazılıma katkı verebilirsiniz hem de para kazanabilirsiniz. Detalı şurada anlatmışım: Freedomsponsors.org: Destek olun & Harçlık Kazanın

5- ‘Ya biz şirketiz, ihale, hizmet falan’ Bu daha geniş bir konu, kısa tutmak adına TDF’nin ihalelerine bakabilirsiniz;

5.1- Tender To Develop And Incorporate Usability Metrics Collection For LibreOffice (#201502-02)
http://blog.documentfoundation.org/2015/02/24/tender-to-develop-and-incorporate-usability-metrics-collection-for-libreoffice-201502-02/

5.2- Tender To Develop And Incorporate Multi-Language Support For UI And Test Cases Within Moztrap (#201502-01) http://blog.documentfoundation.org/2015/02/10/tender-to-develop-and-incorporate-multi-language-support-for-ui-and-test-cases-within-moztrap-201502-01/

Ayrıca Sertifika programlarına  katılabilirsiniz vs. detayları için benimle irtibat kurabilirsiniz.

PS: Dilimizde biten tüyleri ara ara alıyoruz.

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice LibreOffice Rehber Yaz?lar?

LibreOffice ve klavye kısayolları

Klavye kısayolları az veya çok hepimizin kullandığı kolaylaştırıcı araçlar. Özellikle sürekli aynı uygulamayı kullanıyorsanız klavye kısayolları işleri gerçekten çok kolaylaştırıyor.

Gündelik bir kullanıcı ile işinde ve kullandığı yazılımda uzmanlaşmış kişilerin klavye kısayolları kullanışları elbette farklı olacaktır. Basit ve genel kısayollardan özel işlevler için bilinmedik kısayollara kadar geniş bir dünya. Belgelendirmesi ise ne Microsoft Office’de ne de LibreOffice’de %10 yapılmış değil. Sanıyorum ki biraz araştıran, sürpriz seven meraklıları uğraşsın diye böyle bırakılmış…

İleri düzey kullanıcıların sürekli klavye üzerinde bir mücadelede olduğunu görmekteyiz. Hatta fare düşmanlıklarıyla ilgili muhasebe ve denetim işinde çalışan bir arkadaşımın şu sözleri durumun ne kadar sert olduğunu ortaya koyuyor:

Excel’i fareyle kullanan adama gıcık oluyorum. Bir adamın Excel’de iyi olup olmadığını fare kullanıp kullanmadığından anlarım…

Klavye hakimiyeti elbette klavye kısayollarından geçmekte, ilk bilgisayarlarda fare olmadığını da biliyoruz. Fare ile daha serbest bir gezinti ve sezgisel keşif ile birçok uygulamayı kolayca kullanabiliyoruz.

Tabi akşama kadar hesap tablolarıyla boğuşan bu arkadaşım kadar ileri düzeyde bir kısayol ve klavye kullanımı elbette birçoğumuz için gereksiz bir durum. Zaten konunun özüne gelirsek, kısayollar işleri kısaltmakta fakat bu işlerin özelliğine göre değişken bir durum.

Burada da çok önemli bir konu ile karşılaşıyoruz ‘Kısayolların özelleştirilmesi’, ortak ve genel kullanılan kısayollar dışında kullanıcıların yaptığı işe ve o iş altında uğraştıkları görevlerine göre bile ihtiyaç duydukları kolaylaştırıcı kısayollar değişebilir. Bunun için de  bu kısayolları kendi tercihlerine göre özelleştirme ihtiyacı doğmakta. Kısayol özelleştirmesinin bir durak ilerisi ise, makro kaydederek – reçete, tarif, ilaç ne derseniz uyar- özel durumlar için kolaylaştırıcılar hazırlamaktır. Konunun tatava kısmını burada sonlandırmakta fayda var.

LibreOffice’de Klavye Kısayolları

LibreOffice’de gelişmiş birçok yazılım gibi çok sayıda klavye kısayolu ile kullanıcıların karşısına çıkmakta. Buna ek olarak çok güzel bir Kısayol Özelleştirme penceresi ile işleri epeyce kolaylaştırmakta.

Bütün kısayolları buraya yazacak değilim. Bileşenlere ait kısayol listelerimiz hem gömülü yardımda (F1 veya menüden Yardım – LibreOffice Yardım) hem de çevrimiçi yardım içeriğimizde (help.libreoffice.org) mevcut. Ben sadece bileşenlere göre bağlantıları vermekle yetineceğim.

Genel bileşenler dışında; Çizelge, Formül-Math, Basic – IDE vb alt bileşenlerin de kısayolları mevcut detayı merakınıza kalmış.

LibreOffice’de Kısayolları Özelleştirme

Dediğim gibi herkesin ve her işin gerektirdiği kolaylaştırıcı farklı olabilir. Bu nedenle klavye kısayollarını da özelleştirmeniz gerekebilir, yeni kısayollar atamak, mevcut kısayolların tuş bileşimlerini beğenmiyorsanız değiştirmek vs.

LibreOfficeKlavye Kısayolları Özelleştirme penceresi - Araçlar - Özelleştirme yoluyla ulaşabilirsiniz
LibreOfficeKlavye Kısayolları Özelleştirme penceresi

Menüden Araçlar – Özelleştir yolu altında Klavye sekmesinden özelleştirme penceresine erişebilirsiniz. Gayet basit bir yapısı var, üstteki kutuda bütün kısayollar, alttaki kutuda ise kategori ve bu kategori altındaki işlevlere göre sınıflandırılmış potansiyel kısayollar. Sağ üst köşede ise kısayol grubu olarak LibreOffice geneli veya bileşeni seçebilirsiniz.

Kısayol aramak için üst kutudan atamak istediğiniz tuş kombinasyonunu seçiyorsunuz ardından da alt kutudan atayacağınız işlevi seçip ‘Değiştir’ düğmesine basıyorsunuz. Mevcut kısayolu silebilir, değiştirebilirsiniz. Yapılandırmayı dışa ve içe aktarabilisiniz, bunun için Kaydet ve Yükle düğmesini kullanabilirsiniz. Ayarları sıfırlamak için ise ‘Başa al’ düğmesini kullanabilirsiniz.

* Microsoft Office 2013’de klavye kısayolları özelleştirmenin nasıl olduğunu bulamadım. İlgili yardım sayfası uçmuş görünüyor, bilen varsa yorumlara yazabilir mi?.

***

En çok kullandığım klavye kısayollarım

Verdiğim bağlantıları gezindiyseniz yüzlerce kısayol arasında kafanız karışmış olabilir. Dediğim gibi herkes kullanacak diye bir şey yok. Bunun yerine ortalama kullanıcıların en çok kullandığı klavye kısayollarını öğrenmek daha faydalı olabilir. Google’da LibreOffice veya Excel veya xxx uygulaması için en çok kullanılan + en iyi + en çok işe yarayan klavye kısayolları yazarsanız kısa yoldan faydalı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Benim en çok kullandığım ve işe yarar gördüğüm kısayollar ise aşağıda

Shift + Yön tuşları (+ Home ve End): Klavyeyi bırakıp fareye uzanmadan seçim yapmak için çok ama çok işe yarıyor.
Ctrl + A: Tümünü seç
Ctrl + Z: Geri Al
Ctrl + Y: Yinele
Ctrl + X: Kes
Ctrl + C: Kopyala
Ctrl + V: Yapıştır
Ctrl + Shift + V: Özel yapıştır
Ctrl + M: Varsayılan biçimlendirmeyi temizle
Ctrl + K: Kalın
Ctrl + P: Yazdırma penceresini açar

Bu genel klavye kısayollarının yanı sıra bir de kısayolların en kullanıldığı hesap tablosu uygulaması Calc’da yukarıdaki bağlantılarda olmayan güzel kısayollardan birkaçını ekleyeyim de not olsun:

Ctrl + D: Üst hücredeki içeriği kopyalar
Alt + Sol yön tuşu: Seçili hücrenin genişliğini artırır
Alt + Sağ yön tuşu: Seçili hücrenin genişliğini artırır
Alt + Aşağı yön tuşu: Mevcut sütundaki bütün içerikleri sıralayan bir kutu açar, Alt tuşuna basmayı bırakınca yön tuşları ile seçim yapmaya imkan tanır.

Şimdilik bu kadar, ileride eklemeler yaparım umarım.

Son olarak

Klavye kısayollarını kullanmaya alışın; zaman kazandırır, pratiklik sağlar ve fare kullanımından kaynaklanan hastalıklardan biraz olsun sizi korur.

Siz de yazın!

  • LibreOffice’de çok kullandığınız ve başkalarının da çok işine yarayacağınız kısayollarınızı,
  • Microsoft Excel’de kullandığınız ama LibreOffice’de olmayan/karşılığını bulamadığınız kısayollarınızı

buraya yorum olarak veya forum.libreoffice.org.tr‘de ilgili bölüme başlık açarak yazmaktan çekinmeyin.

Kategoriler
LibreOffice LibreOffice Rehber Yaz?lar?

Hesap Tablosunda mevcut satırlar/sütunlar arasına yeni satırlar/sütunlar eklemek

LibreOffice Calc veya Microsoft Office Excel’de bir hesap tablosunda mevcut satırların içerisine tek satırı sağ tıklayarak ekle diye kolayca ekleyebiliyoruz, belirli bir satırın altına birden çok satırı ise boş satır sayısını artırarak satırı seçip Ctrl+ + ile ekleyebiliyoruz, ör 5 boş satırı seçip Ctrl + + ile bu aralığa 5 yeni boş satır ekleyebiliyoruz…

Peki uzun bir listede her satırın altına bir boş satır nasıl ekleyebiliriz? Üç beş satırlı hesap tablolarında elle hızlıca tek tek yeni satır eklenebilir, ya hesap tablosunda yüzlerce – binlerce satır varsa ve aralarına yeni satırlar veya sütunlar eklemek gerekiyorsa? Elle tek tek yapılamayacak bir iş… Bu yazıda kısaca bunu anlatamaya çalışacağım.

Aşağıda basit bir örnek tablo hazırladım. Bu tabloda ilk önce mevcut satırlar arasına birer boş satır ekleyeceğim, sonrasında aynı mantıkla mevcut sütunlar arasına birer boş sütun ekleyeceğim.

1- Mevcut satırlar arasına yeni satırlar eklemek

Aşağıda gördüğünüz tabloda olduğu gibi boş bir sütunu numaralandıralım. 1 – 2 -3 yazdıktan sonra bu hücreleri seçip fare ile seçimi (seçimin köşesindeki siyah tutamaktan tutup) aşağı sürükleyerek  satır sonuna kadar otomatik numara verelim. Numara kaç ile bittiyse, bu örnekte 5, satırların bitiminden itibaren de 1’den başalayarak yukarıdaki sayı kadar sürüklemeyle numaralandıralım, başlık satırının yerinde kalması için o satıra 0 yazabilirsiniz.

Mevcut satırlar arasına yeni satırlar eklemek - 1
Mevcut satırlar arasına yeni satırlar eklemek – 1

Tabloyu bu yöntemle numaralandırdıktan sonra igili sütunu, bu örnekte F, seçip aşağıdaki ekran görüntüsündeki Artan sıralama düğmesi veya seçip menüden Veri -> Sırala -> Seçimi genişlet -> Tamam yolu ile de bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Kolay olan tabi ki araç çubuğundaki düğme. Sıralamadan sonra her satır arasında boş bir satırınız olacak.

Mevcut satırlar arasına yeni satırlar eklemek-2
Mevcut satırlar arasına yeni satırlar eklemek-2

Bu yöntemle binlerce satırın arasına kolayca yeni satırlar ekleyebilirsiniz. Yaratıcılığınıza göre numaralandırmayı değiştirebilirsiniz, isterseniz tek çift sayı serisi ile bu sıralamayı yapabilirsiniz. Birden çok satır ekleyecekseniz, boş satır numaralandırmayı ekleyeceğiniz satır kadar tekrarlayabilirsiniz.

işleminiz bittikten sonra numaralandırma yaptığınız sütunu silin. İşte bu kadar.

2- Mevcut sütunlar arasına yeni sütunlar eklemek

Yukarıda satırlar için yaptığımız işlemle aynı mantıkla fakat bu sefer sütunları sıralayarak bu işlemi gerçekleştirebiliriz.

Birinci satırdan veya satırların bitiminden soldan sağa doğru numaralandırmamızı yapalım:

Mevcut sütunlar arasına yeni sütunlar eklemek - 1
Mevcut sütunlar arasına yeni sütunlar eklemek – 1

Aynı şekilde mevcut satır sayısı kadar boş sütun numaralandırdık. Burada önemli olan Calc’da varsayılan olarak sütunlarda yukarıdan aşağı olan sıralamayı, satırlarda soldan sağa haline çevirmek. Bunun için menüden Veri -> Sırala -> Seçimi genişlet yoluyla sıralama penceresini açıp Seçenekler sekmesinde sıralama yönünü değiştirmek olacaktır. Aşağıdaki ekran görüntüsünde görebilirsiniz.

Sıralama kuralını satırlardan sütunlara çevirmek
Sıralama kuralını satırlardan sütunlara çevirmek

Yön seçeneğini Soldan sağa (sütunları sırala) olarak seçtikten sonra Tamam‘a basıyoruz ve yeni sütunlarımızı yerlerinde görüyoruz.

Mevcut sütunlar arasına yeni sütunlar eklemek - 2
Mevcut sütunlar arasına yeni sütunlar eklemek – 2

İşleminizi tamamladıktan sonra numaralandırma yaptığınız satırı da sildiniz mi tamamdır.

***

Hesap Tabloları çok işlevsel birçok özellik sunmakta, fakat her ihtiyaca göre hazır bir işlev olamayabiliyor. Bu durumda burada anlatıldığı gibi mevcut işlevleri kullanarak dolaylı yoldan istediğimizi elde edebiliyoruz.

Mutlu günler

Kategoriler
LibreOffice LibreOffice Rehber Yaz?lar?

LibreOffice’de yatay veya dikey sütunlu belgeler oluşturmak

İşte ve internette sıklıkla sütunlu belgelere rastlıyorum, genellikle yatay belgelerde sütun tercih ediliyor. sanıyorum ki baskı yapılacak belgelerde bu tür biçim daha çok tercih edilmekte.

LibreOffice’de nasıl bu biçimde belgeler yapılabileceğine dair kısa bir ipucu yazmakta fayda var dedim ve kısaca yazmaya çalışacağım.

LibreOffice Writer uygulamasında sayfa yerleşimi varsayılan olarak dikey gelmekte. Öncelikle sayfa yerleşimini menüden Biçim – Sayfa yolu ile aşağıdaki iletişim penceresinden de görebileceğiniz üzere ‘Yatay’a çeviriyoruz.

Biçim - Sayfa yoluyla sayfa yöneldirmesini seçebilirsiniz
Biçim – Sayfa yoluyla sayfa yönlendirmesini seçebilirsiniz

Sayfa yönlendirmesini seçtikten sonra sayfamızı sütunlara bölelim. Yine aynı penceredeki Sütun sekmesine tıklayarak belgemizi dilediğimiz gibi sütunlara bölebiliriz.

Sütun yapılandırma penceresi oldukça bol seenekler sunmakta
Sütun yapılandırma penceresi oldukça bol seçenekler sunmakta

Bu iletişim penceresini biraz detaylı anlatmak istiyorum:

  • Sütun: Burada belgemizde kaç tane sütun olacağını seçiyoruz.
  • Genişlik ve aralık: Sütün genişlikleri ve aralıkları… Varsayılan olarak otomatik genişlik geliyor.
    • Eğer sütunların genişlikleri farklı olsun isterseniz, otomatik üzerindeki tiki kaldırıp Sütun 1 – 2 -3 satırından genişliğini ayarlamak istediğiniz sütunu seçip ayarlarını yapabiliyorsunuz
    • Boşluk: Sütunlar arasındaki dikey ve varsa yatay boşlukları ayarlayabiliyorsunuz
    • Ayırıcı çizgisi: Ayırıcı çizgisi olmasını istiyorsanız bununla ilgili çizgi biçemi, yükseklik, renk ve konum ayarlarını yapabiliyorsunuz.

Gayet kolay bir arayüzle kolayca yatay veya dikey sütunlu belgeler oluşturabilirsiniz. Ben de deneme için bir belge oluşturdum. Hem de LibreOffice’in yeni görünüşünü – Sifr simge seti, araç çubuğu, galeri ve KDE Plasma üzerindeki o eski kötü halinden kurtulmuş olmasını göstermek için aşağıya bir ekran görüntüsü koyuyorum. Belgeyi de merak eden, hazır bölünmüşü var diyecek kadar üşenen varsa onlar için şuraya -> (Sütunlu belge) koyuyorum.

Oluşturduğum sütunlu belge ve LibreOffice'in yeni görünüşü
Oluşturduğum sütunlu belge ve LibreOffice’in yeni görünüşü

Yeni simge setini seçmek için menüden – Araçlar – Seçenekler – Görünüm yolunda Sifr simge setini seçmelisiniz. GNU/Linux kullanıyorsanız Sifr simge seti ayrı bir paket olarak sunulmuş olabilir, paket  yöneticisinden yükleyebilirsiniz.

Bonus: Bir sayfa yatay bir sayfa dikey nasıl yaparım diye merak edenler, wikimize buyurun: Eski OOo- tr wikisinden Aynı dokümanda yatay ve dikey sayfalar birlikte nasıl yapılır.

Yeni wikimiz: http://wiki.libreoffice.org.tr/Ana_Sayfa 

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice’den haberler…

Aslında uzun uzadıya yazacak çok şey var ama zaman olmadığından kısa kısa derlemek en iyisi…

  • TDF LibreOffice’in Android sürümü için ihaleye çıkıyor: Bilindiği üzere epeyce bir zamandır LibreOffice’in Android sürümü için çalışmalar yürütülmekteydi. Bu çalışmalar sıfırdan bir uygulama yazmanın zorluğu ve LibreOffice camiasının bu konuda yeteri kadar donanımlı ve platforma hakim katkıcıları olmadığı için ağır aksak ilerlemekteydi, temel belge görüntüleyicisi üzerinde Smoose vb gibi şirketlerin sponsorluğunda biraz ilerleme kaydedilmişse de temek çerçeve oluşturma meselesi istenilen hızla ilerlemedi. Bu yüzden The Document Foundation LibreOffice’in Android sürümün temel çerçevesini oluşturmak ve üzerine temel özellikleri inşa etmek için ihaleye çıkma kararı aldı. Bu ihale ile Şubat 2015’de temel düzenleme özellikleri çalışır halde bir Android uygulamasına kavuşmak hedefleniyor. İhale duyurusunu şuradan okuyabilirsiniz. Türkiye’den de bu ihaleye katılmak isteyen şirketler olursa çekinmeden başvursunlar derim.
  • TÜBİTAK’ın yazılım uyum sorunları yaşanmayacak olan bilgisayarlarda LibreOffice ve Pardus kullanılması ile ilgili bir genelge yayımladığını duyduk. Detaylarını öğrenmek için bu genelge ve hedeflenen bilgisayar sayısı gibi rakamlara ulaşmak için ilk fırsatta bir girişimde bulunacağım. Bu bilgiler ile güzel bir göç haberi hazırlayabilir ve küresel olarak da duyurabiliriz.. Şayet bu yazıyı okuyan yetkili varsa, bilgileri temin ederse çok daha iyi olur. Bu tür göçler bizim için önemli, hele TÜBİTAK gibi bu konuda yıllardır bir şekilde öncülük etmeye çalışan bir kurum için gecikmiş bir karar. Şahsi görüşüm ise daha önce de dediğim gibi, yazılımı sadece kullanmak değil, üretimine de katkıda bulunmak gerekir, bu sebeple TÜBİTAK’ın olması gereken yer kurumsal kullanıcıdan öte TDF Tavsiye Kuruluna üye olmak ve/veya LibreOffice geliştiricisi istihdam etmek… Türkiye’deki kullanım ve Türkçe için yapacak çok şey var…
  • Üyesi bulunduğum TDF’nin Üyelik Komitesi seçimleri yapılıyor. Bu seçimde aday oldum. Seçim duyurusu şurada ve adaylık için öz tanıtımım da şurada. Seçileceğimi sanmıyorum ama vakıfta görev almak ve seçimlerin daha zengin olması için aday oldum.
  • LibreOffice konferansı bu yıl Bern’de gerçekleştirildi. Ülkemizden geçen yılki konferansa katılmış olan Efe Gürkan Yalaman bu yıl da GSoC öğrencisi olarak Bern konferansına katıldı. Detaylarını günlüğünde yazar diye tahmin ediyorum. Konferansla ilgili haberleri gezegenden ve sunum ve diğer içeriği ise konferans sitesinden okuyabilirsiniz.
  • Önümüzdeki yıllardaki LibreOffice konferansını Türkiye’de gerçekleştirmek için sevgili Volkan Evrin niyetli… LKD öncülüğünde bu organizasyona ev sahipliği yapabiliriz diye düşünüyorum ama organizasyon işi benim pek becerebileceğim bir şey değil. Başvuru vs süreçlerde elimden geleni yaparım. Ama organizasyonun maddi/manevi ve lojistik kısımları ile ilgili durumlar nasıl olur bilemiyorum. Dediğim gibi anladığım şeyler değil.

Haberler böyle… LibreOffice’in özgür yazılım dünyası için ne kadar önemli olduğunu söylemekten sıkıldım, tamam ofis yazılımına katkı vermek kolay değil ve sıkıcı bir alan diye düşünülebilir ama sahip çıkmadan da olmuyor. Bu nedenle özellikle eli kod tutan ve zamanı olan özgür yazılım severleri LibreOffice’e katkı vermeye çağırıyorum.

Mutlu günler.

Kategoriler
Genel LibreOffice

Nerelerdeyim, neler yapıyorum…

Son yazımı yazalı epey bir zaman geçti. Yazmadıkça yazmıyor insan… Devamlılık gerektiren her eylem gibi yazmak da zor kazanılan ve çabuk kaybedilen bir alışkanlık.  Tabi bir de başka bir faktör var o da zaman… Yorgunlukla mücadele edebiliyor insan ama zaman ile mücadele edip daha fazlasını kazanmak çok ama çok zor.

İşyerinde  son altı aydır çok yoğun bir dönem geçirmekteyim . Gündüz yoğunluğu nöbetini akşamın yorgunluğuna ve boşvermişliğine devretmekte, ben ise kendimi hoyratça bu dar boşluğa bırakmaktayım.

Hobiler, sosyal yaşam, planlar ve hayalcilik gibi boş zamanını harcadığım faaliyetlerim de çok iyi gitmiyor haliyle. Bu güçlükle en çok yer ayırdığı konu olan özgür yazılım ve son iki yıldır LibreOffice ile ilgili şeylere de bakamıyorum gibi gibi görünse de asgari oranda bakabiliyorum diyebilirim. Yeni bir şey katmasam da olanı muhafaza etmeye gayret ediyorum. Sadece ben değil, gördüğüm kadarıyla birçok arkadaş da benzer bir atalet içerisinde.

İşte bu çerçevede ne yaptık ne ettik dersek şöyle bir liste ile durumu özetlemeye çalışayım:

  • LibreOffice’in yeni sürümü olan 4.3 duyuruldu. Sürüm notlarına şuradan bakabilirsiniz.
  • Mazoşist ıstırabımızın keyifli aralarından biri olan çevirilerini yetiştirebildik. Arayüz %99.9 seviyesine ulaştı. Bu çevirilerde sevgili Ayhan Yalçınsoy ve her zamanki gibi yaşı ve verdiği emeği en büyük olan -bu kısımda utanmaz gerekiyor- sevgili Necdet Hocamız büyük çaba gösterdiler. Ben de elimden geleni yapmaya çalıştım ama çeviri zamanımın büyük kısmını yeni Microsoft Office Excel işlevleri ve Calc işlevlerinin çevirilerini yeknesaklaştırmaya harcadım. Bununla ilgili ayrıca bir tablo da yapmıştım. Onu da güncellemem gerekiyor.
  • Bu 4.3 sürümün notlarında da adım geçiyor çok şükür. KK(QA) çalışmaları çerçevesinde 5 adet hatayı çözüldü işaretledim bu sayede adım sürüm notlarına geçti. Yeni kayıtlar girdim. Şimdiye kadar toplamda 44 hata kaydı girmişim. Bu sürüm öncesi Türkçe yerlerini ilgilendiren bir tanesi var ki önemliydi, çözüldü(Teşekkürler Eike).
  • Küresel pazarlama listesinde LibreOffice 4.4 için bir öneri sundum: İşletmeler için daha iyi bir LibreOffice sürümü olsun dedim, işletmeler için çözülmesi iyi olacak hata kayıtlarına yoğunlaşmayı önerdim. Bu konuda uzun bir tartışma olmasına rağmen net bir çizgi çizilmiş değil fakat konferans gündemine alınması da benim için mutluluk verici.
  • TDF üyeliğimi yeniledim. Ülkemizden tek üye benim.
  • Zemberek çok eskidi, Linux sürümleri üzerinde performans sorununa ek olarak tam olarak nedenini bulamasam da güncel Ubuntu 14.04 üzerinde çalıştıramadım. Bazı paketlerde sorun var sanırım… Bu konuda biraz daha araştırma yapmak gerekiyor. Şayet diğer Linux dağıtımlarında da benzer sorun yaşanırsa TÜBİTAK’ın çalışmayan bir Zemberek ile nasıl bir ofis deneyimi sunacağını merak etmiyor değilim. Zemberek’i kaybedersek önce TÜBİTAK düşünsün!
  • Yine Zemebrek demişken, gözümüz yollarda Zemberek 3’ü bekliyoruz fakat gelişmesi ne yazık ki pek kolay olmuyor, sevgili Ahmet A. Akın’dan başka bu işe elini bulaştıran yok. Yine burada iş Zemberek’in hamisi TÜBİTAK’a düşüyor…
  • TÜBİTAK demişken Micheal Meeks LibreOffice 4.3’ün kaputunun altında neler olduğunu yazdığı yazısında, LibreOffice’e kod katkısı veren kuruluş ilişikli kişiler grafiği yayımladı. İdeal tabloda TÜBİTAK imzalı geliştirici veya “o yeni modelde” TÜBİTAK’ın hizmet aldığı Türk yazılım şirketleri olmalıydı…Hala yok, beklemiyoruz da…
Kuruluşa göre kod gönderim grafiği
Kuruluşa göre kod gönderim grafiği
  • Yukarıdaki grafikle ilgili şunu da söyleyeyim, Suudi Arabistan Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri(KACST) dahi The Document Foundation Danışma Kurulu’na üye oldu da TÜBİTAK hala olmadı… Kod dahi gönderiyorlar… Arapça ve sağdan sola yazılan diller ile ilgili çok güzel gelişmeler bu sayede oldu
  • Foruma birkaç kişi hariç ilgi düşük, wiki Allah’a emanet…
  • Topluluk olma adına çok aşama kaydedemedik. Hiç yoktan iyi ama bağlarımızı güçlendirmek adına bir hafta sonu İstanbul’da bir toplantı yapalım diyorum. Detayı planı ile ilgili fikir alış verişi için e-posta listemize ilk fırsatta bir ileti göndereceğim.
  • Kod katkısı olarak sevgili Efe Gürkan Yalaman bu yıl da GSoC’a katıldı, Şablon Yöneticisini iyileştirecek ama sesi soluğu çıkmıyor pek…
  • Türkiye’de özgür yazılıma olan ilgi ve katkı çok iyi seyretmiyor, haliyle LibreOffice’e de pek ilgi yok… Onca yazı yazdık, kod katkısı verin, Andorid sürümüne geliştirici olun diye ama önemsiz işlere bulaşmayan kod okur yazarlarımızın dikkatini çekemedik maalesef.

Velhasıl-ı kelam, ölmesek de sürünmeye devam ediyoruz, bireysel yük ile 5-10 kişi çeşitli alanlarda dağınık zamanlarda katkı vermeye devam ediyoruz. Her alanda katkıcıya ihtiyacımız var. Bekleriz.

Mutlu günler.

PS: Bu yazıya tablette başladım, telefonda devam ettim ama fiziki klavyesiz olmuyor…

Kategoriler
Genel LibreOffice

Freedomsponsors.org: Destek olun & Harçlık Kazanın

Özgür yazılımın gönüllü katkıcıların emekleriyle oluşturulduğunu elbette hepimiz biliyoruz. Yazılım gelişip büyüdükçe de sunucu, dernek, özel emek gerektiren işler vb çeşitli maliyetler de ortaya çıkıyor. Bu maliyetler de gönüllülerin bağışlarıyla veya özgür yazılım üzerine iş yapan şirketler veya bazı vakıf ve kamu kurumlarının desteğiyle karşılanmakta…

Linux çekirdeği veya LibreOffice gibi büyük özgür yazılım projelerinde bu maliyetler elbette çok daha büyük oluyor ve bunlar büyük sonsorların desteğiyle karşılanmakta. Örnek verirsek, Linux Vakıfı’nın devasa sponsorları şurada: http://www.linuxfoundation.org/about/members LibreOffice’in ise “büyük” sponsorları benzer bir şekilde “Danışma Kurulu -Advisory Board” altında görülebilir:
https://www.libreoffice.org/about-us/advisory-board/

LibreOffice Danışma Kurulu‘nda yer almak, bu şirketlere iş yaptıkları ekosistemin ihtiyaçlarına göre LibreOffice’in seyri ve gelişmesinde söz sahibi olma hakkı tanıyor. Elbette yıllık belli bir ücretle şirketler ve kurumlar bu kurula katılabiliyor. Kurulun ücretleri tam zamanlı geliştirici sağlama ve çalışan sayısına göre değişiyor. Detayları burada görebilirsiniz: https://wiki.documentfoundation.org/TDF/Advisory_Board

Kurulda dikkat çekmek istediğim King Abdulaziz City for Science and Technology (KACST). Bu kurumu Suudi Arabistan’ın TÜBİTAK’ı olarak kabaca tanımlayabiliriz. LibreOffice’in gelişmesine ve Arabistan’da kullanılımı üzerine epeyce iş yapıyorlar. LibreOffice’in Arapça sürümüne ve soldan-sağa yazılan dillere yönelik yazım desteği ve iyileştirmeleri bu kurum sayesinde oldu diyebiliriz. Bnkz:
http://blog.documentfoundation.org/2013/06/25/the-document-foundation-welcomes-a-new-member-of-the-advisory-board-king-abdulaziz-city-for-science-and-technology-kacst-of-saudi-arabia/

Ben TÜBİTAK’ın da LibreOffice Danışma Kurulu içierisinde yer alması gerektiğini düşünmekteyim. Kurumsal pazarı hedefleyen bir Linux dağıtımın iş modelinde temel teşkil eden bir bileşen olan LibreOffice’in gelişimi iş modelinin de sağlıklı ilerlemesi ve sorunları birincil elden çözülmesi gibi çok önemli faydalar sağlayan çok büyük bir avantaj. Ben TÜBİTAK yönetiminde olsam kesinlikle bu kurula TÜBİTAK’ı dahil ederdim… Yıllık ücretler çok görünmesin, gerçekten edilen tasarrufun yanında bu tutarlar para değil.

Kısa bir giriş yapmak istemiştim ama yine kaptırdık. Yukarıda yazdıklarım başka bir yazının ana konusu olsun ve konuya geri döneyim…

****

Yukarıda kabaca özgür yazılımın mali tarafını anlatmaya çalıştım. Gelin görün ki bir tepeden yönetim ve istihdam modeliyle de yapılamayan bazı şeyler var. Bunlar aslında özgür yazılımın ilerlemesinde yenilikçiliği temsil eden şeyler. Çoğunlukla iyileştirmeler ve yeni özellikler kullanıcılar tarafından talep edilmekte ve geliştiricilerin başının etini yiye yiye onların ilk uygun zamanlarında yapılmayı beklemekte…

Özellikle gönüllü geliştiricilerin sürekli boş zamanı olmadığı ve kendi istekleri dışında(veya bağlı olduğu organizasyonun iş listesi dışında) özgür yazılımda sürekli bir sorumluluğu olmadığının bir kez daha altını çizmek istiyorum. Tabi birçoğunun da ya öğrenci ya da serbest çalışan(freelancer) kişiler olduğunu da hatırlatayım…

Onlarca özelli isteği ve az bir iş gücü denklemindeki çözümsüzlük için işte tam burada Freedomsponsors.org devreye giriyor.

Freedomsponsors.org
Freedomsponsors.org

Freedomsponsors.org, özgür yazılımdaki genel bağış mantığından farklı olarak, iş ve çözüme yönelik bağış mantığını benimseyen, belirli bir iş, bir hata için gönlünden ne koparsa destek olarak geliştiricileri motive etmeyi amaçlayan ve sonuç olarak da özgür yazılımın gelişmesine katkı sağlamaya çalışan bir aracı site.

Çalışma mantığı çok basit, herhangi bir özgür yazılım projesindeki bir gelişme için – genellikle o yazılımın hata takip sistemine girilmiş bir hata kaydını temel alarak- bireylerin “şu işi halledin ben şu kadar lira benden, helali hoş olsun” diyerek vaad ettikleri bağışların söz konusu işin/hatanın çözülmesi üzerine hatayı çözen kişiye ödenmesi şeklinde…

Güzelliği ise, hem istek sahibinin gönlünden kopan küçük bir miktarla kişisel olarak beklentinin gerçekleşmesi, hem de hatayı çözen kişinin – büyük ihtimalle geçimini sağlamak için zorlanan bir kişi veya ailesinin yükünü hafifletmeye çalışan bir öğrenci oluyor bu- bu emeğinin karşılığında para kazanması.

Buradaki sponsorlu iş listesine baktığınızda genellikle ürünün normal gelişimine ek olan özellikler olduğu için işin doğasını bozmayan ve destekleyici bir yapı karşımıza çıkıyor.

Freedomsponsors.org ile ilgili daha önce bizim camiada pek yazılı bir şey görmemiştim. Google+ üzerinde sanıyorum Anıl Özbek ve Emir Yâsin Sarı‘nın konuyla ilgili girdileri vardı…

Ben de bugün bu işe dahil olayım dedim ve LibreOffice ile ilgili ilk sponsorluk kaydımı girdim. Söz konusu kayıt, LibreOffice’de değişiklikleri izlerken değişiklikleri kısmi kabul özelliğinin kazandırılmasıyla ilgili bir hata kaydım üzerinden yaptım. Bu özellikle editörler ve şirketlerde birlikte çalışan kişilerce ihtiyaç duyulan bir iyileştirme. Bu özelliğin kazandırılması için ben 20 USD’lik bir sponsorluk kaydı girdim:
http://freedomsponsors.org/core/issue/429/

LibreOffice ile ilgili mevcut kayıtları -başarılı olanlar- ve açık teklifleri şuradan görebilirsiniz: http://freedomsponsors.org/project/149/LibreOffice#/LibreOffice

Freedomsponsors.org adresinde sadece LibreOffice yok, Xorg’dan tutun, Linux çekirdeğine, Scribus’a kadar onlarca özgür yazılım projesi yer almakta.

Eğer sizin de istediğiniz bazı özellikler/çözülmesi için fazladan emeğe ihtiyaç olan hata kayıtları varsa, bu platformda sponsor olmanızı öneririm. sadece bireysel olarak değil, çalıştığınız şirketin ihtiyaçları için de buradan sponsor olabilirsiniz. Ki cömert sponsor kayıtları genellikle bu yazılımları iş modellerinde kullanan şirketler tarafından girilmiş.

Freedomsponsors.org sitesinin kullanımı çok basit, üye oluyorsunuz, para ödemek için bir PayPal hesabına ihtiyacınız var. Şayet bir kredi karınız varsa PayPal‘e üye olmak 5 dakika bile sürmüyor(ben de ilk kez üye oldum, kolaymış gerçekten). Ayrıca yeni elektronik para birimi Bitcoin ile de ödeme yapıp ödeme alabiliyorsunuz.

Freedomsponsors.org sitesindeki kayıtlı projeler şurada:
http://freedomsponsors.org/project/ Kayıt gireceğiniz proje bu listede yoksa hiç merak etmeyin dilediğiniz özgür yazılım projesini kolaylıkla kayıt edebiliyorsunuz.  Sitenin genel kullanımı çok kolay…

Sitede sponsorluk dışında, Kickstarter(topluluk fonlaması) özelliği de mevcut. Siteyi bu amaçla da kullanabilirsiniz. Site işleyiş maliyeti olarak sponsorluk ödemelerinden küçük bir komisyon almak dışında ek bir maliyet çıkarmıyor… Detayları siteden alabilirsiniz.

Çağrım iki taraflı, hem geliştirme isteyen kişiler ve şirketlere, hem de ek gelire ihtiyacı olan öğrencilere. Gelin bu platformda özgür yazılıma destek olun. Öğrenciler ve serbest çalışanlar siz de hem özgür yazılıma katkı verin, hem de  ek gelir kazanın!

Mutlu günler.

Konu dışı: LibreOffice’in resmi twitter hesabı açıldı, takip ediniz:
https://twitter.com/LibreOffice


LibreOffice Türkiye topluluğumuzun hesabını henüz takip etmediyseniz onu da takip ediniz:
https://twitter.com/LibreOfficeTurk

Kategoriler
LibreOffice

LibreOffice Android sürümüne geliştirici olun!

LibreOffice bildiğiniz üzere Windows, GNU/Linux, Mac OS X, BSD platformlarında kullanılabilir bir özgür ofis yazılımı.

Michael Meeks LibreOffice Android sürümünü anlatıyor:

GSoC 2012 öncesinde Android’in yükselişiyle LibreOffice’de mobil platformlarda yerini almak için planlarını yapmıştı. GSoC 2012 sonrasında da hızlanan geliştirme çalışmalarıyla bir şeyler oluşmaya başlamıştı.

LibreOffice Android
LibreOffice Android

Fakat bu platformdaki gelişme istenenin epeyce gerisinde kalmış bulunuyor. Sebebi ise malumunuz geliştirici eksikliği…

Gördüğüm o ki Andorid’in popülerleşmesiyle ülkemizde de Andorid geliştiriciliği hız kazanmış; birçok genç arkadaş bu konuda epey ilgili ve mesafe kat etmiş.

LibreOffice’in masaüstü sürümü için geliştirici çıkarma işinde ülkemiz geride kaldı. Neden bu açığı LibreOffice Android sürümünde kapatmayalım? Madem Android geliştiriciliği  ülkemizde bu denli popüler, gelin LibreOffice’in Android sürümüne katkı verin.

Lafı çok uzatmaya gerek yok aslında. LibreOffice’in Andorid sürümü hepimizin ihtiyacını giderecek bir ofis yazılımı olacak.

Gelin bu geliştirme sürecinde yerinizi alın.

Proaktif olun!

Proaktif demişken, sürekli bu kelimeyi tekrar ediyorum. Proaktif nedir derseniz, elini taşın altına koyan, şartların oluşmasını beklemeden insiyatif alarak işi halletme diye kabaca tanımlayabilirim. Özgür yazılım katkıcısıysanız elinizi taşın altına sokmaktan çekinmemelisiniz. Bekleyeceğiniz bir şey de yok, her toplulukla kendinizi tanıtın elinizden geleni ortaya koyun, bunu yapabilirim deyin ve yapın. Bu kadar. Nazlanmaya, acaba demeye hiç gerek yok. Üreten veya üretmeye niyeti olan kişi her yerde memnuniyetle karşılanacaktır.

LibreOffice’in Android sürümüne katkıcı olmak için şu sayfadan başlayabilirsiniz: https://wiki.documentfoundation.org/LibreOffice_on_Android

Günlük sürümler şurada: http://dev-builds.libreoffice.org/daily/master/Android-ARM@24-Bytemark-Hosting/current/

Kod şurada: http://cgit.freedesktop.org/libreoffice/core/tree/android

Geliştirici sayfaları: https://wiki.documentfoundation.org/Development http://tr.libreoffice.org/get-involved/gelistirici/ https://www.libreoffice.org/developers/ Türkçe geliştirici listemiz hakkında da şuradan bilgi alabilirsiniz.

Geri durmayalım! LibreOffice Android sizin elinizde şekillensin.

Not: Bu arada LibreOffice’i rollAPP ile iPad ve ChromeBook/Chrome üzerinde kullanabiliyorsunuz: 

 - LibreOffice, RollApp ile iPad ve Chromebook’larda

Kategoriler
LibreOffice LibreOffice Rehber Yaz?lar?

LibreOffice’de “Gömme Harf” kullanarak süslü paragraflar oluşturmak

Aslında LibreOffice forumlarında basit bir ipucu yazma niyetindeydim fakat bu küçük konuyla ilgili biraz daha yazmak istediğimden dolayı buradan yazmaya karar verdim.

Öncelikle ‘Gömme Harf” nedir derseniz, bunu ilk kez bugün duydum.

Genellikle basılı yayınlarda görmüşsünüzdür, paragrafın ilk harfi iri bir şekilde paragrafın başında yer alır ve birkaç satır yüksekliğindeki bu harf paragrafın baş bölümüne “gömülmüş” gibidir. Dergiler, gazeteler, eski hikaye kitapları, ortaçağdan kalma metinler vb birçok belgede bu kullanıma rastlamışsınızdır.

Bu özelliğin LibreOffice’de olduğunu biliyordum ayrıca bunun nasıl yapılacağıyla ilgili de LibreOffice Yardım içeriğimizde güzel bir başlığımız da var:  https://help.libreoffice.org/Writer/Drop_Caps/tr

Lakin bu işlevin adını “İlk Harfleri Büyüt” şeklinde yardım içeriğindeyse maddenin başlığı “Paragrafın başındaki iri başlangıç karakteri” şeklinde çevrilmiş.

Çeviri sürecinde kalite kontrol çok önemli, bu özellikle terimlerde -hele matbaacılık ve yayıncılıkla ilgiliyse- zorlayıcı oluyor. Bu gibi durumlarda konunun uzmanı olan sevgili Ali Işıngör abimizden destek alıyorum.

Bu işlev konusunda da kendisine dönüp nedir bu “Drop Caps“ın Türkçesi diye sordum. “Gömme Harftir onun Türkçesi” yanıtı üzerine de biraz şaşırdım ve bunun da bahanesiyle bir telefonda da dertleşmiş olduk…

Gömme harf, aslında basılı yayınlardan çok internet yayınlarıyla daha çok haşır neşir olduğumuz için çoğumuz basit ve süsten uzak metin bloklarıyla daha çok haşır neşir olmuş durumdayız. Haliyle gömme harfin de kullanımı bu sebepten azalmakta. Hatta doğru bir tanımını bulmak dahi zorlayıcı olmakta. Bu sebepten dolayı konusunda uzman olan Ali abi sayesinde bir nevi bu biçemi doğru adlandırılmış şekliyle dilimizde koruyoruz.

Microsoft Office tarafına onlar ne yapmış diye baktığımızda Drop Caps’i “Başlangıcı büyüt, Büyütülmüş bir ilk büyük harf oluşturma” gibi karşılıklar kullandıklarını gördüm ki bunlar da gayet zorlayıcı tanımlamalar.(Bknz http://office.microsoft.com/tr-tr/word-help/results.aspx?qu=ba%C5%9Flang%C4%B1c%C4%B1+b%C3%BCy%C3%BCt&ex=1&origin=EC079000070)

LibreOffice çevirilerindeki hatalı ve yanlış anlaşılmaya sebep olabilecek(cümle ve kelimelerin ilk harflerini büyük/küçük harfe dönüştürmeyle mesela) çevirileri düzelttikten sonra. Mevcut yardım içeriğimizden de faydalanarak, LibreOffice’de nasıl gömme harf kullanılacağını anlatayım…

Gömme harf uygulamak istediğiniz paragrafı imleçle seçin ve menüden Biçim – Paragraf’a tıklayın, açılan iletişim penceresinde “Şimdilik İlk Harfi Büyüt- Sonraki sürümlerde Gömme Harf”i seçin:

LibreOffice'de Gömme Harf ekeleme iletşim penceresi Menüde Biçim - Paragraf yolunu izleyin
LibreOffice’de Gömme Harf ekleeme iletişim penceresi Menüde Biçim – Paragraf yolunu izleyin

Bir paragrafın ilk harfini, birkaç satır büyüklüğünde olabilen geniş bir büyük harf ile biçimlendirir. Paragraf en az Satırlar kutucuğunda belirttiğiniz satır sayısı kadar yer kaplamalıdır.*Aşağıdaki ipucuna bakınız.

Gömme harf işlevine erişmek için:

1- Biçim – Paragraf – İlk Harfleri Büyüt/Gömme Harf sekmesini seçin

veya

2- Biçim – Biçemler ve Biçimlendirme – seçeneğini seçip, içerik menüsünü açın Değiştir/Yeni – İlk Harfleri Büyüt/Gömme Harf sekmesini seçin

Ayarlar:

İlk Harfleri büyüt/Gömme Harf:
Seçilen paragrafa paragraf başı iri başlangıç karakteri ayarlarını uygular.

Tam kelime:
Paragrafın ilk kelimesinin ilk karakterini iri ve kelimenin geri kalan karakterlerini büyük türde gösterir.

Karakter Sayısı:
Paragraf başında iri başlangıç karakteri olarak gösterilecek karakter sayısını girin.

Satırlar:
Paragrafın ilk satırından aşağıya doğru iri başlangıç karakterinin genişlemesini istediğiniz satır numarasını giriniz. Seçim 2-9 satır ile sınırlıdır.

Metinden uzaklık:
Paragraf başındaki iri başlangıç karakteri ile paragraf metninin geri kalanı arasındaki boşluk miktarını girin.

İçerikler
Metin:
Paragrafın ilk karakteri yerine kullanmak istediğiniz iri başlangıç karakterini girin.

Karakter Biçemi:
Paragrafın başındaki iri başlangıç karakterine uygulamak istediğiniz biçimlendirme tarzını seçiniz. Geçerli biçimlendirme tarzını kullanmak için, [Hiçbiri]’ni seçiniz.

Önizleme Alanı
Geçerli seçimin önizlemesini gösterir.

* İpucu: Yukarıda yazdığı üzere ancak Satırlar sayısında bulunan sayı kadar satır içeren paragraflarda bu özellik uygulanmakta. Tek satırlarda da bu özelliği kullanmak isterseniz satırın ilk harfinin soluna imleci yerleştirin ve satır atlatmak için  Shift+Enter tuşlarına basınız. Shift ve Enter’a birlikte basmak imleci yeni satır başına gönderecek olup paragraf bütünlüğünü bozmayacaktır. Bir satırı böylece iki satırdan oluşan bir paragraf yerine koymuş olursunuz. Bknz:

Gömme Harfle kullanımı
Gömme Harfle kullanımı: 3 paragrafta gömme harfin tam sarmalanmasını görebilirsiniz.

Gömme harf kullanarak süslü paragraflar oluşturabilirsiniz. Bu sayede belgeniz görsellik kazanacak ve bu da sıkıcı düz metin bloklarından bunalmışÂ okuyucunun keyfini artıracaktır.

Gömme harf eski bir biçem ve günümüzde kullanımı azalsa da CSS ile gömme harfi web sitelerinde de kullanmak mümkünmüş*. Yine aynı şekilde e-kitap dosya biçimleri ve biçemleri de bildiğim kadarıyla gömme harfi destekliyor.

Gömme harf demişken, LibreOffice’in önümüzdeki 4.2 sürümünde karakter sınırları ve gömme harfle ilgili de gelişmeler de var. LibreOffice 4.2. yenilikleri için https://wiki.documentfoundation.org/ReleaseNotes/4.2#Writer adresini ziyaret edebilirsiniz.

Buradan sevgili Ali Işıngör abimize sürekli katkı ve desteği için bir kez daha teşekkür ediyorum.

Mutlu günler.

Kategoriler
LibreOffice LibreOffice Rehber Yaz?lar?

LibreOffice’de yazı tiplerini belge içine gömmek

Ofis belgeleriyle çalışırken en önemli sorunlardan biri kuşkusuz belge uyumsuzluğu. Belge uyumsuzluğu türlerini belgenin açılmaması, düzenlenememesi ve doğru şekilde görüntülenememesi olarak sıralayabiliriz. Diğer iki seçenek dosya biçimiyle alakalı ve şu an LibreOffice için neredeyse yaşanmayan sorunlar olarak geri planda kalmakta. Hatta birçok kez tekrar ettiğim üzere, Microsoft Office 2003 ile Microsoft Office 2007 sürümlerinde arasında yaşanan yeni dosya uzantısı (*.doc ve *docx, *.xls ve *.xlsx vb) sorunları LibreOffice’de yaşanamakta. Bir kez daha belirtmekte fayda var, belge uyumsuzluğu sadece LibreOffice – Microsoft Office arasındaki bir sorun değil, Microsoft Office’in kendi sürümleri olan 2007 – 2010 ve 2013 arasında dahi belge görüntülenmesinde farklılıklar; kaymakar, bozulmalar, eksilmeler ve nihayetinde istenilen belge düzenin sağlanamadığı birçok durumla karşılamaktayız. İşyerinde birkaç yıl içerisinde bu üç sürümle de yoğunca çalıştığım için bu sürümlerde üretilen belgelerin Microsoft’un kendi belge biçimi OOXML (docx, xlsx, pptx vs) olsa dahi OOXML sürümlerinden kaynaklı olarak bu sorun ortaya çıkmakta. Zaten Microsoft Office 2013 kullanıyorsanız size her seferinde belgeyi bir üst sürüme yükseltmeyi önerecektir… Özetle, yine Microsoft’un standart dışı dayatmaları uğraştırıp durmakta…

***

Konuya dönersek en sık rastlanan belge uyumsuzluğunu belgenin ilk düzenleyen kişinin oluşturduğu şekilde görüntülenememesi olarak sayabiliriz.. LibreOffice tarafında işler bu konuda iyiye gidiyor. Microsoft’un kapalı standartları insanoğluna bu zulmü yaşatsa da, LibreOffice 4.1.3 ile Microsoft dosya süzgecinde eskiye nazaran epeyce ilerleme sağlanmış durumda. Daha da güzeli 4.2 serisinin özellikle *.docx uzantısıyla ilgili birçok iyileştirmeyi beraberinde getireceği söylenmekte. LibreOffice 4.2 ile gelen yenilikleri şu sayfadan görebilirsiniz https://wiki.documentfoundation.org/ReleaseNotes/4.2.

Belgelerin diğer bilgisayarlarda düzgün görüntülenememesinin aslında bir de basit bir sebebi bulunmakta; Yazı Tipleri!

Belgeyi oluştururken kullandığınız yazı tipi şayet belgeyi alan kişide yoksa, muhtemelen belgeyi açan kişi belgedeki tabloların kaydığını, paragrafların büyümesi sebebiyle sayfaların kayması, yazı tipindeki  dile özgü karakterler(ör, ş, ı, ğ, ü, ç, ö gibi) yerine farklı karakter atanması veya gösterilememesi gibi sorunlarla karşılaşacaktır. 30 sayfa dolusu tablo içeren bir belgede karakterler yüzünden tabloların kaydığını düşündüğümüzde düzeltilmesi gerçekten işkence olarak adlandırılabilir. Veya profesyonel görünümlü bir belge hazırladınız(kitap taslağı vs) seçtiğiniz yazı tipinin belge alıcısında olmaması onca emek verdiğiniz estetik görüntünün heba olmasına sebep olacaktır.

LibreOffice 4.1 serisiyle gelen en güzel özelliklerden biri yazı tipinin belge içine gömülmesiydi. Şimdiye kadar pek duyuramamış olsak da, birçok kullanıcımızın çok işine yarayacak bir özellik bu.

Özellikle Linux kullanıcılarının çok işine yarayacak bir birlikte çalışabilirlik iyileştirmesi diyebiliriz. Windows üzerinde yer alan kullanımı sınırlı yazı tipleri çoğu Linux kullanıcısında yer almıyor, tersi olarak da Linux üzerinde beğenerek kullanılan bir çok özgür yazı tipi(Libreration, DeJaVu, Free Sans ve Serif, Ubuntu vb) birlikte çalıştığınız kişinin bilgisayarında olmayabilir. Windows üzerinde Microsoft Office-Microsoft Office konusunda da benzer bir durum söz konusudur. 2007 sonrası Calibri yazı tipini kullanan bir bilgisayarda oluşturulmuş bu yazı tipini içeren bir belge, 2003 sürümünde doğru görüntülenmeyecektir.

Sistem yazı tiplerinin yanı sıra, milyona yakın yazı tipi arasından zevkinize göre seçip beğendiğiniz bir yazı tipi kullanmak istediğinizde –örneğin şahane bir el yazısı–  bu sorunla karşılaşmak durumundaydınız.

Yazı tipini belgeye gömerek, belgenin iç yapısının bir parçası olarak yazı tipini kullanarak görünütüleme sorunlarının önemli bir kısmını bertaraf etmekteyiz. Özelliğin kullanımı ise çok kolay. Menüden Dosya -> Özellikler -Yazı tipi yolunan “Yazı tipini belgeye göm” seçeneğini işaretleyip Tamam‘a basmanız yeterli.

LibreOffice'de yazı tiplerini belgenin içine gömmek
LibreOffice’de yazı tiplerini belgenin içine gömmek

Şahsen, farklı sistem kullanıcılarıyla birlikte çalışanlara bu özelliği kullanmalarını şiddetle öneriyorum.

Yazı tiplerini belge içine gömmek, LibreOffice’in bütün bileşenlerinde(Writer, Calc, Impress, Draw, Base, Math ve Html) kullanılabilir.

Mutlu günler.